Қолөнер бұйымдарындағы ұлттық ою-өрнектер

1.2.4.1. Қауіпсіздік техникасын сақтап, материалдарды және құралдарды қолдану.

3 минут

Балалар, сендер қандай жерлерге, қандай қалаларға, қандай елдерге саяхаттағанды жақсы көресіңдер?

Біздің Отанымыз қай ел? Біздер қай елде тұрамыз? Біздің елде қандай ұлттар тұрады? Біз қандай ұлтпыз?

Бүгін біздер өз Отанымыз Қазақстан еліне саяхаттаймыз.

–          Қазақ ұлтына тән не білесіңдер?

Ендеше, балалар біз видеожазбаны тамашалайық.

 20 мин

Бүгінгі сабақта не туралы өтеміз деп ойлайсыңдар?

Оқушылардың жауабы.

Сабақтың мақсатымен танысу. Бағалау критериін анықтау.

–          Ұлттық ою-өрнектеріміз жайында не білесіңдер?

(Көрменің жанында балалармен әңгімелесу)

Ұлттық  ою – өрнектерді    төрт  топқа  жатқызады:

1. Жан жануарлар  тектес  ою – өрнектер.

Қошқар  мүйіз – қазақ  оюының  ең  көне  түрі.  Сырмақ, текемет, алаша, кілем, киіз былғары, сүйек, ағаш, зергерлік  бұйымдарының  бәрінде  кездеседі.

Түйе  табан – түйенің  басқан  ізіндегі  қос  табаны  сияқты  дөңгеленіп  келетін, S әріпі  тәрізді  күрделі  өрнек. «Табақша  өрнек» деп  те  аталады.

2. Гүл – жапырақ  өсімдік  тектес ою – өрнектер.

Гүл (жауқазын) – барлық  гүлдің  бірбеткей  бейнесін  бейнелейтін  өрнек.

Көбелек – қанатын  еркін  жайып, көсіле  ұшқан

гүлді   көбелектің  үлгісіндегі  өрнек.  Шай

дорбаға, аяққаптарға  істетіледі.

3. Космогониялық  ою – өрнектер.

Жұлдыз – аспандағы  жыпырлаған  жұлдыздардың  натуралы  қалпын  бейнелейтін  және  бес  жұлдыздың  бейнесіне  ұқсайтын  өрнек.

4. Геометриялық  ою – өрнектер.

Ботакөз – сыртқы  пішіні  ботаның  көзіне  ұқсап  келетін  ромбы  тәріздес  өрнек.

Қарға  тұяқ – қарғаның  басқан  ізінің  үлгісіне  ұқсатылып  жасалған  өрнек.  Алаша, кілем  тоқуда пайдаланылады.

Әр ою – өрнектің  астарында  мағына  болады.  Мысалы:   «қошқар  мүйіз»  оюы  молшылықты  меңзейді,  «ағаш»  оюы  ынтымақ  бірлікті, «ирек»  оюы  адамның  өмір  жолы, судың  белгісі, «шеңбер»  оюы  жарық  өмір  жолы  дегенді  білдіреді.

Көрме

Слайд, түрлі ою-өрнектердің суреттері

Сабақтың соңы

Сабақты қорыту.

Рефлексия

17 мин.

Жеке, жұптық жұмыс. Қауіпсіздік техникасы жөнінде айтып өту.

Әр оқушыға тапсырма беру.

1-оқушы: Камзолдың үлгісін ою-өрнектермен безендіреді.

2-оқушы: Сырмақтың үлгісін ою-өрнекпен сәндейді.

3-оқушы: Киіз үйдің үлгісін оюмен сәндейді.

4-оқушы: Торсықтың үлгісін ою-өрнекпен безендіреді.

5-оқушы: Сәукеленің үлгісін ою-өрнекпен сәндейді.

Дескриптор :

-Үлгілерді дайындау арқылы ою-өрнектерді қолданады.

-Үлгіні дұрыс бастырып, қия алады.

– Жұмыстың ұқыптылығы.

– Қауіпсіздік техникасын сақтайды.

Әр оқушылардың кері байланысы.

Жұмыс орнын тазалау.

Қайшы, желім, қарындаш, ою-өрнек шаблондары, плакат

Басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырма бересіз?

Музыка, Математика