Журналист шеберлігі ізденіспен келеді
Хайрадин Жанерке Салауатқызы,
Журналистика факультетінің
2-курс студенті
Журналистика – бұл әлеуметтік институт, адамдарға әлемде болып жатқан барлық оқиғалармен байланысуға мүмкіндік беретін сала, ол демократияның басқа да әлеуметтік билік органдары мен халық арасында қалыңдық жасайды. Қоғамды дұрыс ақпаратпен қамтамасыз етіп, бақылаушы ретінде де әрекет етеді. Уинстон Черчилльдің сөзімен айтсақ: «Журналистика– ешқашан ұйықтамайтын және халықтың бостандығын қорғайтын күзетші».
Журналистиканың басты міндеті – барлық адамдарды немесе азаматтарды әлемнің түкпір-түкпірінен қажетті ақпаратпен қамтамасыз ету. Журналистика билік пен азаматтар арасындағы айна қызметін атқарып, үкімет пен басқа да ықпалды ұйымның не істеп жатқаны туралы хабардар етеді, сонымен қатар олар қоғамға ақпарат береді, осылайша олар билікке және басқаларға қатысты өз пікірлерін қалыптастырады. Бейтарап және сенімді ақпарат пен сөз бостандығын қамтамасыз ету үшін журналистиканың қоғам алдындағы көптеген рөлдері мен міндеттері бар.
Журналист үшін адамның қадір-қасиеті туралы, адамгершілік нормалары, принциптері, жақсылық пен зұлымдық, әділдік, бақыт туралы түсініктерді қамтитын моральдық құндылықтар ерекше маңызға ие. Олардың негізінде журналистің кәсіби адамгершілік қасиеті қалыптасады. Журналистиканың басты мақсаты – өзін қоғам үшін шынайы және маңызды ақпараттың көрінісі ретінде көрсету, ол әлеуметтік құрылым туралы дұрыс идеяны қалыптастыруға мүмкіндік береді және ешкімнің құқықтарын бұзбауын қамтамасыз етеді. Оның үстіне, журналистика қоғам мүддесі үшін жұмыс істейді. Журналистиканың әлеуметтік жауапкершілігі оны этикалық кодекстер мен стандарттарға сәйкес әрекет етуге міндеттейді. Әрине, ұтымды тақырып, шындық пен деректілік және тапқырлық шеберлігі журналистік шеберліктің басты талаптары. Алайда, бақылау мен тыңдай білу қасиетінсіз, бұл талаптар іске аспайды дегім келеді.
Осы тұста журналистік шеберліктің барлық тактикасын ұтымды қолдана білген белгілі қаламгер Әзілхан Нұршайықовтың «Ақиқат пен аңызын» алуымызға болады. Қаламгер Бауыржан Момышұлын бақылап, сөзін ой елегінен өткізіп, дұрыс тыңдай білмесе, заманымызға осындай шеберліктің барлық аспектілерін бір арнада тоғыстырған «роман-диалог» келмес еді.
Журналистің міндеті – оқырманға саналы шешім қабылдауға мүмкіндік беретін фактілерді өзі білетіндей көрсету. Мұны кәсіп иелерінің бәрі қасиетті аманат деп қабылдауы керек. Бірақ журналистік шеберлік біздің жандүниемізде айна болып, оқырманға әрқайсымыздың бойымызда жатқан асыл қасиетті көруге мүмкіндік береді. Біздің санамызды тонау мен қанау үшін емес, бәрімізді байыту үшін қоршаған әлемнің сұлулығына ашады. Ол күрес кезінде рухты көтереді, бізді осы сәтте бар қуанышты табуға шақырады. Өзгелерге қызмет ету арқылы ғана өзімізге және қоғамға шынайы қызмет ететінімізді біле отырып, шын мәнінде журналистерді еліміздің күзетшісі ретінде көретіндердің сенімін нығайтады.
