Сөйлеуді дамыту “Менің отбасым”
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы
Білім беру саласы: Қатынас
Бөлімі: Балалар көркем әдебиеті
Тақырыбы: «Төлдер айтысы».
Мақсаты:Үй жануарлары туралы түсініктерін кеңейту, тереңдету. Адамзатқа тигізетін пайдасы туралы олардан алынатын өнімдер жайлы мағлұмат беру.
Балалардың ойлау, қиялдау, сөйлеу, қабілеттерін арттыру.
Үй жануарларын қорғауға, оларға қамқорлық жасауға, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: үй жануарларының суреттері, дидактикалық ойынға қажетті құрал-жабдықтар, карточкалар.
Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу, көрнекілік, топтық жұмыс, ойын.
Пәнаралық байланыс: қоршаған орта, тіл дамыту, шығармашылық
Барысы:
І. Ұйымдастыру. Психологиялық дайындық. Шаттық шеңбері:
Үлкенге де сіз,Кішіге де сіз.
Бар адамға құрметпен,Бас иеміз біз.
ІІ. Ұйымдастырылған іс-әрекеті.
- Қазақ халқының ежелгі кәсібі мал бағу. Ол сауса сүт, сойса ет, кисе киім, мінсе көлік. Халық малды өте қастерлеген. Сондықтан көптеген мақал-мәтелдер, жұмбақ, өлеңдер, тыйым сөздер, аңыз әңгімелер айтып кеткен.
-Төрттүлікмалғанелержатады? Айтақойыңдаршы. (Сиыр, түйе, жылқы, қой, ешкі). Олардыңтөлдеріқалайаталады? (бұзау, бота, құлын, қозы, лақ).
Бұлжануарларды не себептіүйжануарларыдепатаған? (себебіоларүймаңындаұстап, адамдаркүтіп-баптайды).
БүгінбіздіңсабағымызғаҚаңбақ шал келіпті. Оныңкімекенінбарлығымызбілеміз, иә. Олсендердіңбүгінгібілімдеріңдісынамақшы, өзіментапсырмалар да алыпкеліпті.
Қараңдаршы, ҚаңбақшалдыңжанындаСиқырлысандығы бар екен. Сандықтыңішінежануарлардықамапқойыпты. Сиқырлысандықтажасырылғанүйжануарларынбосатуүшінолартуралытақпақтарайтуқажет.
- «Сиқырлысандық» ойыны.
Құлыншағым құндызымҚұлдырайды шабады
Жылтылдаған жұлдызымҚұстай қанат қағады.
Ең зор түлік – түйемінТікенді шөпті сүйемін
Пайдалансаң, сүтім шұбатымДертке дауа жанға қуат .
Мүйізі айдай иілгенМұрнын көкке шүйірген
Ірімшік пенен құрт майыЖегенде тілді үйірген
Ақ бұзауым ұнайдыМө мө деп сүт сұрайды
Ақ бұзауды бағамынАпамнан алғыс аламын
Кіп-кішкене момақанҚошақанды ұнатам
Сүйеді апам қозым депҚошақаным өзің деп
«Құлдыр – құлдыр құлыншақЖібек жолды құлыншақ
Жүйріктігі құйындайҚұлыншақты мін де шап
Айналайын ботамҚандай күлте жотаң
Табандарың жалпақ Теріп жейсің жантақ
– жақсы балалар, біз барлық жануарларды босаттық. Олай болса, қаңбақ шал сендердің жауаптарыңа риза болып , «Жануарлар әлемі» бейне жазбасын тарту етеді. Тамашалайық
- Төлдер жайлы көптеген ертегілер бар, соның ішінде «Төлдер айтысы» ертегісін оқып берейін.
Бір жерге жиналған лақ, құлын, бұзау, қошақан мен бота «Біздің иеміз қайсымызды жақсы көреді?» -деп бір-бірінен сұрастырды.
Сонда лақ тұрып:-Мә-ә,мә-ә мені жақсы көреді.Адам біздің сүтімізді ішіп, Түбітімізді киімге пайдаланады,-дейді.
Сонда құлын бір кісінеп алды да:-Лақ ,сен орынсыз мақтанба. Бізденқазы-қарта ,шұжық, қымызалады.Адамыңмінсе көлігі де біз,-дейді.
Бұзаутұрып:-Сендербосқамақтанасыңдар, адамтіршілігінееңқолайлы-сиыр малы. Бізденшелек-шелексүт, қарын-қарын май, ірімшікалады.Иемізгебізденпайдалы мал жок-дейді.
Қошақантұрып:-Сендербосқамақтанасыңдар, иемменіжақсыкөреді.
Адам киетінкиім-кешеккеқажеттіматалар, үйдегітөсенішбіздіңжүнімізденжасалады, бізденпайдалысыжоқ,- дейді.
Бота тұрып:-Бәріңнен де иемізменіжақсыкөреді. Бізденалатыншұбаттыңемдікқасиетінайтсаңшы. Оғанешнәрсежетпейді,-дейді.
Осы кездеадам:-Төлдерім, сендербосқаталаспандар, Әрқайсыңныңөзорындарың бар, адамүшінбәрің де керексіңдер!-дейді.
Ертегіжайлысұрақ-жауап. Ертегі не туралыекен? Адамғақайжануаркөбіреккерек? Ертегіде қандай төлдердің аттары аталды?
3.Сегіту сәті. 4. «Ой қозғау» Жануарларды дыбысынан тану (бейне жазба)
- Ертегіні сахналау.Олай болса, ертегіні қойып көрейік, кәне! Кім лақ ,қозы, құлын, бота, бұзау болғысы келеді, кім жақсы түсінді екен? ( ертегі желісімен қойылым көрсету.)
- 6. Ойлан тап» жасырылған жұмбақтың шешуін табу
7.Дидактикалық ойын. «Не артық?» Үй жануарларының арасындағы артық заттарды жануарларды алып тастау
Қорытынды.Сонымен, бүгінгі тақырыбымыз не туралы болды? -Балалар,үй жануарларының адамзатқа қандай пайдасы бар? Оларды күтіп баптау үшін біз не істейміз? Оларға уақтылы жем-шөбін беріп, қорасын тазалап отыру қажет.Үй жануарларының төлдері бар. Олар: Бота, құлын, бұзау, қозы, лақ.
- Марапаттау. (Смайликтер)
Күтілетін нәтиже.Төрт түлік мал туралы түсінік қалыптасады. Төрт түліктің төлдерінің атын атай біледі және олар туралы мағұлмат алады. Төрт түлік туралы тақпақ және жұмбақтар шеше біледі.
