М. Монтессори
Шуканаева Рая
1870-1952 жылдар аралығында кішкентай балаларды тәрбиелеп оқытуға байланысты, ерекше әсерлі жүйені жер шарына кеңінен әйгілі еткен көрнекті үздік итальяндық ғалым, дәрігер-антрополог, философ, психиатр және психолог, педагог-гуманист Мария Монтессори.
1896 жылы Рим университетінің медициналық факультетін бітіргеннен кейін М.Монтессори Италиядағы әйелдерден шыққан бірінші медицина докторы болып табылды.
Монтессори әдістемесінің принциптері:
Автор баланың жан – жақты дамуы үшін ең алдыменмыналар қажет деді:
- Баланың білім алуы мен танып білуіне жағдай жасалған арнайы орта ;
- Баланың әрекеттерін сырттай бақылаушы және оған көмекші рөлін атқарушы тәрбиеші;
- Жеке тұлғаны дамытушы жылы аймақ.
Монтессори әдісінің мақсаты:
— Балаларды еркін тәрбиелеп, өмірге бейімдеу.
— Өмірдеөзмақсаты бар екенінқалыптастыру.
— Балалардыңөзініңүйреніп, өзіндамытуынажаңамүмкіндіктер беру.
Монтессорипедагогтыңміндеті:
— Балағаөзжұмысынбасқаруғакөмектесу.
— Негізгітүстердіайырабілугеүйрету.
— Ұсақмоториканыдамыту.
— Алғашқыматематикалық, ғарыштықтүсініктердіқалыптастыру.
— Зейінінтұрақтандыру.
— Тәртіпкеүйрету.
Монтессори 5 аймақтантұрады:
- Күнделіктіөміржаттығулараймағы.
- Сенсорикааймағы.
- Математика аймағы.
- Тіл аймағы7
- Ғарышаймағы.
- Күнделіктіөміржаттығулараймағы:
Күнделіктіөміржаттығулараймағыкішкентайбалаларүшінерекшемаңызды. Материалдар бала өзіістейтінісініңмақсатынайқынтүсінгенжағдайдатаңдапалынады. Бала өзікиінуге (түйме, кнопка, сыдырма, жіпшелер, түйрегіштер, баулар, банттар, ілмектерсияқтызаттарсалынғанрамкалардыпайдаланаотырып) үйренеді. Ұқыптыбірнәрсеніқұюға, төгуге, ыдысжууға, айнасүртуге, киім – кешекжууға, шынүтікпен оны үтіктеуге, салаттаржасауға, көкөністертазалауға, кесуге, майдалауға, жаңғақашуға, аяқкиімтазалауға, біржерденекіншіжергетасымалдауғаөзіне – өзіқызмететугеүйретеді.
- Сенсорикааймағы:
Бұлаймақта бала қоршағанортанызерттеудеөзініңсезімдерінқолданабілугеүйренеді – осындағыматериалдарарқылыөзініңкөрусезімін (Түрлітүстікестелер, көлемі мен пішінінажыратуғаарналғанматериалдарт.б). Сипапсезусезімін (сипауүшінтақтайшалар,маталардыңқиындыларыныңжиынтығыт.б). Иіссезу (иістерібар жәшікшелер). Дәмсезу (дәмсезубанкашаларыт.б). Естусезіміне (шуылдайтынқорапшалар, музыкалықаспаптарт.б) жетілдіреді, солсияқтытемператураныажырату, заттардыңсалмағыныңайырмашылығынбілужәнеестесақтауқабілеттерінжаттықтырады.
