Ау қазақ!
Тимурқызы Аружан
«Айқап» журналының 1911 жылғы №6 номерінде Қажы Досмайыл Қашқымбай ұғлының «Ау, Қазақ!» атты жан айқай мақаласы жарық көрген екен.
Кеңістік пен уақыт арқылы өлкенің шақыруы, тарихтың шақыруы, қазақ жанының шақыруы естіледі. Бұл жай ғана сөздер емес, бізді өткеніміздің тереңдігіне, бүгіннің мағынасына және болашақтың көкжиегіне шақыратын болмыстың дәлелі.
Біз, үш жүз ұлттың ұрпақтары, ғасырлық тарихтың багажын алып жүреміз, мұнда әр ұрпақ уақыт тізбегіндегі буын болып табылады. Біз аяушылықпен немесе мақтанышпен артқа қарамаймыз, тек берілген нәрсені алып, ғасырлар бойы табанды дала жылқылары сияқты алға ұмтыламыз.
Біздің жеріміз, ол біздің ата-бабаларымыз сияқты, болашақ туралы армандарымыз сияқты тірі. Біз оның ай сәулесінің астында өмір сүріп, тыныс алғанын, күлден көтеріліп, қайтадан аспанға көтерілгенін көреміз. Біз сол жердің бір бөлігіміз және ол біздің бір бөлігіміз.
“Ау, Қазақ!”- бұл сөздер өмірдің мәңгілік циклін, өткен, қазіргі және болашақ арасындағы байланысты еске түсіретін мантра сияқты естіледі..
Ежелгі дәуірге терең енген оқиға көптеген ерліктер мен қайғылы оқиғаларды қамтиды. Көшпелі тайпалар дәуірінен қазіргі мемлекетке дейін Қазақстан ұзақ әрі күрделі жолдан өтті. Бірақ оның әр кезеңінде мақтаныш пен қадір-қасиеттің шырылдауы, ұлттық бірегейліктің дыбысы естіледі.
“Ау, Қазақ!”бұл қатар мәдени мұраны сақтауға, тілді, дәстүрлер мен әдет-ғұрыптарды қорғауға шақыру. Бұл ұлтты ортақ құндылықтар төңірегінде біріктіруге, әртүрлілікті құрметтеуге, үйлесімділік пен келісімге шақыру.
Қажы Досмайыл Қашқымбайдың 1911 жылғы “Айқап” журналындағы сөздері заман рухын, бостандық пен әділеттілікке ұмтылуды, өз шындығын айтуға және тыңдауға деген ұмтылысты бейнелейді. Бұл өзгерістер мен қиындықтар уақыты, әр азамат өз тағдыры мен өз елінің тағдырын қалыптастыруға қатысуға ұмтылған уақыт болды.
” Ау,Қазақ!”бұл қағаздағы сөздер немесе ауадағы дыбыстар ғана емес. Бұл біздің ұлттық рухымыздың тірі бөлігі, тарихымызды, дәстүрлерімізді, үміттеріміз бен армандарымызды бейнелейді.
Бүгінгі таңда жаһандану және жылдам өзгерістер дәуірінде ұлттық мұраны сақтау және ілгерілету ерекше маңызды болып отыр. Бізді ерекше ететін, бізді ата-бабаларымызбен байланыстыратын және әлемдегі орнымызды анықтайтын нәрсені есте ұстауымыз керек.
“Ау, Қазақ!”- бұл біз үшін және болашақ ұрпақ үшін жарқын және гүлденген болашақты құруға, ынтымақтастыққа, құруға шақыру. Бұл біздің әрқайсымыз еліміздің тағдыры, оның әл-ауқаты мен өркендеуі үшін жауапкершілікті өз мойнымызға алуға шақыру.
“Ау, Қазақ!”- бұл мәңгілік құндылықтарға, рухани кемелдікке, өзімен және айналасындағы әлеммен үйлесімділікке шақыру. Бұл жасампаздыққа, шығармашылыққа, тұлға мен қоғамды дамытуға шақыру.
Біз, қазақтар, осы рухани мұраның сақтаушысы болып табыламыз, оны сақтауға және келесі ұрпаққа беруге жауаптымыз. Біз өз тарихымызды, мәдениетімізді, халқымызды мақтан тұтуымыз керек және оны болашақта сақтауға және дамытуға ұмтылуымыз керек.
“Ау, Қазақ!” бұл диалогқа, өзара түсіністікке, мәдени айырмашылықтар мен ортақ құндылықтарды құрметтеуге шақыру. Бұл біздің еліміздің игілігі үшін барлық күштерді біріктіруге, оның барлық азаматтары үшін бейбітшілік пен өркендеу құруға шақыру.
Біз өз жерімізді қорғауды және құрметтеуді жалғастырамыз, балаларымызға қоршаған әлемнің маңыздылығы, оның әрбір элементінің құндылығы туралы үйретуді жалғастырамыз. Біз болашақ ұрпақ үшін табиғатымызды сақтауға тырысамыз, осылайша олар бүгінгі сұлулықты, сол ғажайыптарды тамашалай алады.
“Ау, Қазақ!”- бұл жай сөздер емес, бұл біздің сеніміміз, ұранымыз, шақыруымыз. Біз қазақтармыз және біз оны мақтан тұтамыз, оны бағалаймыз, оны жақсы көреміз. Біз қиындықтарға батыл және сенімді түрде қарсы тұруға дайынбыз, өйткені біздің күшіміз біздің бірегейлігімізде, мұрамызда екенін білеміз.