• Өсімдік ағзасында микрозлементтердің тапшылығы. (магний, кальций, калий, фосфор) және микроэлементтердің (мырыш, темір, фтор, селен) маңызы

Аудан: Т.Рысқұлов

Мектеп: Б.Момышұлы атындағы  орта  мектеп

·       «Ақпараттағы ақаулық» жаттығуы арқылы химиялық элемент топтарымен танысу;

·       Мәтінмен жұмыс жасай отырып, химиялық элементтерді кездесу мөлшеріне қарай топтастыру;

·       Макро және микроэлементтердің тіршілік үшін маңызын сипаттау.

«Ақпараттағы ақаулық» жаттығуы арқылы жұптаса отырып элементтер топтары туралы ақпаратпен танысады. Берілген кестедегі мәтін бойынша элементтерді кездесуіне қарай топтастырады. Макро және микроэлементтердің маңызын постерде қорғап, сипаттайды.

·       Периодтық кесте (Менделеев кестесі), элементтер, макроэлементтер, микроэлементтер, мырыш, азот, фосфор, калий, қосылыс, темір, фтор, селен, кальций, магний.

Диалог құруға / жазылымға қажетті  сөздер топтамасы

·       Макроэлементтер тобына … элементтері кіреді.

·       Микроэлементтер тобына … элементтері кіреді.

Мектеп құндылығы:ынтымақтастық, еңбек және шығармашылық

·       химия – химиялық элементтер, Менделеев кестесі, элементтер символы

қолдану дағдылары

Internet

Интербелсенді тақта

·       Қоректік заттар, судың тіршілік үшін маңызы (5 сынып)

Ортасы

Аяғы

Топка бөлу.

1. магний,

2. фосфор

3. селен

(Тж) Тірі ағзаларға тән қасиеттермен байланыстыра отырып, тірі ағзалар шығаратын зиянды заттарды атауды сұраңыз, жауаптарын талқылаңыз.

·       экскреторлық өнімдер, мысалы, аммиак, карбамид

·       заттары, мысалы, гормон, асқорыту сөлі.

Және де оқушылардың «Білу» дағдыларын дамыту мақсатында осы заттардың неден құралғанын сұраңыз.

***

–        Несепте сульфаттар, фосфаттар, калий, кальций, несепнәр, аммиак, карбомид болады, 2,5% ағзалық заттар, 1,5% бейағзалық, 96% пайыз су.

–        Терден су, минералды тұздар, аммиак, несепнәр, минералды тұздар шығады.

–        Сілекейде 99% су, 1% органикалық және бейорганикалық зат.

–        Гормонда минералды тұздар, органикалық заттар.

–        Асқорыту сөлі 97% су, 1% органикалық зат, ферменттер, 0,5% бейорганикалық заттар.

–        Флоэмада сахароза

–        Ксилемада су мен минералды заттар.

Бүгінгі сабақтың тақырыбын және мақсатын анықтау …

Сонымен, «Сіз не білесіз?» сұрағымен талқылауымызды жалғастырамыз:

·       Осындай бөліп шығару өнімдері қайдан пайда болады деп ойлайсыз?

(оқушылар күнделікті тамақтанғанда, тыныс алғанда, т.б.)

Сосын тақтада құрамында органикалық заттары бар өнімдер көрсетіледі.

·       Бұл өнімдер не үшін керек деп ойлайсыз?

·       Бұлардың құрамында қандай заттар болуы мүмкін?

·       Бұл өнімдер несімен пайдалы болмақ?

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

(Тж) Сабақтың тақырыбы, мақсаты, бағалау критерийлері слайд арқылы көрсетіледі.

(К) Жаңа сабақты түсіндіру мақсатында оқушыларға органикалық заттар туралы қысқаша мәліметтер таратылып беріледі(қосымша 1):

·       Органикалық заттар

·       Органикалық заттар құрамына кіретін элементтер

·       Органогендердің биологиялық рөлі

Оқушылар мәтінді оқып болған соң, сұрақтарға жауап береді:

1.     Сонымен, бұл деректер бізге қандай мағлұмат берді?

2.     Қандай қорытынды шығаруға болады?

Дескриптор: микро- және макроэлементтерді ажыратады;

тірі ағзаларда микро- және макроэлементтердің жетіспеушілігінен туындайтын мәселелерді жазады;

микро- және макроэлементтердің пайдалануына мысалдар келтіреді.

(Жж) Термин сөздермен жұмыс.

Оқушылар мәтін бойынша тақырыпқа сәйкес жаңа термин сөздерді жазады.

*Оқушылар жазылған термин сөздерді мұғалімнің басқаруымен өзін-өзі бағалау арқылы тексеру жүргізеді. Әр дұрыс жазылған термин үшін «+» қойып отырады.

1.     (Жж) Мәтінмен жұмыс (оқылым, білу,түсіну)(қосымша 1).

Оқушылар берілген мәтіннен органикалық заттарды (көмірсу, май, нәруыз, нуклеин қышқылдары) 1 сызықпен, ал олардың құрамында кездесетін элементтерді 2 сызықпен астын сызып шығады.

2.     Биологиялық диктант

Оқушылар әр органикалық заттың негізгі бірліктерін (мономерін) жазып шығады:

…        нәруыз (аминқышқылдары)

…          көмірсу (моносахарид, глюкоза)

… + …          май (май қышқылы + глицерин)

…          нуклеин қышқылы (нуклеотид)

Оқушылар жұмыстарын аяқтап болған соң, өзара жұппен алмасып бағалайды. Нақты бағалау болу үшін мұғалім басқаруымен (мұғалім жауаптарын айтып отыруы керек) жүргізіледі.

(Тж)Сабақты қорытындылау …

Оқушыларға «Не білдім? Не үйрендім? Нені білгім келеді?» кестесін толтырады (бірнеше оқушы өз қалауымен өз кестесін оқуына болады).

(Жж) рефлексия

Оқушылардың сабақ барысындағы нәтижелеріне сәйкес кері байланыс беріледі. Сабақтың сәтті/сәтсіз кезеңдері және де оқушылар үшін қиындық тудырған сәттері, кемшіліктері айтылып, оны жақсарту жолдары ұсынылады.

PowerPoint

Элементтердің

периодтық кестесі

(Менделеев кестесі)

(2)  Термин сөздер

(3)  Мәтінмен жұмыс

Бағалау критерийлеріне сәйкес оқушылардың жаңа материалды меңгеру кезінде тапсырманы орындау, оқу мақсаттары мен күтілетін нәтижелеріне қаншалықты дұрыс жеткендігі бағаланады.

Партада дұрыс отыру ережелері ескеріледі.

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?