Рахметалина Ботакоз Темировна Ақтөбе облысы Ақтөбе қаласы №60 жалпы білім беретін орта мектеп Химия пәнінің мұғалімі Химиялық элементтердің периодтық кестесі

Д.И. Менделеевтің еңбектерінің мысалында элементтердің жіктелуін білу және салыстыру

– Элементтердің  аталуын тауып, металдар мен бейметалдарды анықтады

Қызығушылықты ояту. 7 мин.

1. Оқушылармен амандасу, түгендеу.

2. Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастырады.

Психологиялық ахуал тұғызу.

Жақсы өмір – бұл,,,,,,,

Бақытты адам- ол ,,,,,,,

Мен үшін маңызды,,,,,,,,,

3. Оқушыларды топтарға біріктіру.

Й.Берцелиус           В) И.В.Дёберейнер

С) Д.И.Менделеев  D) Д.А.Ньюлендс

Оқушылар төрт топқа бірігеді.

(Қазіргі жағдайда) ДК экраны

Слайд№ 1-2 бет

 «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты  байланыстыру.

ХІХ ғасырдың бірінші жартысында химиктер 25 химиялық элементті ашты. ХІХ ға сырдың ортасында белгілі элементтердің саны 60-қа жуықтады. Қазіргі уақытта 118 (116-сы ашылған, 114-і аталған және екеуіне зерттеу жүргізілуде) химиялық элемент белгілі..

Химиялық элементтердің жіктелуі, әр ғалымдардың пікірі туралы видео тамашалау.

Периодтық кестені зерттеген ғалымдардың принциптерімен танысу.

Мына суреттерден не көріп отырсыздар?

Тақырып бойынша интернет желісін пайдаланып видеоролик көру.

Мағынаны ашу  30 мин.

1-тапсырма.

Периодтық кестені зерттеген ғалымдардың принциптерін  сәйкестендіру.

А) Й.Берцелиус В) И.В.Дёберейнер С) Д.И.Менделеев D) Д.А.Ньюлендс

2-тапсырма.  «Адасқан әріптер»

«Жас математик»

Келесі  триадалардың ішіндегі ортаңғы элементтің  атомдық массаларын есепте:

Na —–Mg——–AL

Be——Mg——–Ca

B——-C——–N

Li ——Na——K

Сыни тұрғыдан ойлауға арналған тапсырмалар.

1.Қандай химиялық элементтер елдердің атымен аталады?

2.Золушка балға бара алмауы үшін өгей шешесі оның жұмысын ойлап тапты. Ол ағаш ұнтағын кішкентай темір шегелермен, қант пен өзен құмымен араластырып, Золушкаға қантты, темір шегелерді бөлек қорапқа салуды бұйырды. Золушка тапсырманы тез орындап, балға баруға үлгерді. Өгей ананың тапсырмасын қалай тез орындауға болады? Түсіндіріңіз.

Қорытынды.

Алюминийдің периодтық жүйедегі орны туралы айтады.

Химиялық элементтер жүйесін Д.И.Менделеев ойлап тапты Оның бастапқы нұсқасын Д. И Менделеев 1869-1871 жылдары шығарған еді және бұл нұсқасында элементтердің қасиеттерінің олардың атомдық салмағына (қазіргіше, атомдық массасына) тәуелділігін көрсеткен.

Ғалымдардың принциптерін  сәйкестендіреді.

Кестеде берілген элементтердің  аталуын тауып, кестені дәптерге сызып толтырады.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Оқушылар ортаңғы элементтің  атомдық массаларын анықтайды.

Ar (Mg)=Ar(Na) +Ar (Al)/2 =23+26/2=24,5

Ar(Mg)= Ar (Be) + Ar (Ca)/2=9 +40/2=24,5

Ar(C) = Ar (B) + Ar (N)/2 = 10+14/2=12

Ar (Na)= Ar (Li) + Ar (K)/2= 7+39/2=23

Оқушылар Европий,

Америций,

Калифорний т.б.жауап береді.

Оқушылар қоспаларды бөлу әдістері бойынша жауап береді.

Оқушылар

химиялық элементтердің периодтық жүйесі (Менделеев кестесі) туралы қорытынды жасайды. Элементтердің әртүрлі қасиеттерінің атом ядросы зарядына тәуелділігін белгілейтін химиялық элементтердің жіктелу реті. Жүйе атақты орыс химигі Д. И. Менделеевтің 1869 жылы ашқан периодтық заңының графикалық түрде бейнеленуі болып табылады.

Бағалау парағы беріледі.

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп,  талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен  ынталандыру

Дескриптор:

Жалпы -4 балл

Й.Берцелиус Д.А.,Ньюлендс

Д.И.Менделеев.,И.В.Дёберейнер ғалымдардың элементтерді жүйелеу принциптерін сипаттайды;

Дескриптор:

1.Сәйкес сөздерді табады

1 балл,

Металл мен бейметалдарды анықтайды

1 балл

Бағалау критерийлерін ұсыну

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп,  талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен  ынталандыру

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп,  талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен  ынталандыру

№ 4 бет

Слайд

№ 5 бет

Смайликтер

Ой толғаныс.

Рефлексия

8 мин.

Үйге тапсырма:

Химиялық элементтердің жіктелуі  1,2 тапсырма;

Бағалау парағы талданады.