АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ФИЗИКАНЫ ОҚЫТУ ҮРДІСІНДЕ ПАЙДАЛАНУ – САПАЛЫ БІЛІМ НЕГІЗІ

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндетi – ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және білім алу үшін кажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру» – деп білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеттері көзделді. [1]
Еліміздің басшысы Н.Ә.Назарбаев қазақстандық мұғалімдердің кәсіби даму саласындағы жаңа көзқарасы олардың педагогикалық өміріндегі қосымша оң өзгерістер енгізуге мүмкіндік беруде. Білімсапасынкөтерумақсатындатүрліжаңалықтардымектепөмірінеенгізіпжүрміз. Жаңазаманныңбілімдіұрпақтарынтәрбиелепоқытудатүрліқиындықтаркездеседі. Соныңжолдарыніздеудекөптегеніс-тәжірибелержасаудамыз. [2]
Ақпараттық қатынастық технология құралдарын оқу,тәрбие үдерісіне қолдану әдістері сан алуан. Осы әдістердіжіктепкөрсетудіңмәнізор. Жіктепкөрсетуде, біріншіден, оқушығаберілетінбілімніңсапасыартады, екіншіден, оқушыменжүргізілетінжұмыстыңдәлдігіартады, үшіншіден, компьютерліктехнологияныпайдаланыпоқытудамұғалімніңатқаратынқызметіжеңілдейді. Білім мен дағдыныңөзарабірігуіарқылымұғалімтеориялықжәнепрактикалықәдістердісаралаппайдалануғажаттығады. Соныңнәтижесіндеақпараттыққатынастық технология құралдарынқолдануарқылыоқытуәдістеріжүйеленіпберілсе, білімберудіңсапасыартады. Оқушыларға алтын уақытыңдыорындыпайдаланып, оларғатыңмағлұмат, тыңдүние беру –ақпараттыққатынастықтехнологиялардыңжетістігі [3]
Жаңа ақпараттық технологияның басты тиімділігі – бұл мұғалімге физика сабақтарындағы оқу үрдісін түбегейлі өзгертуге, оқытудағы пәнаралық байланысты күшейте отырып, оқушылардың дүниетанымдарын кеңейтуге және қабілеттерін көре біліп, оны дамытуға толық жағдай жасауы.
Сабақта компьютерді пайдаланудың тиімділігін былай саралап көрсетуге болады.
1.Оқушы мен мұғалімнің позитивтік оң қатынаста болуына ықпал етеді. Олай дейтініміз, оқушылар компьютермен тікелей қатысты болғандықтан өзін еркін сезінеді.
2.Компьютермен жұмыс барысында оқушылардың белсенділік, жауапкершілік және өзіндік шығармашылық қабілеттері қалыптасады. Оқушыөзбетіншееңбектенеді. Өзеңбегініңнәтижесінкөреді. Өзін-өзіқадағалауғамүмкіншіліктуады. Тапсырмалардымұғалімніңкөмегінсізорындайды. Соларқылыойлаужәнеестесақтауқабілеттері дамиды.
3.Берілетін материал бірсарынды болып, тек мұғалім ғана сөйлейтін болса, балалар тез шаршап қалады да, сабақ сәтсіз аяқталады. Осындайкөңілсізжағдайлардыболдырмауүшін физика сабағында компьютер арқылыоқушылардыңбелсенділігінарттыратынэлементтерқолданылады. Ақпараттықтехнологияныңмұғалімжұмысынаеңтиімдісі – оқушылардыңбілімолқылықтарынаүнемізерттеужасап, түзетужұмыстарынжүргізугепайдасы бар.[4]
Қазіргі заманның даму қарқыны мұғалімдерден шығармашылығын жаңаша, ғылыми-зерттеу бағытында құруды талап етеді. Сондықтан, ХХІ ғасырдың информатика ғасыры, яғни ақпараттандыру технологиясы дамыған заманда мемлекетіміздің болашағы – жас ұрпаққа заман талабына сай білім беріп, жан-жақты дамуына ықпал ету мұғалімнен шығармашылық ізденісті, үлкен сұранысты талап етеді.
Компьютер және ақпараттық технологиялар арқылы жасалып жатқан оқыту үрдісі оқушының жаңаша ойлау қабілетін қалыптастырып, оларды жүйелік байланыстар мен заңдылықтарды табуға итеріп, нәтижесінде — өздерінің кәсіби потенциалдарының қалыптасуына жол ашады.[5]
Бүгінгі таңдағы ақпараттық қоғам аймағындағы оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын және компьютерлік оқыту ісін дамытатын жалпы заңдылықтардан тарайтын педагогикалық технологиялардың тиімділігі өте жоғары деп айта аламыз. Физика сабақтарында ақпараттық – коммуникациялық технологияларды пайдаланудың тиімділігі:
