Мектептегі сандық технология арқылы қашықтықтан оқыту
Мектептегі сандық технологиялар
арқылы қашықтықтан білім беру .
Оның артықшылығы мен кемшілігі
Қашықтықтан оқыту – бұл алыс қашықтықта білім алу.Яғни осы дәуірдегі сандық технологиялар мен Интернеттің көмегімен сіз үйден шықпай-ақ білім ала аласыз. Бұл сізге қашықтықтан оқыту жүйесіне көмектеседі.
Стратегиялық білім беру саласындағы мамандар ХХІ ғасырдың білім беру жүйесі деп аталады.Қашықтықтан оқыту тақырыбының өзектілігі қазіргі уақытта өзекті мәселенің бірі болып тұр. Информатика дәуірі келді. Қазіргі кезде оны дамыту сатысы сандық технология түрлері ретінде сипатталады. Кәсіптік білімнің өте тез қартаюына байланысты олардың үздіксіз жақсаруы қажет.Қазіргі кезіңдегі оқытудың өте қажетті ,сонымен қатер заманауи әдісінің бірі және бірегейі сандық технологияларды пайдалана отырып,қашықтықтан оқыту жүйесі болып табылады. Бұл қоғамның қажеттілігіне барынша лайықты және икемді түрде жауап бере алатын және елдің әрбір азаматының білім алуға конституциялық құқығын іске асыруды қамтамасыз ететін жүйе. Жоғарыда аталған факторларға сүйене отырып, қашықтықтан оқыту 21-ғасырға мамандардың жоғары біліктілік деңгейін үздіксіз ұстау мен үздіксіз оқыту жүйесі ретінде енетін болады деп қорытынды жасауға болады.
Өздеріңіз көріп отырғандай, қашықтықтан білім беру өзінің артықшылықтары мен кемшіліктері бар. Қашықтықтан оқытудың артықшылығы мен кемшіліктері – бұл даулы мәселе. Ол барлық нюанстарды мұқият зерделеуді талап етеді.
Бұл жұмыстың мақсаты сандық технологияларды қолдана отырып,жаңаша ,заманауи білім беру,яғни қашықтықтан оқыту жүйесінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау болып табылады.Қашықтықтан білім беру жүйесі мен сандық трансформациясы айырылмас егіз ұғым ретінде қарастыруға болады.
« Сандық трансформациясы арқылы қашықтықтан білім беру дегеніміз не?» деген сұраққа іздеу жүйесі бірнеше жауап берді. Оларды қарастырайық.
Сандық трансформациясы арқылы қашықтықтан білім беру – бұл компьютерлік және телекоммуникациялық технологиялар мен құралдардың көмегімен толығымен немесе ішінара оқыту. Қашықтықтан білім беру пәні мұғалімнен және / немесе оқу құралдарынан және / немесе білім беру ресурстарынан алынып тасталады.
Сандық трансформациясы арқылы қашықтықтан білім беру – өзін-өзі тану негізінде танымдық белсенділікті ұйымдастыру, онда тікелей педагогикалық байланыс азайтылады.
Сандық трансформациясы арқылы қашықтықтан білім беру – бұл оқытудың әдеттегі нысандарынан біршама ерекшеленетін жаңа, ерекше білім беру нысаны. Ол басқа құралдарды, әдістерді, оқудың ұйымдастырушылық формаларын, мұғалімдер мен оқушылар арасындағы өзара әрекеттесудің басқа формаларын қамтиды.
Осылайша, сандық трансформациясы арқылы қашықтықтан білім беру – корреспонденттік формаға ең жақын, бірақ ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, Интернет арқылы оқушылар мен мұғалімдер арасындағы байланысқа мүмкіндік беретін жаңа формалар.
1. Сандық трансформациясы арқылы қашықтықтан оқытудың артықшылықтары
Білім беру саласындағы сарапшылардың және оқушылар мен ата-аналардың өздерінің айтуы бойынша қашықтан білім берудің артықшылықтары айқын және төмендегідей:
Кез-келген уақытта оқу мүмкіндігі:
Қашықтықтан оқытуда оқушы материалды оқып-үйренуге қанша уақыт жұмсайтынын өз бетінше шеше алады.
Өзіңнің қарқынды үйрену қабілеті:
Оқушы әрдайым күрделі мәселелерді зерттеуге, бейне-дәрістерді бірнеше рет көруге, мұғаліммен хат алмасуға және белгілі тақырыптарды өткізіп жіберуге болады. Ең бастысы, бөлім бойынша және қорытынды бағалаудан табысты өту.
