Қазақстан бойынша жұмыссыздық статистикасы
Жұмыссыздық – бұл экономикалық белсенді халықтың белгілі бір бөлігінің жұмыс істемейтін, бірақ жұмыс іздеуге және еңбекке жарамды бола тұра жұмыс таба алмайтын жағдайы. Жұмыссыздық экономикалық және әлеуметтік мәселелердің бірі болып табылады және оның бірнеше түрлері бар.
Жалпы жұмыссыздық статистикасы бойынша негізгі көрсеткіштер:
1. Жұмыссыздық деңгейі: Соңғы жылдары жұмыссыздық деңгейі шамамен 4,8% – 5,1% аралығында тұрақтап келеді.
2. Жұмыссыз жастар: Жастар арасындағы жұмыссыздық деңгейі жалпы көрсеткіштен жоғары болуы мүмкін. 2022 жылдың қорытындысы бойынша, 15-28 жас аралығындағы жастардың жұмыссыздық деңгейі 3,8% болды.
3. Аймақтар бойынша айырмашылық: Әр аймақта жұмыссыздық деңгейі әртүрлі. Мысалы, өнеркәсібі дамыған аймақтарда (Астана, Алматы) жұмыссыздық деңгейі төменірек болса, ауылдық немесе экономикалық белсенділігі төмен өңірлерде бұл көрсеткіш жоғарырақ болуы мүмкін.
4. Экономикалық салалар: Құрылыс, ауыл шаруашылығы, сауда және қызмет көрсету салаларында жұмыссыздық деңгейі біршама жоғары болуы мүмкін, өйткені бұл салалар маусымдық және экономикалық дағдарыстарға сезімтал.
Жұмыссыздықпен күресу шаралары:
• Мемлекеттік бағдарламалар: Мемлекет жұмыссыздарды жұмыспен қамту, қайта даярлау және әлеуметтік қолдау көрсету бағдарламаларын іске асырады.
• Кәсіпкерлікті қолдау: Жеке кәсіпкерлікті дамыту арқылы жаңа жұмыс орындарын ашуға ықпал ету.
• Жастарды қолдау: Жастар практикасы, «Еңбек» бағдарламасы, гранттар мен несие беру арқылы жас мамандарды жұмысқа орналастыруға көмек көрсету.
Жұмыссыздықты төмендету экономикалық тұрақтылық пен әлеуметтік әл-ауқатты қамтамасыз етудің маңызды аспектісі болып табылады.
Мемлекет тарапынан халықты жұмыспен қамтуға арналған бірнеше бағдарламалар жүзеге асырылуда. Бұл бағдарламалар жастарды жұмыспен қамту, жаңа жұмыс орындарын ашу, кәсіпкерлікті қолдау және басқа да бағыттарды қамтиды.
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Униветситеті
Әлеуметтік жұмыс мамандығы 3-курс
Жиенбекұлы Нұрасыл
Жетекші: Авсыдыкова Құралай
