Термодинамика негіздері

1.    Термодинамиканың І заңын өрнектей алады.

2.     Ішкі энергияны өзгерту тәсілдерін түсіндіреді алады.

3.     Теорияны практикада қолданады.

4.     Жылу қозғалтқыштарының ПӘК-ін есептеп, олардың тиімділігін ажыратады.

2. Халықаралық бірліктер жүйесіне келтіре алады

2.    Физикалық формулаларды түрлендіреді.

Өмірде қажеттілік маңызы бар болғандықтан, қажеттілігіне қарай қолдана білуге үйренеді.

(15 мин)

– сыныпты түгендеу;

-сыныпты топқа біріктіру;

– бағалау парағын үлестіру

ІІ. Үй тапсырмасы. «Телеграмм әдісі»

–       Ішкі энергия

Ø Ішкі энергия дегеніміз не?

Ø Ішкі энергияны өзгерту тәсілдерін атаңыз

Ø Идеал газ дегеніміз не?

Ø Ішкі энергияның формуласын  жазыңыз

Ø Меншікті жылусыйымдылығы дегеніміз не?       

–       Изопрцесстер

Ø Изопроцесстерді атаңыз

Ø Қысым тұрақты болатын процесс

Ø Жұмыс қай процессте нолге тең болады

Ø Бойль- Мариотт заңы қай процесте орындалады?

Ø Суреттегі изопроцесстерді атаңыз?

–       Термодинамиканың І заңы

Ø Термодинамикалық параметрлерді атаңыз

Ø Термодинамиканың І заңы

Ø Формуласын жазыңыз

Ø Термодинамикадағы жұмыстың формуласын жазып көрсетіңіз

Ø Менделеев –Клапейрон теңдеуіндегі қысым мен көлемнің көбейтіндісі, термодинамиканың І заңындағы қандай физикалық шамаға тең

–       Жылу қозғалтқыштары

Ø Қайтымды процесс дегеніміз не?

Ø Отынның  ішкі энергиясын механикалық энергияға айналдыратын қозғалтқыштарды

Ø Жылу қозғалтқыштарының түрлерін атаңыз

Ø ЖҚ-ң ПӘК –ін анықтайтын формуланы жазып көрсетіңіз

Ø С.Карно идеал жылу машинасының ПӘК –ң формуласын  жазыңыз

10-сынып

Физика пән оқулығы

Авторы: Д.М.Қазақбаева,Б.А.Кронгарт

Ортасы

(20мин)

Сабақтың соңы

(5 мин)

Оқушыларға  «Қос күнделік»   парақшаларын ұсынамын. Бұл парақшаның сол жақ бетіне оқушылар өздерінің осы тарау бойынша алған білімдерінің есте қалғанын жазып шығады.

ІІІ. «Аукцион»  әдісі.  Оқушылар есептер шығармас бұрын  әрқайсысы өз есептерінің құнын анықтап алады. Себебі, олардың есептерді шығару барысында әрбір дұрыс жауаптарына қосымша  балл қосылып, ал

дұрыс берілмеген жауаптарынан сол балл алынып тасталынып отыратын болады.

1.      Егер құты ішіндегі қысым 10 ⁵ Па, ал ауа  молекулаларының орташа кинетикалық энергиясы 5* 10 ^-21Дж болса, онда радиошам құтысындағы ауа молекуларының концентрациясы неге тең?

2.      Қысымы 10 ³ Па ауасы бар ыдыстың көлемі 15 м³. Оның көлемі 10 м³ бос ыдыспен қосқандағы соңғы қысымын табыңыздар

3.      Көлемі 20*10^-3 м³ баллонда массасы 2 кг, температурасы 27⁰ С болатын сығылған сутек бар. Газдың қысымы қандай?

4.       Қысымы 2*10 ⁵ Па болатын газ  молекуласының концентрациясы 5*10²⁵ м^-3 . Оның молекулаларының ілгерілмелі қозғалысының орташа кинетикалық энергиясын анықтаңыз.

