Қазақстан бойынша жұмыссыздық статистикасы.

Қазақстандағы жұмыссыздық статистикасы елдің экономикалық жағдайын бағалауда маңызды рөл атқарады.  Қазақстан Республикасы Ұлттық статистика бюросының мәліметтері бойынша, 2023 жылы жұмыссыздықтың деңгейі шамамен 4,9%-ды құрайды. Бұл көрсеткіш 2022 жылғы деңгеймен салыстырғанда қалыпты сақталып отыр.

Жұмыссыздық көрсеткіштері:

-2023 жылғы жұмыссыздардың саны: 450 мың адамды құрайды.

-Жұмыспен қамтылғандардың саны: шамамен 9,3 миллион адам.

-Жастар арасындағы жұмыссыздық: (15-28 жас аралығы) орташа есеппен 3,7%-ды құрайды.

Аймақтық жұмыссыздық көрсеткіштері

Қазақстанның әр аймағындағы жұмыссыздықтың деңгейі біркелкі емес:

Маңғыстау облысы – 5,7% (жоғары деңгей).

Түркістан облысы – 5,3%.

Алматы қаласы – 5,0%.

Астана қаласы – 4,5%.

Елдің оңтүстік және батыс өңірлерінде жұмыссыздық деңгейі салыстырмалы түрде жоғары. Бұл жағдай еңбек нарығының аймақтық даму деңгейіне байланысты болып отыр. Өнеркәсіптің әркелкі дамуы, ауылдық жерлердегі жұмыс орындарының тапшылығы және урбанизация жұмыссыздықтың аймақтық деңгейіне әсер етуші негізгі факторлар болып табылады.

Жұмыссыздықтың түрлері

Қазақстанда жұмыссыздықтың бірнеше түрлері байқалады:

1. Циклдік жұмыссыздық – экономикалық құлдырау кезінде еңбек нарығында жұмыс орындарының қысқаруынан пайда болатын жұмыссыздық.

2. Құрылымдық жұмыссыздық – ел экономикасының белгілі бір салаларының өзгеруіне байланысты жұмыс күшінің жаңа талаптарға сай болмауы.

3. Маусымдық жұмыссыздық – белгілі бір саладағы жұмыстың жыл мезгіліне байланысты уақытша тоқтауы.

Жұмыссыздықты төмендету шаралары

Қазақстанда жұмыссыздықты төмендету мақсатында түрлі мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыруда.

Мысалы:

• Еңбек” нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы. Бұл бағдарлама еңбек нарығына сұранысы жоғары мамандықтар бойынша оқыту, қайта оқыту және жұмыс орындарын құруға бағытталған.
• “Жастар практикасы” жастарды еңбек нарығына енгізуге көмектеседі.
• “Бастау Бизнес” кәсіпкерлік дағдыларын үйрету және жаңа бизнес бастамаларын қолдау.

Бұл бағдарламалар жұмыссыздықтың деңгейін төмендетуге және де халықтың еңбекпен қамтылуын арттыруға бағытталған.

Қорытынды

Қазақстандағы жұмыссыздық мәселесі әлі де өзекті болып отыр, әсіресе жастар мен ауылдық жерлерде. Мемлекет еңбек нарығын жақсарту үшін білім беру жүйесін жетілдіру, кәсіпкерлікті қолдау және өңірлерде жаңа жұмыс орындарын ашу арқылы түрлі қадамдар жасауда. Алайда, тұрақты экономикалық өсім мен аймақтық даму, жастарды қолдау арқылы жұмыссыздық деңгейін одан әрі төмендету қажет.

https://www.kaznu.kz/
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Әлеуметтік жұмыс 3 курс студенті Оңғар Ринат.

Жетекші: Авсыдыкова Құралай.