Кез-келген жерде оқу мүмкіндігі:
Оқушылар өз үйінен немесе кез-келген жерден оқи алады. Оқуды бастау үшін Интернетке кіру мүмкіндігі бар компьютер немесе ватсап желісі болуы керек. Күнделікті негізде мектепке барудың қажеті жоқ. Көбінесе балалар тек мектепке барғысы келмейді. Олар онда ыңғайсыз, жағымсыз. Бұл жағдайда оқытудың тиімділігі туралы ешқандай мәселе жоқ. Оқушылар оқу материалының көп бөлігін өз бетімен оқиды. Бұл тақырыпты есте сақтауды және түсінуді, оған қоса, оқытудың жаңа технологияларын қолдану оны қызықты етеді.
Оқытушыға ыңғайлы:
Дәстүрлі оқыту арқылы мұғалімге топтағы барлық оқушыларға қажетті көлемде көңіл аудару өте қиын, әрқайсысының қарқынына бейімделу. Қашықтан технологияны қолдану жеке тәсілдерді ұйымдастыру үшін жарамды. Оқушы өздігінен білім алуды таңдағанымен қатар, . Қашықтықтан оқыту жүйесінде қолданылатын бағдарламалар мен ақпарат беру жүйелерінің интерактивті мүмкіндіктері кері байланыс орнатуға және тіпті ынталандыруға мүмкіндік береді, дәстүрлі оқыту жүйелерінің көпшілігінде мүмкін емес диалогты және тұрақты қолдауды қамтамасыз етеді.
. Бірақ бұл білім алудың негізгі артықшылығы – ыңғайлылық. Кез-келген себептерге байланысты – уақыт пен іс-әрекет еркіндігі ме, әлде уақытты үнемдеу маңызды емес. Осындай жолмен оқыту және оқу – бұл ыңғайлы.
Мысалы, тағы бір артықшылығы – оқу материалдарының болуы. Электронды түрде кез-келген оқулықты немесе контурды оқи аласыз. Қажет болса, Интернеттегі барлық ақпарат беріледі. Біз қосымша материалдар туралы айтып отырмыз. Сатып алу кезінде көп уақыт пен ақшаны жұмсаудың қажеті жоқ, оқулықтарды, оқу құралдарын және басқа да білім беру рефераттарын іздеу керек.
Айтпақшы, қашықтан оқыту балаларды сөмкедегі кітаптардың массасынан құтқарады. Қазір тіпті бірінші сынып оқушысы кейде балалардың мектепке қалай баратыны туралы ойлау қорқынышты екенін дәлелдейтін портфелі бар! Мұның барлығы денсаулыққа теріс әсер етеді. Электронды оқулықтар ештеңе салмайды. Ия, үйде оқулықты ұмытып кеткен болсаңыз, енді жұмыс істемейді. Желіге қол жетімділік бар – бұл барлық материал сіздің қолыңызда болатынын білдіреді!
2. Сандық трансформациясы арқылы қашықтықтан оқытудың кемшіліктері
Қашықтықтан білімнің басым артықшылықтарына қарамастан, бұл жүйе мінсіз емес. Электронды оқыту бағдарламаларын іске асыру барысында қашықтықтан білім берудің келесі мәселелері анықталды .
Қуатты ынталандыру қажет:
Бұл ерік күшін, жауапкершілікті және өзін-өзі бақылауды талап етеді. Сыртқы бақылаусыз оқытудың қалаған деңгейін сақтау мүмкін емес.Бірақ егер үйде материал жақсы сіңірілсе , мектептің қашықтықтан оқыту туралы айтатын болсақ, минус арасында көбінесе іс-әрекеттің толық еркіндігін ажыратады. Шынында да, егер балаңызды бақыламасаңыз, ол оқуын мүлдем бас тартуы мүмкін. Әсіресе бақылау болмаған кезде. Өзін-өзі тануға бейім емес студенттер де бар. Мұндай балалар әрқашан көңілді болады, үйренбейді.Сондықтан оқушыларға қашықтан оқытудың артықшылығы мен кемшіліктері өте қайшылықты мәселе.
