Бургер фаст фуд желілерінің даму тенденциясы: Алматы қаласы мысалында
Бургер фаст фуд желілерінің даму тенденциясы: Алматы қаласы мысалында
Ертөре Айбар Әбдіғали Нұрсат Джунисбаев Даулет
АННОТАЦИЯ
Көптеген дамыған елдерде тұтынушылар «пайдалы» тағамға көшуде, ал Қазақстанда фастфудтың танымалдылығы тек өсіп келеді. Мұндай жағдайлар жетекші әлемдік ойыншыларды елімізге тартады. RBI корпорациясының қызметін егжей-тегжейлі талдау және нарықта жылжыту қорытындылар жасауға және қазақстандық рестораторлар мен қоғамдық тамақтандыру саласындағы кәсіпкерлерге ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді. Аналитикалық мақалада қазіргі заманғы Қазақстанда бірінші кезекте орташа баға сегменті есебінен тамақ өнеркәсібінің белсенді дамуы үшін барлық жағдай бар екені көрсетілген. Бұл бәсекелестік үшін ерекше жағдайлар жасайды және бұл қызметтің ерекшелігі мен бірегейлігін көрсетеді. Отандық және шетелдік эксперттердің талдамалары мен сараптамалары берілген. Сондай-ақ, қазіргі тенденцияларды ескере отырып, жаңашыл талаптармен клиенттің сұранысымен сәйкестендіру бойынша қандай жұмыстар жасалынуы қажет екендігіне назар аударылып, анализ жүргізілді.
Кілт (түйінді) сөздер: бургер, франшиза, кәсіпкер, клиент, фастфуд
АННОТАЦИЯ
Во многих развитых странах потребители переходят на «здоровую» еду, а в Казахстане популярность фастфуда только растет. Подобные ситуации привлекают в нашу страну ведущих игроков мира. Детальный анализ деятельности Корпорации RBI и ее продвижения на рынке позволит сделать выводы и дать рекомендации казахстанским рестораторам и предпринимателям в сфере общественного питания. В аналитической статье показано, что в современном Казахстане есть все условия для активного развития пищевой промышленности, прежде всего за счет среднего ценового сегмента. Это создает особые условия для конкуренции и отражает уникальность и уникальность данной услуги. Представлены анализы и экспертизы отечественных и зарубежных экспертов. Также был проведен анализ с учетом текущих тенденций, какие работы необходимо провести, чтобы привести его в соответствие с требованиями клиента с инновационными требованиями.
Ключевые слова: бургер, франшиза, предприниматель, клиент, фастфуд
ANNOTATION
In many developed countries, consumers are switching to “healthy” food, and in Kazakhstan, the popularity of fast food is only growing. Such situations attract the world’s leading players to our country. A detailed analysis of the activities of the RBI Corporation and its promotion in the market will make it possible to draw conclusions and make recommendations to Kazakhstani restaurateurs and entrepreneurs in the field of public catering. The analytical article shows that in modern Kazakhstan there are all conditions for the active development of the food industry, primarily due to the middle price segment. This creates a special environment for competition and reflects the uniqueness and uniqueness of this service. Analyzes and expertise of domestic and foreign experts are presented. An analysis was also carried out, taking into account the current trends, what work needs to be carried out in order to bring it in line with the client’s requirements with innovative requirements.
Keywords: burger, franchise, entrepreneur, client, fast food
Зерттеу әдістемесі
Зерттеу шеңберінде ақпарат жинаудың келесі әдістерін қолдану жоспарлануда:
Ашық ақпарат көздерін талдау – «үстелдік зерттеулер» (баспа бизнесі және мамандандырылған БАҚ, электронды бизнес және мамандандырылған басылымдар, нарық қатысушылары – компаниялардың жарнамалық және ақпараттық материалдары, баспасөздегі аналитикалық шолу мақалалары, осы салада бұрын жүргізілген маркетингтік зерттеулердің нәтижелері. облыс, салалық мекемелердің материалдары және қадағалау және бақылаушы органдардың деректері).
