Қазақстандағы жылжымайтын мүлік бағасымен не істеу керек?
Қазақстандық тұрғын үй нарығында күтілетін және күтпеген өзгерістер орын алуда. Бағалар, сұраныс пен ұсыныс неге өзгеретіні және қысқа мерзімде қандай ауытқулар күтетіні туралы сарапшы айтты Zakon.kz.
Тербеліс кезеңі
Қазақстандық тұрғын үй нарығы соңғы бірнеше жылда тағы да “толқуда”. Сұраныс пен бағаның салыстырмалы түрде біркелкі көтерілуінен кейін бүкіл экономиканы қатырған пандемия күрт түзетулер енгізді.
Карантин ішінара алынып тасталғаннан кейін нарық жандана түсті және жылжымайтын мүлікке деген баға мен сұраныс тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін зейнетақы жинақтарының бір бөлігін алу мүмкіндігін бірден “қыздырды”. Көрінетін өсім 2021 жылдың барлық кезеңінде және 2022 жылдың ақпан айының басына дейін, ең төменгі күнкөріс деңгейі мен ең төменгі жалақының өсуіне байланысты “жеткіліктілік деңгейі” деп аталатын айтарлықтай өскен кезде-зейнетақы жинақтарының бір бөлігін алу кезінде шотта қалуға тиісті сома.
Содан кейін 2022 жылдың қыркүйегінде Қазақстанға көрші елден келушілер келгеннен кейін нарық жалдамалы тұрғын үй бағасының парадоксалды секірісін берді. Жалдамалы пәтерлер үшін соманың екі еселенуі мен үш еселенуі үшін сатып алу бағасы да көтерілді. Бірақ келушілер ағыны тез құрғап, нарық сәл кейінірек жалдау ақысының төмендеуімен және жылжымайтын мүлікті сатып алу-сату мәмілелерінің төмендеуімен жауап берді.
Қазақстан Жылжымайтын мүлік федерациясының президенті Ермек Мүсіреповтің пікірінше, бүгінде барлық секірулер мен жорғалаулардан кейін тұрғын үй нарығы кезекті өзгерістерді күтуде қатып қалды.
“Қазақстанда халықтың сұранысы бар, бірақ пәтерлер сатып алынбайтын стандартты емес жағдай қалыптасты. Яғни, тоқырау жағдайындағы тұрғын үй нарығы. Халықтың тұрғын үйге деген қажеттілігі бар, бірақ тұрғын үйді сатып алуға ықпал ететін кірістер жоқ. Бұл тұрғын үйдің барлық санаттарына, элитаға, бизнес-класқа, жайлылыққа және экономикаға қатысты”.
Ермек Мүсірепов
Сарапшының айтуынша, Қазақстанда Қолжетімді баспана әлі де үлкен сұранысқа ие. Арзандатылған ипотека беру жөніндегі барлық мемлекеттік бағдарламалар эконом-класс төртінші санаттағы тұрғын үйге қолданылады.
Ақбаян Знайдин