Интернеттегі семинар бақылауға өте қиын. Әрине, егер мектепте қашықтықтан білім беру жүйесі әзірленіп, ең кішкентай детальды (балаларға бақылау жасау, тестілеу жүргізу және т.б.) ойластырған болса, онда бұл пішін елеулі прогреске және ең жоғары нәтижеге әкеледі. Олай болмаған жағдайда, қашықтықтан білім беру білім беру үдерісінен балаларды одан әрі аластатады
Көріп отырғанымыздай, біздің жүйемізге көптеген артықшылықтар мен жағымсыздықтар бар. Егер ол мұқият ойластырылған болса, онда тек жеңілдіктер қалады. Өкінішке орай, білім беру жүйесі әлі де дамымаған. Бірақ мұндай ықтималдық жоққа шығарылмайды
Қашықтықтан білім коммуникация дағдыларын дамытуға жарамсыз:
Қашықтықтан оқытуда оқушылардың бір-бірімен және мұғалімдермен жеке қарым-қатынасы, егер болмаса, ең аз болады. Осылайша, оқытудың бұл түрі коммуникативтік дағдыларды, сенімділікті, командалық жұмыс дағдыларын дамытуға жарамайды.
Практикалық білімнің болмауы:
Көптеген тәжірибелік жаттығуларға оқыту қашықтан қиын.
Пайдаланушының сәйкестендіру мәселесі:
Осы уақытқа дейін ең тиімді әдіс – оқушы бақылау жұмыстарын немесе тесттерді адал және өз бетінше тапсырған. Ал қащықтықтан оқытуда БЖБ,ТЖБ ларды адал жазады леп айту қиын.
Компьютерлік сауаттылық жеткіліксіз:
Әрине, қашықтықтан оқытудың тиімділігі интернеттегі оқушылармен жұмыс істейтін мұғалімдерге тікелей байланысты. Өкінішке орай, кей балалардың оған мүмкіндігі жоқ. Тағы бір проблема – оқу материалдарының құрылымы мен құрамы қандай болуы керек екендігі туралы мәселе ашық болып қала береді.Сонымен қатар, «қашықтықтан» білім алушылардың білімін бағалау және ұйымдастыру мәселесі шешілмеген. Оны шешу үшін оқушылардың білімін бағалау үшін нормативтік базаны құру керек.
Осылайша, көптеген артықшылықтармен қатар, қашықтықтан білім беру бірқатар маңызды кемшіліктерге ие екендігі туралы қорытынды жасауға болады.
Мысалы, мұғалім мен оқушының арасындағы үнемі байланыс болмауы. Біреудің үнемі бағыттауына, қателіктерін көрсетуге және ата-анасының үздіксіз қадағалауы маңызды. Ал біреуге, керісінше, ауызша қарым-қатынас өз ойларын жазбаша түрде айтуға оңай. Немесе, мысалы, нашар техникалық жабдықтар: компьютер, планшет,телефонның болмауы. Бұл мәселе қашықтан білім алу мүмкіндігіне тікелей әсер етеді.
Қорытындылай келе, қашықтан білім берудің болашағы бар екеніне нақты жауап бере аламыз. Дегенмен, ақпараттық сауатсыздықты, техникалық жабдықтарды жою және қашықтықтан оқыту бағдарламаларын іске асыру кезінде пайда болатын электронды білім беру сапасын жақсарту үшін проблемалар қаншалықты жылдам шешілетініне байланысты.
Осылайша, жоғарыда келтірілген факторлар мен мысалдар білікті, ақылды, жоғары кәсіби және жай ғана салауатты қоғамды дамыту қажет.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Логинова Д.С. Жоғары білім беруде қашықтықтан оқытуды қолдану. Красноярск, 2011
2. Ильяшин Г.А. Жоғары білім беруде қашықтықтан оқыту технологияларын қолдану. Красноярск, 2011
3. Гайнанова А.Н. Жоғары білім беруде қашықтықтан білім беруді пайдалану (мысалы, ресейлік, шетелдік университеттердің бірі). Красноярск, 2011
4. Якименко А.В. Қашықтықтан білім беру. Аннотация Красноярск, 2011
6. Полат Е.Е., Петров А.Е. Қашықтықтан оқыту: бұл не болуы керек? // Педагогика. – 1999 ж. – №7. -C. 29-34.
Bilimger.kz Республикалық білім порталы
Қазақстан Республикасы Мәдениет және Ақпарат министрлігіне тіркелген.
Куәлік нөмірі: KZ45VPY00102718