| Алдыңғы тақырыптан сұрақтар.
Үй тапсырмасы:
“Кім жылдам” әдісі арқылы үй тапсырмасына арналған сұрақтар беріледі.
1. Тірі табиғат дегеніміз не?
2. Экологиялық жүйе дегеніміз не?
3. Біздің ғаламшарымыздағы кез келген экожүйенің негізі – …
4. Экожүйе терминін кім және қай жылы енгізді?
5. Ағзалардың тіршілік ортасы жайлы айтып бер?
6. Адамға жануарлардың қандай пайдасы бар?
7. Өндірушіге анықтама бер?
8. Тұтынушыларға нелер жатады?
9. Бүлдірушілерге анықтама бер?
10. Экожүйенің кез келген бір компонентін алып тастаса экожүйе өзгереді ме, түсіндір?
Білім актуализациясы. Оқушылар «Экожүйе дегеніміз не» бейнематериалын қарайды. Бейнематериалдағы ақпаратты талқыға салу. Сұрақтар:
1. Экожүйе дегеніміз не?
2. Экожүйені қандай компоненттер құрайды?
3. Экожүйелердің мысалдарын келтіріңіз.
4. Биом дегеніміз не?
5. Экожүйе дамуы үшін қандай жағдай қажет?
«Кластер» әдісі. Тұжырымды ойларын картаға түсіріп, топтық жұмыс қорғалады
(постер).
Дискрипторлар:
1) «Экожүйе» туралы мәлімет береді.
2) Экожүйе компоненттерін атайды.
3) Экожүйе түрлеріне мағлұмат береді.
«Жұптық жұмыс». Оқушылар берілген тапсырманы жұптасып орындайды.
І топ,
1 жұп. Термин сөздердің мағынасын ашып, орыс, ағылшын тіліне аудару
1.Антропоген
2. Микро
3. Макро
2-жұп:
• Биосфера
• Абиотикалық
• Биотикалық
ІІ топ
1 жұп
• Күннің әсерінен пайда болатын экожүйелер
2 жұп
• Күннің әсерінен және адам іс әрекетінен қалыптасатын экожүйелер.
ІІІ топ
1-жұп
1. Экожүйелер (көлемі бойынша) неше топқа бөлінеді(кестені толтырады)
2-жұп
1. “Судағы шеңберлер” әдісі. «ЭКОЖҮЙЕ» сөзіне сабақтың тақырыбына байланысты сөз, сөз тіркесі немесе сөйлем табуы керек.
Дискрипторлар:
1. Экожүйенің компоненттерін біледі.
2. Экожүйенің компоненттерін абиотикалық факторларын біледі.
3. Экожүйенің компоненттерін биотикалық факторларын біледі.
4. Экожүйенің компоненттерін атропогендік факторларын біледі.
5. Микро, макроэкожүйелерін біледі.
6. Энергия көзінің типі бойынша эккожүйенің түрлерін біледі.
«Дұрыс па? Бұрыс па?» әдісі арқылы сабағымызды пысықтаймыз.
1) «Экожүйе» терминін 1935 жылы британдық ботаник Э.Геккель ұсынған.(бұрыс)
2) «Экожүйе» – жансыз табиғатта белгілі бір жағдайда өмір сүріп, онымен энергия алмасуға қатысатын тірі организмдер қоғамдастығы.(дұрыс)
3) Біздің ғаламшарымызлағы кез келген экожүйенің негізі – күн сәулесінің энергиясы.(дұрыс)
4) Экожүйе шығу тегі бойынша үшке бөлінеді. (бұрыс)
5) Табиғи экожүйе – адамның іс-әрекетінің нәтижесінде пайда болған.(бұрыс)
6) Көлемі бойынша экожүйелер: макроэкожүйе, мезоэкожүйе, микроэкожүйе және ғаламдық деңгейдегі экожүйе деп бөлінеді.(дұрыс)
7) Күннің әсерінен қалыптасатын табиғи экожүйе – мұхит айдыны, биік таулы ормандар.(дұрыс).
8) Табиғи экожүйе оларға зат айналымы, адамның ешқандай араласуынсыз жүзеге асатын құрылымдар жатады.
9) Абиотикалық фактор дегеніміз –қоршаған ортаның әсерлері (жарық, жылу, жел, судың құрамы, топырақтың құрамы, ылғалдылық) |