Ақпарат көздері
Мемлекеттік статистика органдарының деректер базасы (ірі компаниялардың өндірістік көрсеткіштері туралы ақпарат, 4,5 миллионнан астам ресейлік кәсіпорындардың қаржылық-шаруашылық қызметінің көрсеткіштері, салалық көрсеткіштер);
Кіріспе
Бұл мақаланың мақсаты — фастфуд мейрамханаларының стратегиясын, тәуекелдерін, өзгерістер тарихын, бірігуін және сатып алуын зерттеу.
Қазіргі уақытта фастфудтың саяси және құқықтық саласы бірнеше негізгі мәселелерге бағытталған: ең төменгі жалақы туралы заңдар, зияткерлік меншік туралы заңдар, франчайзинг туралы заңдар және азық-түлік қауіпсіздігі туралы заңдар. Осы нормалардың сақталуын тексеретін арнайы комиссияны енгізу дұрыс деп есептейміз.
Фаст-фуд технологияға тәуелді емес, өйткені ол тамақтану әдеттеріндегі ерекше өзгерістерге байланысты. Бірақ технологияның жетістіктері бәсекелестерге олардың жұмысын оңтайландырудың жаңа мүмкіндіктерін берді, сонымен қатар бәсекелестіктің жаңа формаларын ынталандырды. Алматы қаласы Қазақстанның басқа қалаларымен салыстырғанда халық санынан көп шоғырланған қала болғандықтан, бәсекелестіктің жоғары деңгейде жүретіндігі анық. Бәсекелестіктің дәл фастфуд саласында жақсы деңгейде жүруіне қазіргі таңда дамып келе жатқан әлеуметтік желілер мен маркетинг әсерін тигізуде.
RBI Burger King бренді 2016 жылдың соңында 100-ден астам елде 15 738 орынға ие болды. 1960 жылдары Америка Құрама Штаттарында әзірленген фастфуд тізбегі тұжырымдамасы американдық мәдениетті бейнеледі және 1990 және 2000 жылдардағы Америка Құрама Штаттарындағы ең үлкен мәдени экспонаттардың бірі болды. 1990 жылы алғашқы McDonald S ашылған кезде Мәскеудегі мейрамханада кезекте тұрған қалың көпшілік әлемнің басқа елдерінің «Американың дәмін татқысы келетінін» дәлелдеді. Содан бері Burger King 2017 жылға қарай ресейлік фаст-фуд нарығының 15%-дан астамын және Германияның 14%-ға жуығын жаулап алған RBI-ның жетекші әлемдік бренді болды. Ал біздің елімізге оралатын болсақ, 2015 жылы Burger King компаниясының Қазақстандағы президенті және директорлар кеңесінің төрағасы Әнуар Өтемұратовтың айтуынша, желідегі 8 жаңа мейрамхана ашылды. Нәтижесінде Қазақстанның 7 қаласындағы Burger King мейрамханаларының жалпы саны 26-ға жетті.
Негізгі бөлім
Burger King бүгінде Қазақстандағы ең ірі халықаралық қамту желісі болып табылады. 2015 жылы желіні дамытуға жалпы инвестиция көлемі 1,4 млрд теңгені құрады. Компанияның есепті кезеңдегі айналымы салықтарды есептемегенде 22 млн долларды құрады. Күн сайын мейрамханаларымызға орта есеппен 15 мың қонақ келеді. Мұнда бұл көрсеткіш әлдеқайда жоғары болған мереке және демалыс күндері есепке алынбайды. Бір жыл ішінде 6 миллион қонақ келді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 2 миллионға көп. Түрлі бағалаулар бойынша Қазақстандағы фастфуд нарығының жылдық айналымы компанияның мәліметі бойынша 240 миллион доллар – 260 миллион долларды құрайды.
Әнуар Өтемұратовтың (Қазақстандағы БК президенті) айтуынша, McDonald’s Burger King алатын нарық үлесіне қалай әсер ететінін болжау әлі ерте. Бұл туралы оның айтуынша, 2016 жылдың қорытындысын қарастыруға болады.