5.      10 моль бір атомды идеал газдың 27⁰С температурадағы ішкі энергиясын анықтаңыз.

6.      Идеал газды поршенмен сығады, әрі қыздырады. Егер газдың көлемі 5 есе кеміп, ал қысымы 7 есе артқан кездегі, оның ішкі энергиясы.

7.      Массасы 20 г белгісіз газды тұрақты қысымда 10 К-ге қыздыру үшін 182,4 Дж, ал тұрақты көлемде қыздыру үшін 129,8 Дж жылу мөлшері қажет. Бұл қандай газ. (оттегі – 0,032 кг/ моль)

8.      Ыдыстағы газдың қысымы 250 кПа. Газға 550 к Дж жылу берілгенде, изобаралық жолмен көлемі 3 м³-ге ұлғаяды. Газдың ішкі энергиясының өзгерісі. (200 кДж –ға кемиді)

9.       Ыдыстағы  220 К температурадағы  газдың қысымы  80 кПа- ға тең. Осы кездегі  ыдыстағы газдың концентрациясын табыңыздар.

IV. «Қос күнделік»  әдісі. Оқушылар өздерінің қолдарындағы «Қос күнделік» парақшаларының оң бөлігіне сабақ соңындағы «Термодинамика негіздері»тарауы бойынша алған білімдерін тиянақтап, толықтырып жазады , сонымен қатар  сабақ туралы  пікірлерін қалдырады.

V. Қорытынды. «Физикалық терминдер сөйлейді» әдісі арқылы сабақты қорытындылау.

Үйге  тапсырма. «Термодинамика негіздері» тарауын қайталау.

Бағалау .

Әр оқушы өз деңгейлері бойынша есептерді шығарады. Нұсқаулықта көрсетілген кестеге сәйкес әр топ өз балын таңдап алады. Есептерді уақытқа  шығарады. Осы уақыт аралығында шығарылмай қалған есептердің жауабын, шығарған топ лотқа шығарып сатады. Сатып алған топтың балы, есепті шығарған топқа өтеді.

«Бас бармақ» тәсілімен топты бағалау

Жинаған балдары арқылы топты, жеке оқушыларды бағалау

Слайд, үлестірмелік қағаздар

Бағалау парақшалары

дың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

·                    Қабілеті жоғары оқушыларға жоғары дәрежелі сұрақтар қоямын.

(Оқушылардың ой-пікірлерін тыңдау, қарым-қатынас мәдениеттілігін ұстануларына түрткі болу, тапқырлық танытуын мадақтау, оқушының ерекше іс-қимылына лайықты мадақтаулар айту,  есептің шешімін табуда тығырыққа тірелген оқушыға қолдау көрсету…)

·         Бағалау критерийлері

·         Бірін-бірі бағалау

·         Топты бағалау

·         Өзін-өзі бағалау

·         Бағалау парақшалары

·         Кері байланыс

Интерактивті тақтаны  тек уақытты үнемдеу үшін пайдаланамын

Оқушылардың ойлау қабілетін, ой-өрісін дамыту.

Оқушыларды өз-бетінше ізденуге, бағалауға, адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақ оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар  не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескерәңіз)?

1.Сабақты жаңа әдіс-тәсілдер пайдаланып өту – оқушылардың пәнге қызығушылығын арттырды.

2.Бағалау кезеңдерінде өзін-өзі, өзгені және топты бағалау – нақты бағалау критерийлерін бергендіктен табысты болды. Оқушылар әділ бағаланды.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды?

1)Сабағымды Б.Блумның таксономиясына негіздеп жоспарлағаным тиімді болды.

2)Уақытты үнемдеу үшін пайдаланылған АКТ-лар оқытуды жақсарта алды.

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы  менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?

Келесі сабақтарыма жоспар құрғанда  сабақтың теориялық емес, практикалық бағыттарына, өмірде қажеттілік тұстарына көбірек назар аударамын.