Жалғас Әйгерім
Бөбек колледж студенті 4курс
Мектепке дейінгі білім беру жүйесінде соңғы жылдары инновациялық тәсілдерге деген сұраныс артып, балалардың жан-жақты дамуын қамтамасыз ететін заманауи педагогикалық технологиялар кеңінен қолданылуда. Солардың бірі – STEAM технологиясы. STEAM – ғылым (Science), технология (Technology), инженерия (Engineering), өнер (Arts) және математика (Mathematics) интеграциясын біріктіретін білім беру моделі. Бұл тәсіл балалардың зерттеушілік қызығушылығын арттырып қана қоймай, танымдық белсенділігін, ойлау икемділігін, шығармашылық қабілетін, тәжірибелік әрекетін дамытуға бағытталған. Мектепке дейінгі кезең – баланың қоршаған орта туралы алғашқы түсініктері қалыптасатын, табиғи қызығушылығы өте жоғары кезең. Осы уақытта STEAM технологиясын енгізу арқылы тәрбиеші баланың табиғи зерттеушілік дағдысын қолдап, оны тәжірибе, бақылау, сұрақ қою, болжам жасау және нәтижені бағалау сияқты әрекеттерге бағыттайды. STEAM тәсілі балаларды дайын білімді қабылдаушы емес, өз қолымен үйренуші, ізденуші, бақылаушы тұлға ретінде қалыптастырады. STEAM технологиясын қолдану оқу іс-әрекетінің барлық салаларында жүзеге асады. Мысалы, жаратылыстану бағытында балалар қарапайым тәжірибелер жасап, құбылыстардың себебі мен салдарын ажыратады. Құрастыру-ғылыми әрекеттерде инженерлік тапсырмалар орындалады: көпір, үй, көлік модельдерін жасайды, олардың құрылымдық ерекшеліктерін анықтайды. Өнер саласымен интеграция балалардың эстетикалық талғамын дамытып, шығармашылыққа жетелейді. Сонымен қатар, математикалық ұғымдар тәжірибе барысында табиғи түрде меңгеріледі: өлшеу, салыстыру, санау, пішіндерді ажырату, кеңістікті бағдарлау. STEAM технологиясының тағы бір артықшылығы – командалық жұмыс пен коммуникация дағдыларын дамытуы. Балалар топпен әрекет етіп, ортақ мақсатқа бірге жетуге, пікір алмасуға, бір-бірін тыңдауға, өз ойларын дәлелдеуге үйренеді. Мұндай ортада тұлғааралық қарым-қатынас мәдениеті де қалыптасады.
Тәрбиеші STEAM ортасын ұйымдастыруда балалардың қауіпсіздігі мен еркін әрекет етуін қамтамасыз етеді. Ойын мен тәжірибені біріктіретін тапсырмалар, қолжетімді материалдар (құм, су, құрылыс бөлшектері, табиғи заттар), цифрлық құрылғылар, интерактивті бағдарламалар оқу үдерісін мазмұнды әрі қызықты етеді. Ең маңыздысы – тәрбиеші балаларға нақты дайын жауап бермейді, керісінше оларды ойлануға, сұрақ қоюға, шешім табуға ынталандырады. Қорыта айтқанда, STEAM технологиясы мектепке дейінгі ұйымдарда бала дамуының барлық аспектілерін кешенді түрде қолдайтын тиімді инновациялық әдіс болып табылады. Ол баланың зерттеушілік қабілетін дамытып, логикалық және сыни ойлауын қалыптастырады, шығармашылық белсенділігін арттырады, практикалық әрекет дағдыларын нығайтады. Сондықтан мектепке дейінгі білім беру мазмұнында STEAM тәсілін кеңінен қолдану – болашақ ұрпақтың ғылым мен технологияны меңгеруге дайын, жан-жақты тұлға болып қалыптасуына негіз болады.