Ампер күші. Электрқозғалтқыштың әрекет принципі
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақ тақырыбы | Ампер күші. Электрқозғалтқыштың әрекет принципі | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары | 10.4.1.2 – сол қол ережесін қолдануды және зарядталған бөлшектердің қозғалысы мен тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсерін сипаттау | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақ мақсаттары | Ампер күші мен Лоренц күші туралы ақпарат ала отырып, Флеминг ережесін қолданып екі күштің бағытын анықтау | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Жетістік критерийлері | ü Ампер күшін сол қол ережесін қолдана отырып, анықтай алады
ü Лоренц күшін сол қол ережесін қолданып, анықтай алады ü Ампер күші мен Лоренц күшін қолданып, есептер шығарады |
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Тілдік мақсаттар | Оқушылар өздерінің түсініктерін көрсететін жаңа сөздерді пайдаланулары керек. Олар терминдерді түсіну және қолдану керек.
Арнайы пәндік лексика мен терминология:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Құндылықтарды дарыту | Қоғамның дамуы үшін физиканың маңыздылығын түсіну.
Физикалық білім жүйесін саналы түрде игеру логикалық ойлаудың, жадының, назар аударудың, елестетудің, ойлау қабілеттерінің, икемділік пен дарынның дамуына ықпал етеді. Қалыптастырушы бағалау кезінде оқушылар академиялық әділдікті сақтайды. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Пәнаралық
байланыстар |
Математика, техника, өмірмен байланыс | |||||||||||||||||||||||||||||||
| АКТ қолдану дағдылары | Есептер мысалын АКТ көмегімен ұсыну, twig-bilim.kz | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақ барысы
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың жоспарланған кезеңдері | Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет
|
Ресурстар | ||||||||||||||||||||||||||||||
| І. Ұйымдастыру
Қолайлы атмосфералық орта қалыптастыру 1.Оқушылармен амандасу 2.Оқушыларды түгендеу 3.Сыныптың сабаққа даярлығы
Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Ампер күші. Электрқозғалтқыштың әрекет принципі Сол қол ережесін қолдануды және зарядталған бөлшектердің қозғалысы мен тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсерін сипаттау |
||||||||||||||||||||||||||||||||
Демонстрацилық тәжірибе көрсету
Көрсетілген тәжірибе бойынша нені бақылады және болған құбылысты неліктен болып жатқанын түсіндіреді. Қорыта келе: Кез келген тогы бар өткізгіштің айналасында магнит өрісі болады Магнит өрісінде тогы бар өткізгіштер өзара әсерлеседі. Егер екі өткізгіштегі ток бір бағытта өтетін болса, тартылады, ал карама-қарсы өтсе тебіледі. Оқушылар жаңа ақпаратпен танысады
Магнит индукциясы өткізгішке перпендикуляр болғанда күш ең үлкен мәніне жетеді. Бұл күш тізбектегі ток күшіне және өткізгіштің ұзындығына тура пропорционал болады. Осы күштің ток күші мен өткізгіштің ұзындығының көбейтіндісіне қатынасы магнит өрісін сипаттайды.
Ампер күші сол қол ережесі арқылы анықталады. Егер сол қолымыздың алақанын N полюсінен шығатын магнит өрісінің күш сызықтары тесіп өтетіндей орналастырсақ, төрт саусақ өткізгіштегі токтың бағытын көрсетеді, ал 90 0 бұрылған бас бармақ өткізгішке әсер ететін Ампер күшінің бағытын көрсетеді. Лоренц күші Қозғалыстағы зарядталған бөлшектерге магнит өрісі тарапынан әсер ететін күш Лоренц күші деп аталады, ол зат құрлысының электрондық теориясының негізін салған Голландияның физигі Х. Лоренцтің құрметіне осылай аталған. Олкүш Ампер күшініңкөмегіменанықталады. Лоренц күші бөлшектің жылдамдығына перпендикуляр болғандықтан ол жұмыс атқармайды. Ол күш бөлшектің жылдамдығының модулін өзгертпейді, тек жылдамдығының бағытын өзгертеді. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1-тапсырма
Төмендегі сөйлемдердің дұрыс не қате (Д/Қ) екенін ажыратыңыз o Магнит индукциясы өткізгішке перпендикуляр болғанда оған әсер ететін күш ең аз мәнге ие o Магнит кез келген металды өзіне тартады o Магнит өрісі индукциясына параллель орналасқан өткізгішке күш әсер етпейді o Магнит өрісі солтүстік полюстен басталып, оңтүстік полюсте бітеді o Зарядталғандене магнит өрісінде шеңбер бойымен қозғалады
2-тапсырма. 1. Магнит индукциясы 20мТл біртекті магнит өрісіне перпендикуляр орналасқа, ұзындығы 0,5см түзу өткізгіш арқылы 1 А ток өткенде, оған әсер етуші күшті анықтаңдар 2. Индукциясы 0,5Тл-ға тең магнит өрісінде 2*104км/с жылдамдықпен индукция сызықтарына перпендикуляр қозғалып келе жатқан протонға әсер ететін күшті анықтаңдар 3. Индукциясы 56,4мТл магнит өрісінде электрон 20Мм/с жылдамдықпен қозғалады. Оның айналып ұшу орбитасының радиусы нешеге тең? |
||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың соң
Сабақ соңындар оқушылар кері байланыс береді.
Стикерге сабақ бойынша нені жақсыжәне қандай сұрақ туандағанын жазады
Үй тапсырмасы: Білімланд бойынша оқу (магнит өрісі бөлімі бойынша)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