Сонымен бірге, спикер Burger King бәсекелестікті құптайтынын және жаңа ойыншының пайда болуы Қазақстандағы фаст-фуд сегментіндегі сервис пен инновацияны одан әрі дамытуға жақсы серпін бере алатынын атап өтті.
Әнуар Өтемұратовтың айтуынша, Burger King-тің McDonald’s-тен бәсекелестік артықшылығы — олардың қазақстандық нарыққа бірінші болып шығуында.
– Біз қалыптасу кезеңінен өттік, енді қызмет көрсетуді жақсартуға көңіл бөлеміз. Burger King-тің тағы бір даусыз бәсекелестік артықшылығы — гамбургер пирогтарын ашық отта май қоспай дайындау технологиясы», — дейді ол.
2015 жылдың қорытындысы бойынша компания 21 мыңнан астам пікір алған. Пікірлерді талдау нәтижесі көрсетті: қонақтардың 50% -дан астамы тағамдардың дәміне де, қызмет көрсетуге де қанағаттанған. 2016 жылға фаст-фуд мейрамханалары желісі қызмет көрсету сапасын 10-12%-ға арттыру міндетін қойды.
Қазақстандағы Burger King-тің Алматы және Астана бойынша аймақтық директоры Андрей Капустин мейрамханалар желісі бәсекелестіктен қорықпайтынын айтты.
– Таңдау әрқашан клиентке байланысты және бұл біз үшін тоқтап қалмай, тек алға жылжуымызға белгілі бір серпін болмақ, – деді спикер.
Burger King нарыққа шығуға 2015 жылдың өзінде-ақ дайындала бастағанға ұқсайды. Соңғы бір жылда компания көліктен шықпай-ақ тапсырыс алуға мүмкіндік беретін 5 автоэкспресс мейрамханасын ашты, тапсырыстарды үйге жеткізе бастады, әзірледі. King Savers платформасын іске асырды. Оның аясында қолжетімді бағамен 15-ке жуық өнімді ұсынады – 300-ден 500 теңгеге дейін, гамбургерлер, кофе және балмұздақ ассортиментін кеңейтті, балалар мәзірін «күшейтті», балаларға арналған бағдарламаларды енгізді және туған күн кештерін насихаттай бастады.
Сондай-ақ, Андрей Капустин компанияның пайдаланатын өнімнің сапасына ерекше көңіл бөлетіндігіне тоқталды.
— Барлық өнімдер халықаралық сапа стандарттарына сәйкес таңдалады, біздің барлық жеткізушілерімізде қауіпсіздік сертификаттары бар. Біз үшін ең алдымен қонақтарымыздың денсаулығы маңызды, — деді ол.
Жүргізілген инетрвью барысында Алматы қаласының Burger King орындарының директоры осылайша жауап берді:
|
Сіздің жеткізушілеріңіз Польша, Голландия және Ресей өндірушілері. Сіз қазақстандық өндірушілермен ынтымақтастық мүмкіндігін қарастырып жатырсыз ба?
|
Біз жергілікті өндірушілерді қолдауға мүдделіміз және қазірдің өзінде 3 наубайхана мен жартылай ет өнімдерін шығаратын 2 кәсіпорынды таңдадық. Қазір олар халықаралық стандарттарға қаншалықты сәйкес келетінін және бізге тауар жеткізе алатынын бағалау үшін бас компанияның сарапшыларына барлық құжаттаманы дайындап жатыр. Онсыз біз өндірушілерден өнімді сатып ала алмаймыз. Жалғыз тілегіміз жеткіліксіз. Сарапшылар 2016 жылдың екінші жартыжылдығынан ерте емес келеді, олардың тексеру нәтижелері қазақстандық компаниялардың өнімдерін сатып ала алатынымызды анықтайды. |
|
Burger King компаниясының өзі бар елде өндіріс ашатын тәжірибесі бар. Қазақстанда, дәл Алматыда мұндай өндіріс орнын ашуыңыз қаншалықты ықтимал? |
Бүгінгі таңда нарық тым кішкентай, өндірісті бастау үшін қажетті инвестиция алдағы 10 жылда да өзін ақтамайды. |
|
Қазақстандағы McDonald’s-тан шығуға байланысты нарық көлемі артады. Сіз өз зауыттарыңызда өндірілген өнімді бәсекелестерге жеткізе аласыз ба?