— Оқушының өз бетімен жұмысы;
— Аз уақытты көп білім алып, уақытты үнемдеу;
— Білім – білік дағдыларын тест тапсырмалары арқылы тексеру;
— Шығармашылық есептер шығару кезінде физикалық құбылыстарды түсіндіру арқылы жүзеге асыру;
— Қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі;
— Қарапайым көзбен көріп, қолмен ұстау сезіну немесе құлақ пен есту мүмкіндіктері болмайтын табиғаттың таңғажайып процестерімен әр түрлі тәжірибе нәтижелерін көріп, сезіну мүмкіндігі;
— Оқушының ой-өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор.
Оқытушы сабағында ақпараттық – коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы оның тиімділігін жүйелі түрде көрсете біледі. Ақпараттық – коммуникациялық технологияны пайдалану оқытудың тиімді әдістерінің бірі деп ойлаймын.
Физика – оқушылардыңойлауқабілетінқалыптастыратынжәнедамытатыннегізгібуын. Олоқушылардыңинтеллектін, логикалықойлауынжәнешығармашылыққабілеттеріндамытуға, табиғатзаңдылықтарынтолығыментүсінугеықпалжасайды. Физика пәніндеақпараттықтехнологиялардықолданупәндіоқытудаоқушығадүниеніңзаңдарынтереңмеңгертіпқоймай, оқушыныңойындамытып, эмоциясына, сезімінеқозғаусалады. Өзінеқажеттімазмұын мен мәліметтіақпараткөзінентаңдап, өзбетіншеойланып, шешімқабылдауғадағдыланады.[6]
Біріккен Ұлттар Ұйымының шешімімен «ХХІ ғасыр — ақпараттандыру ғасыры» деп аталды. Әр сабақта жаңа ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, оқушылар бойынан төмендегі қабілеттерді дамытуды мақсат етіп қойып отырмыз:
1. Білім, білік дағдыларын дамытуға қызығушылығын арттыру;
2. Жауапкершілік пен міндеттерін қалыптастыру;
3. Есеп пен талдау жасау дағдыларын үйрету;
4. Логикалық және ақпараттық ойлау қабілеттерін дамыту;
5. Өз бетінше ізденуге үйрету және компьютерлік сауаттылыққа тәрбиелеу;
6. Алған білімдерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу.
Физика сабағында ақпараттық технологияны тиімді пайдалану — білім сапасының артуына әкеледі. Жаңаақпараттықтехнологияны физика сабақтарындапайдаланаотырып, оқушылардыңбілім, білікдағдыларынқалыптастыруғақызығушылығынарттырып, түрлідеңгейдегіесептердішығарып, оны талдайбілугеүйретеміз. Логикалықойлауқабілеттеріндамытып, интернет желісіненсабаққақажеттідеректердіөзбетіменізденуіне, компьютерліксауаттылықтарынажолашу. Сабақтаалғанбілімдерінөмірдеқолданабілугетәрбиелеу. Саналы да сапалыбілімалғаноқушыұлткелешегі.[7]
Білім теңіз, оның тереңіне бойлай жетік білетін, сырын меңгерген, құпиясын аша алатындар ғана бойлай алмақ, мұндай адамдарды мұғалімдер ғана тәрбиелеп, дайындайды. Мұғалімбілімдіоқушысанасынасабақарқылыжеткізеді, ал сабақсапасынарттыру — барлықмұғалімдердітолғандыратынмаңыздымәселе. Күнсайынөтетінжаттандыкезеңдердентұратындәстүрлісабақтароқушылардыжалықтырып, білімгеынтасынтөмендетерісөзсіз. Сондықтан, сабақтыжандандырудыңәдіс-тәсілдерініздестіруге, бұғаноқушылардытартып, олардыңбелсендішығармашылықжұмыстарынұйымдастырудыміндететіпқоюқажет.

Әдебиеттер

1.Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы. //Егемен Қазақстан, — Астана, 12.26. 2011 ж. [1]
2.Техникалық және кәсіптік білім беруді дамытудың 2008-2012 жылдарға арналған мемлкеттік бағдарламасы. 2008 ж. 01.07.№626. //Казахстанская правда. — Астана, 2008 ж. 19 шілде.[2]
3.Қазақстан Республикасының бiлiм беру жүйесiн 2011-2020 жылға дейiн дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасы. – Астана, 07.12. [3]
4.«Физика және астрономия» журналы, 2012 жыл [4]
5. А.Ж. Қалығұлов «Физика есептерін шығару»[5]
6. Ж. Абдулаев «Механикаға кіріспе»[6]
7. К. Нұргелдиева, Ж.Бақынов «Физика есептерін шығару»[7]