Белсенді өмір сүру
Қазіргі адамдардың өмір сүру ұзақтығы баяу, бірақ сенімді түрде артады. Осыған байланысты қартайған кездегі өмір сапасы мәселесі өзекті бола түсуде.Қартаю процестерін басқаруға болады, атап айтқанда оларды баяулатады және сәйкесінше жасқа байланысты аурулардың алдын алады. Барлық жасушалар, барлық ұлпалар мен мүшелер өзгереді, бірақ олар әр түрлі қарқынмен қартаяды. Әр адамда ол жеке. Қартаю қарқыны адамның генетикалық ерекшеліктері мен экологиясына байланысты, бірақ көбінесе адамның өмір салтына байланысты.
Тамақ-дәрі:
Дұрыс тамақтану – ұзақ өмір сүрудің маңызды құрамдас бөлігі. Жануарлардан алынатын көмірсулар мен майларды теріс пайдаланбаңыз, ақуыздар мен талшықтарға бай тағамдарға, яғни көкөністер мен жемістерге (күніне кемінде 500 г) артықшылық берген дұрыс. Диетаға Кебек, йогурт және жаңғақтарды қосуды ұмытпаңыз. Мұның бәрі денсаулыққа өте пайдалы. Сондай-ақ, диетаны С дәрумені мен бета-каротинмен байыту керек.
Ежелгі ғалымдар тамақ дәрі болуы керек дейді. Егер дұрыс тамақтану болса, онда артық салмақ болмайды, жүру оңайырақ болады, сіз автоматты түрде көбірек қозғаласыз. Ал физикалық белсенділік жүректі, өкпені, буындарды жаттықтырады, сүйекті күшейтеді.
Қозғалыс:
Сіз кем дегенде 30 минут қозғалуыңыз керек.Күн сайын: серуендеу, велосипедпен жүру, жүзу. Егер сіз көп қозғалмасаңыз, денеге оттегі жеткіліксіз болады және тамырлар уақыт өте келе икемділігін жоғалтады. Лифттен және мүмкіндігінше қоғамдық көліктен бас тартыңыз, егер сізге өте үлкен емес қашықтықты өту қажет болса.
Денсаулық үшін ұйықтаңыз:
Салауатты ұйқы-ұзақ өмір сүрудің негіздерінің бірі. Ерте ұйықтаған дұрыс, содан кейін тыныш ұйықтап, жеткілікті ұйықтау мүмкіндігі жоғары болады. Ұйықтаудың ең жақсы уақыты-сағат 23.00-ге дейін. Кейінірек ұйықтау денеге жақсы демалуға және қалпына келтіруге мүмкіндік бермейді. Жалпы, ұйқының ұзақтығы әркімнің жеке қажеттіліктеріне байланысты. Бірақ сіз әлі де күніне кемінде жеті сағат ұйықтауға тырысуыңыз керек. Ұйқының болмауы гормоналды бұзылулар мен созылмалы жаман көңіл-күйді тудырады. Ұйықтар алдында бөлмені желдетіңіз.
Жаман әдеттерге жоқ!
Жаман әдеттерден (темекі шегу, алкоголь) бас тарту да ұзақ бақытты өмірдің негізі болып табылады. Темекі шегу өмірді 10 жылдан астам қысқартады. Ол жүрек, өкпе ауруларына, қатерлі ісіктердің пайда болуына әкелуі мүмкін. Алкогольді асыра пайдаланатын егде жастағы адамдарда остеопороз дамиды, сынықтар жиілейді. Жасқа байланысты физиологиялық өзгерістер жеделдейді. Алдын алу: Біздің өмірімізде кез-келген уақытта жүректің жұмысына әсер ететін көптеген стресстер мен жағымсыз эмоциялар бар, сондықтан жыл сайын ЭКГ жасаңыз және қан қысымын үнемі өлшеңіз.Емдеуден гөрі аурудың алдын алған дұрыс. Ерте анықталған ауруды емдеу оңайырақ. Профилактикалық тексеру үшін дәрігерге баруды елемеңіз, қажетті тексерулерден өтіңіз (тест тапсырыңыз, флюорография жасаңыз). Әйелдер жылына бір рет гинекологпен (атипті жасушаларға жағынды) тексеріліп, маммограмма жасауы керек. Ал денсаулығына байланысты маманға жүгіну міндетті!
Вакцинация туралы ұмытпаңыз. Бұл алдын алудың өте маңызды жағы.
Күлкі денсаулық береді:
Ұзақ өмір сүрудің соңғы ережесі — жай ғана бақытты болу. Бақытты адамдар жиі күледі, ал күлкі денсаулықты жақсартатыны белгілі. Ол жағымды эмоциялардың толқынын береді, психологиялық жағдайды теңестіреді. Өзіңізге құмарлықты табыңыз, театрға, көрмелерге, экскурсияларға барыңыз. Осылайша сіз қарым-қатынас шеңберін кеңейтесіз, көптеген жаңа және қызықты нәрселерді білесіз.
Орындаған: Бердалы Демеу
Жетекші: Авсыдыкова Құралай
