Кіріспе
Білім беру үдерісі – заман талабына сай үнемі жаңарып отыратын күрделі жүйе. ХХІ ғасырда цифрлық технологиялар мен жасанды интеллект мүмкіндіктері дәстүрлі оқыту тәсілдерін толықтырып, жаңа сапа деңгейіне шығаруда. Бұл оқу процесіне қойылатын талаптарды да, оқытушының рөлін де түбегейлі өзгертті.
1. Дәстүрлі оқыту технологиясы
Ерекшеліктері:
Мұғалім – негізгі білім көзі
Сабақ фронтальды түрде, бір бағытта өтеді
Оқу құралдары – кітап, тақта, бор
Оқушы – тыңдаушы, білімді қабылдаушы
Артықшылықтары:
Жүйелілік, тәртіпке үйрету
Пәндік білімнің берік негізін қалыптастыру
Мұғаліммен тікелей байланыс
Кемшіліктері:
Жекелеген ерекшеліктерді ескермеу
Оқушылардың белсенділігі төмен
Технологиялық құралдардың жетіспеуі
2. Қазіргі заманғы технологияларға негізделген оқыту
Ерекшеліктері:
Орталықта – оқушы, ол білімді өзі ізденіп алады
Мұғалім – бағыттаушы, фасилитатор
Құралдар: интерактивті тақта, планшет, онлайн платформалар, ЖИ (AI), Zoom, Google Classroom, Kahoot, Moodle т.б.
Оқу – цифрлы ресурстар, видео, геймификация арқылы жүреді
Артықшылықтары:
Жекелеген оқыту мүмкіндігі (адаптивтілік)
Ақпаратқа жылдам қолжетімділік
Шығармашылық пен сыни ойлауды дамыту
Қашықтан білім алуға мүмкіндік
Кемшіліктері:
Интернетке тәуелділік
Оқушылардың өздігінен білім алу дағдысы болмауы
Сандық құралдарды дұрыс қолданбау қаупі
Салыстырмалы талдау
| Критерий | Дәстүрлі оқыту | Қазіргі заманғы оқыту |
|---|---|---|
| Рөлі | Мұғалім – жетекші | Мұғалім – бағыттаушы |
| Құралдар | Кітап, тақта | Компьютер, интернет |
| Оқушы белсенділігі | Төмен | Жоғары |
| Ақпарат көзі | Мұғалім, оқулық | Интернет, платформа |
| Жекелендіру | Аз | Көп |
| Форма | Сыныпта | Онлайн, оффлайн, гибрид |
Қорытынды
Дәстүрлі және қазіргі заманғы оқыту жүйелері бір-бірін толықтырып, білім беруді тиімді етуі тиіс. Ең бастысы — оқушының тұлғалық дамуына, ойлау қабілетінің артуына және өмірлік құзыреттіліктерді меңгеруіне жағдай жасау.
Сондықтан болашақта аралас оқыту (blended learning) моделі – ең тиімді жолдардың бірі болмақ.