|
Әзірге бұл сұрақты McDonald’s-қа қойған дұрыс. |
Сондай-ақ, Алматы қаласының тұрғындарының арасында сауалнама жүргізілді, оған сәйкес БК тұтынушылары:
ҚР бойынша БК нүктелері қай аумақтарда орналасқан:
Алматы қаласындағы бәсекелестіктің жалпы статистикалық көрінісі:
Қорытынды
Жалпы, тұтастай алғанда, Бургер Кинг компанияның тарихы 1953 жылы АҚШ-тың Флорида штатындағы Джексонвилл қаласындағы Insta-Burger King мейрамханалар желісінен басталды. 1954 жылы екі жергілікті кәсіпкер Дэвид Эдгертон мен Джеймс МакЛамор қиыншылыққа тап болған компанияны сатып алып, оның атын Burger King деп өзгертті. 1959 жылы Майами мен қала маңындағы Бургер Кинг мейрамханаларының саны беске дейін өсті. 1960 жылдары МакЛамор мен Эдгертон франчайзинг жүйесін пайдалана отырып, өздерінің фастфуд тізбегін ұлттық деңгейде кеңейтуге шешім қабылдады. Сонымен бірге олар Burger King корпорациясын тіркеді. және Америка Құрама Штаттарындағы жеке меншік иелеріне франшизаларды сата бастады. Burger King Қазақстан нарығына 2012 жылы шықты. Қазақстан әлемдегі ең ірі фастфуд мейрамханалар желісінің мейрамханасы ашылған 83-ші ел болды.
Қорытындылай келе, Қазақстандағы көптеген технологиялардың даму өрісін ескере отырып және тұтынушылардың қалауын есепке алғанда Бургер Кинг тенденциялары әлі де болсын бірнеше уақытты талап етеді. Бұл тіпті Алматы қаласының өзінде осындай деңгейде және жағдайда, ҚР басқа қалаларына БК дамуына бұдан да көп уақытты қажет ететін болады.
Пайдаланылған әдебиет:
- Голд Н., Гугелев А.В., Чистякова С.В. Рестораны быстрого питания: развитие конкурентных преимуществ // Актуальные проблемы экономики и менеджмента. 2016. № 1 (09). С. 45-52.
- Голд Н., Чистякова С.В. Оценка конкурентоспособности в отрасли хлебобулочных и кондитерских изделий // Экономика и общество в фокусе современных исследований: тенденции и инновации : матер. IV Меж-дунар. науч.-практ. копф. (г. Саратов, 16 мая 2016). Саратов : ИИРПК, 2016. С. 19-29.
- Голд Н., Чистякова С.В. Риски и стратегия развития винодельческих компаний в России и США // Ак-туальпые проблемы управления: теория и практика : матер. VI Междунар. (оч.-заоч.) науч.-практ. копф. (Саратов, 30 мая 2016). Саратов : ИИРПК, 2016. С. 129-141.
- Гугелев А.В., Семченко А.А. Реорганизация и моделирование процессов в современной экономике // Вестник СГСЭУ 2016. № 3 (62). С. 15-19.
- BURGER KING. About Us URL: https://www.bk. com/about-bk (Retrieved 04.30.2017).
- Restaurant Brands International Overview. URL: http://www.rbi.com/About-Us (Retrieved 03.01.2017).
Рәсімдеу үлгісі алынған журнал: https://bulletin-ir-law.kaznu.kz/index.php/1-mo/information/authors
