«Маркетплейстер біздің өмірімізді қалай өзгертті?»

10-15 жыл бұрын электронды сауда туралы көпшілік білмейтін еді, ал ол пайда болған кезде оған күмәнмен қарады. Өз бизнесі бар кәсіпкерлер жаңа дәуірдің инновациялық шешіміне абайлап қарап, онымен не істеу керектігін ойлады: бизнесін алға жылжытуға қабылдасын ба, әлде бас тартсын ба, уақыттың сұранысына сай жаңа сауда формаларының ұсынған тұжырымдамалары мен салдарларын ойластыра отырып шешім қабылдасын ба.

Маркетплейстердің нарығы тауар тапшылығы мен үлкен трафик кезеңінде пайда болды. Өндірушілер сату мәселесін шешуге мәжбүр болды. Ал маркетплейстер бұл мәселеге тиімді шешім болды (мысалы: Wildberries, Ozon). Электронды сауда алаңдары өнімді сатудың жақсы шарттарын ұсынды: жеңілдіктер, акциялар, әртүрлі өлшемдер, түстер, модификациялар, ассортименттер; өнімді киіп көруден кейін сатып алу үшін ыңғайлы шарттар; тез әрі ыңғайлы жеткізу.

• Қазіргі таңда маркетплейстерде бизнес бастаған кезде сәтті бизнес құру үшін жоғары инвестициялар қажет. Бәсекелестер көп. Дамытуға арналған нақты тұжырымдамалар, күшті бренд, трафик, бәсекелестерді қоспайтын маркетинг, білім мен дағдылар қажет.

• Маркетплейстер интернеттегі өкілдік алаңдарына айналды: дүкендер медиа алаңдарға, тұтынушылардың уақытын көбірек алатын орындарға айналды. Неліктен бұл болып жатыр? Себебі уақытты үнемдеу. Платформалар тұтынушылардың назарын ұзақ уақытқа аударуға тырысады: қызықты музыка, терезелер мен қабырға сағаттарының жоқтығы, ароматерапия – бұның бәрі уақыттың өтуінен алаңдатады. Бұл тәсіл тұтынушыларға ұнайды, ол ыңғайлы, кіріп-шыққанда қолайлы, тартымды, қымбатқа түспейді.

• Телефондағы дүкен – бұл дүкеннің кез келген жерде болуы. Ол дәстүрлі дүкендегі кассаға кезекте тұру үшін жұмсалатын уақытты үнемдейді. Интернет-дүкенге тәулік бойы кез келген уақытта кіріп шығуға болады, ол әрқашан жұмыс істейді, сатып алушы қай жерде болса да: метро, диван, стадион, жұмыс орнында.

• Дәстүрлі бөлшек сауда ешқайда жоғалмайды. Эффективті технологиялар үнемі енгізіліп, сақталып отырады, бірақ дәстүрлі дүкендер қалады: онда әрқашан сұраныс бар, себебі сатып алушы бар. Дәстүрлі дүкендер маркетплейстер сата алмайтын өнімдерді сатады. Олар тірі қалады.

• Маркетплейстер Wildberries-ке келетін сатып алушылардың 30%-ын өзіне тартады. Бұл – метро жолаушылары. Бұл өте ыңғайлы, өйткені уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді.

• Импорт отандық өніммен алмастырылып, өндірушілер жаңа ассортимент түрлерін игеруде. Нарықтағы өзгерістер, жаңа киім брендтері киім секторында байқалуда. Тұрмыстық техникалар каталогы өзгеріссіз қалады.

• Маркетплейстер ресейлік өндіріс орындарының сатылым құрылымын өзгертті. Қазір өндірушілер өздері маркетплейстерге шығып, өнімдерін делдалдарсыз ұсынуда. Бұл тұтынушы үшін тиімді бола ма? Көп жағдайда, иә.

Статистикаға жүгінсек, ең үздік маркетплейстер:

•Wildberries,

•Ozon,

•Aliexpress,

•Яндекс.Маркет.

Актуалды мәліметтер (Data Insight): маркетплейстер Ресейде сатушылар саны бойынша рейтингті басқарады. Әр түрлі бизнес иелерін үлкен аудиторияға қолжетімділік пен логистиканың ыңғайлылығы тартады. Wildberries киім және аяқ киім бойынша 400 000 млрд. рубль айналым жасады. Платформа барлық тауар топтарының жеткізушілері үшін тартымды. Маркетплейстердің нарықтағы үлесі 2022 жылы 45%-ды құраса, 2023 жылы нарықтың өсімі 25-30% болды.

2023 жылы сатушылардың саны 65 000-ға жетті. Кәсіпкерлердің басты мақсаты – маркетплейс арқылы өз тауарларына назар аударту. Қазіргі уақытта Ресейде жеке кәсіпкерлердің бесінші бөлігі маркетплейстерді өз бизнесінде қолданады. Биыл жаңа дүкендер мыңдаған жеке кәсіпкерлермен ашылады. Жеке кәсіпкерлерден бөлек, заңды тұлғалар да маркетплейстермен жұмыс істейтін болады. Бір басты критерий – жылдам жеткізу, тартымды шарттар, ыңғайлылық.

Маркетплейстер біздің өмірімізді өзгертті ме? Айқын түрде, иә. Таңдау көп болды, әрі бұл бәрі тез, арзан және оңай.