Күрделі тіліктер

Набиева Камшат Жумалиевна

Мақсаты: күрделі тіліктердің орындау ережелерін меңгеру, ережелерді сақтай отырып, сызбаларды орындау. Тақырып арқылы оқушыларды сызба сауаттылығына үйрету, адам өміріндегі сызбаның маңыздылығына көз жеткізу, түсіндіру

Түрі: жаңатақырып

Әдісі:  баяндау, сұрақ-жауап, тест

Көрнекілігі:  тақта, оқулық, сызбағақажеттіқұралдар.

                                    Сабақтыңбарысы

І. Ұйымдастырубөлігі

ІІ. Өткентақырыптықайталау. Сұрақ-жауап

1. Қандайтіліктерқарапайымтіліктергежатады?
2. Қандайжағдайлардатіліктербелгіленеді?
3. Тіліктіңқимаданайырмашылығынеде?

ІІІ. Жаңатақырыпмеңгеру.

Екіжәнеодан да көпқиюшыжазықтардыңкөмегіменалынатынтіліктер күрделітіліктер депаталады. Кейдететікэлементтерініңсанын, олардыңпішіндерінжәнеорналасуларынқарапайымтіліктебірқиюшыжазықтықпенкескіндеумүмкінболмайды, бұлбірнешеқиюшыжазықтардықолданудыңқажеттігінтудырады. Осындайжағдайлардакүрделітіліктерпайдаланады.

Күрделітіліктер сатылыжәнесынық  тіліктерболыпекігебөлінеді. Бірнешепараллелельқиюшыжазықтарменорындалғантіліктер сатылытіліктер депаталады. Тілікүшқиюшыфронтальжазықтарменжүзегеасырылады. Барлыққиюшыжазықтықтарбірфронтальжазықтықтабіріктірілгенжәнекүрделітілікқарапайымтіліксияқтыорындалады.

Нәрсені параллель емес, қиылысатынжазықтықтарменқиюданалынатынтіліктер  сынықтіліктер депаталады. Қиюшыжазықтықтардышарттытүрдеөзарақиылысусызығынаннегізгі проекция жазықтарыныңқандай да біреуінепараллель жазықтықпенбеттескеншеайналдырады. Сондықтансынықтіліктерфронталь, горизонталь және профиль тіліктер бола алады.

Графикалық жұмысты түсіндіру

а- суретінде  нәрсенің көрнекі кескіні, б-суретінде сызбасы берілген. Берілген кескіндер арқылы фронталь тілік орындау.

а                           б         а                              б

а                                 б

ІҮ. Бекіту

1. Күрделітіліктіңқарапайымтіліктенайырмашылығынеде?
2. Қандайтіліксатылытілікдепаталады?
3. Олқандайжағдайлардапайдаланады?

Ү. Өзіндікжұмыс.

Оқулықтың 78-беті,  162-сурет. Үстіңгікөріністібелгілейотырып, сатылытілікті бас көріністіңорнынаорындау. Солжақкөріністітетіктіңкөрінбейтінконтурыныңжетіспейтінсызықтарыментолықтырып, сызу.

ҮІ. Үйжұмысы.

Оқулықтың 78-беті,  163-сурет.