Рахимбекова Корлан Амантаевна
«Іңкәрім мектепке дейінгі академиясы» ЖШС
«Ертегі-бұл балалардың көзіндегі жарықпен жарқырайтын алтын»
Ханс Кристиан Андерсен
Ертегі-керемет өнер туындысы. Бала ертегілер әлеміне ерте жастан енеді. Әр үйде ертегі бар. Ертегіден балалар көп білім алады. Ертегі әлемі «тірі заттарға», ерекше құбылыстарға толы. Жануарлар адамдар сияқты сөйлейді және әрекет етеді, жансыз заттардың «жаны»бар. Қазіргі уақытта ұлттық мәдениеттерге, әртүрлі халықтардың салт-дәстүрлеріне, соның ішінде ұлттық қазақ ертегілеріне деген қызығушылық қайта жандануда. Қарағанды облысының білім беруді дамыту оқу-әдістемелік орталығының «Әжемнің ертегісі» жобасының арқасында қазақ халық ертегілерін пайдалану негізінде балаларды туған өлкенің мәдениетімен таныстыру жүзеге асырылады. Әрине, әр отбасында, кітап сөресінде қазақ халық ертегісі табыла бермейді, сондықтан балабақша бала қазақ халық шығармашылығымен танысатын орынға айналды.
Біз өзімізге көмекші ретінде «Ертегілер киіз үйі» Лэпбуктың әмбебап құралын алуды шештік. Бұл жағдайда әр ертегіге жеке парақ арналады. Қазіргі кезеңде бізде тек үшеуі бар: «Мақта қыз бен мысық», «Қарлығаш пен Дәуіт», «Жылға таласқан хайуанаттар».
Біздің оқу құралымыздың негізгі қызметі-балалардың қазақ ертегілері бойынша білімдерін жандандыру. Сондай-ақ, мектеп жасына дейінгі балалардың әлеуметтік-коммуникативтік дамуы. Лэпбук сондай-ақ дамыта оқыту құралы болып табылады: ойлауды, білімқұмарлықты, байқағыштықты дамытады, есте сақтауды, зейінді жаттықтырады, адамгершілік міндеттерді шешеді.
— Балаларды қазақ халық ертегілерімен таныстыру қызықты түрде өтеді, бұл олардың есте сақтау қабілетін жақсартады.
Оқу құралын пайдалану балалардың көркем әдебиетке деген танымдық қызығушылығын дамытуға ықпал етеді. Бұл материал тәрбиешілерге де, ата-аналарға да пайдалы болуы мүмкін. Өйткені, ертегі арқылы Балалар әлемді ақылмен ғана емес, жүрекпен де біледі. Олар қоршаған әлемдегі оқиғалар мен құбылыстарды танып қана қоймайды, сонымен қатар жауап береді. Жақсылық пен жамандыққа деген көзқарастарын білдіреді.
Лепбук материалы жеке дамуда да, балабақшада да қолдана алады.
— Ересек адамның балалармен бірлескен әрекеті, балалардың ересектермен қарым-қатынас жасау қажеттілігін қанағаттандырады, эмоционалды стрессті жеңілдетуге көмектеседі және ерте жас балаларының балабақшаға бейімделуіне де пайдалы деп ойлаймын.
Сонымен қатар біз ертегілер материалына сүйене отырып, көрсету, қайталау, театрландырылған шағын қойылымдарға дейін көптеген тапсырмалар ойластырдық.
- «Ертегіні иллюстрация бойынша тап» карточкасы»
- Ертегі кейіпкерлерінің шағын карталары.
- Белгісіз сөздерді түсіндіру.
- Ертегілерге сәйкес суреттерді бояу
- Ертегіге патч табыңыз
- «Айналмалы диск» Мысалы: дискіні айналдыру кезінде терезеде пайда болған ертегі кейіпкерлерін табу.
Қортындылай келгенде нәтижесінде «Ертегілер киіз үйі» лэпбугін пайдаланғанда: балалардың эмоционалды-эстетикалық көзқарас пен қиялдың жоғары белсенділігімен ерекшеленді; балалар қысқа ертегі туындыларын ойнай қабылдап , кейіпкерлердің сөйлеу ерекшеліктерін жеткізу үшін интонациясын таба алды; әртүрлі ертегі кейіпкерлерінің бірдей эмоционалды жағдайын жеткізе алды.
Негізгі психикалық процестер, балалардың сөйлеуі, коммуникативтік дағдылар дамитын болады.
Топтың дамыу ортасы жаңа интерактивті құралмен толықтырылады. Тәрбиеленушілердің, олардың ата-аналары мен педагогтерінің тілдік құзыреттілігін дамыту үшін мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың сапасын жақсартуға, менің ойымша лэпбук- мектепке дейінгі білім берудің тиімді технологиясы
Әдебиеттер:
- Халық ауыз әдебиетінің бір түрі ертегілер арқылы балаларды ұлтжандылыққа тәрбиелеу/ Б.Қ.Ахметова// Ұлттық тәрбие -2013. №4. С 41-43
- Ертегілер мен аңыздар арқылы адамгершілікке тәрбиелеу/Б.Қабатай// Қазақстан мектебі-2008ж; №3 С. 64-67
- http://malimetter.kz/kazak-xalyk-ertegileri-arkyly-bastauysh-mektep-okushylaryna-adamgershilik-tarbieni-kalyptastyru-zholdary/
- Бастауыш сынып оқушыларын ертегілер арқылы тәрбиелеу/ Э. Уайдуллақызы// Педагогика мәселелері -2011ж; №2. С. 45-47
- Ертегілер оқыту арқылы баланың танымдық қабілетін арттыру/ А.Р.Жакитова// Қазақстан педагогтар хабаршысы – 2015; №2 С. 67-72