Күкірт қышқылы және оның тұздары.

 

Пәні : химия                            Күні: 24.012020 .                                       Сынып: 9

Сабақ тақырыбы:Күкірт қышқылы және оның тұздары. №5 Практикалық жұмыс «Сұйытылған күкірт қышқылы ерітіндісі және оның тұздарының химиялық қасиеттерін зерттеу».

Мақсаты: 9.2.1.14 – күкірт қышқылы ерітіндісінің және оның тұздарының физикалық, химиялық қасиеттерін зерттеу

Барлық оқушылар:

– техника қауіпсіздік ережесі бойынша күкірт қышқылын сұйылту ережелерін біледі;

– күкірт қышқылы мен оның тұздарын сапалық реакция көмегімен анықтайды;

Көпшілігі:

Күкіртті қышқыл мен күкірт қышқылы тұздарын сапалық реакция көмегі арқылы ажыратады;

Кейбір оқушылар:

Практикалық жұмыс дағдыларын жетік меңгереді, күкірт қышқылын өндірудің маңыздылығын сипаттайды.

Оқушыларға күкірт қышқылының қасиеттерін өмірмен байланыстырып оқыту, есеп шығару дағдысын қалыптастыру; туралы білім бере отырып химиялық реакциялар көмегімен қасиеттерін жаза білуге дағдыландыру,қышқыл жаңбырдың түзілу себептері, қоршаған ортаға әсерлері жөнінде түсінік қалыптастыру

Негізгі идея:

Күкірт қышқылының қасиеттерін үйрену.

Күтілетін нәтиже:

Оқушылардың күкірт қышқылы туралы толық мәлімет алып, реакция теңдеулерін жазып, есеп шығара білуі.

Оқыту формасы:

Топпен жұмыс, диалог әдісі, жұптық жұмыс, СТО, «Миға шабуыл», ізденіс, зерттеушілік, бірін-бірі бағалау, ойын элементтері, «Ия», «Жоқ» әдісі, АКТ

Ресурс

Электронды оқулық, интербелсенді тақта, флипчарт, маркер, стикерлер, слайдтар,

 

Сабақтың бөлімдері мен мақсаттары

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Уа қыты

Ұйымдастыру:Сәлемдесу, топқа бөліп, топ ережесін құру. Топ басшысын сайлау.

Мақсаты: Оқушыларға психологиялық ахуал тудыру

Оқушыларға топқа бөлініп, бір-біріне жақсы тілектер айтуды тапсырады

 

2 мин

«Қызығушылықты ояту»

Мақсаты: Тақырыпты ашу және түсініп өз ойларын жинақтап айту. Оқушылар  назарын сабаққа аудару.

Бір кездерде химия патшалығында Су ханшайымы мен күкірт алты валентті ханзада отбасында жас сәби дүниеге келіпті. Барлығы куанып, көптен бері өзінің артынан мұрагер болып қалатын ұлды асыға күтіп жүрді.  Медбике келіп ұл деп көк лентаны таққанда бірден қызарып кетті. Яғни дүниеге ұл бала емес қыз бала келгенін  белгілі болады. Қыздың атын Қышқыл деп қойыпты, әкесінің аты Күкірт екен. Сонда балалар қалай ойлайсыңдар Қыздың тегі қалай болады екен?

SO₃+H₂O→H₂SO₄   Күкірт қышқылы

 

9 мин

«Қайталау-оқу анасы»

3-деген  баға

Күкірт атомының құрылысы, электрондардың орбитальда орналасуы. S₊₁₆

Мына қосылыстарда күкірттін тотығу дәрежесін табу:

K₂S, H₂SO₃, Na₂SO₄, S, AL₂S_3.

4- деген баға

Өзгерістерді іске асырыңыздар:

Zn→ZnS→H₂S→SO₂→SO₃

5-деген баға

Мына қосылыстарда күкірттін тотығу дәрежесін табу:

SО₂, H₂SO₄, СиSO₄, SО₃, СаS_.

Есеп

Массасы 16г. Күкірт (IV) оксиді оттекпен тотыққанда, түзілетін күкірт(IV)оксидінің массасын есептендер. Өнімнің шығымы 80%.

 

 

 2 мин

«Мағынаны тану»

Мақсаты: Күкірт қышқылы туралы білімдерін одан әрі дамыту.

Қауіпсіздік шараларды сақтауға үйрету

Күкірт қышқылы туралы не білеміз ? Оқушыларға ассоциация құруды тапсырады.

Формативті бағалайды.

 

-екі негізді, – ІІ- валентті – оттекті, күшті қышқыл – Сандық құрамы: екі атом сутек бір атом күкірт төрт атом оттек – Сапалық құрамы: сутек, оттек, күкірт атомдарынан тұрады -лакмусты қызыл түске бояйды – оксидтері SO₂; SO₃

– SO₄ қышқыл қалдығы.

 

 

14 мин

«Ой толғау» кезеңі

Мақсаты: Практикалық іс-әрекет арқылы жағымды мотивация қалыптастыру. Реакция теңдеулерін жаза білуге дағдыландыру

І тапсырма. Практикалық жұмыстар орындату.

Сырттарынан бақылайды

Күкірт қышқылына сапалық реакция жұргізіп, тақтаға теңдеуін жазады

Н ₂SO ₄ – тің физикалық,химиялық қасиеттері мен қолданылуына постер құру тапсырады.

1Тәжірибе.Екі сынауыққа 2 мл. H₂SO₄. Ерітіндісін  құйып,  бірінші сынауыққа Zn  түйіршігін, ал екінші сынауыққа Cu кесегін салыңдар. Не байқадындар? Реакция теңдеуін жазып, оны тотығу-тотықсыздану тұрғысынан қарастырыңдар.

2Тәжірибе.Сынауыққа қара түсті мыс(II)  оксидінің аздаған мөлшерін салып, үстіне 1-2 мл. H₂SO₄ құйындар. Ұстатқышқа қыстырып спиртшамның жалынына қыздырындар. Не байқадындар? Реакцияның малекулалық және иондық теңдеулерін жазыңдар.

3Тәжірибе.Сынауыққа 1-2 мл. Сілті ертіндісін құйыңдар. Үстіне 2-3 тамшы фенолфталеин ерітіндісін тамызыңыздыр. Не байқадындар? Осы ертіндіге бояудың түсі жойылғанша сұйылтылған H₂SO₄ тамызыңдар. Бұл реакция қалай аталады? Реакцияның малекулалық және иондық теңдеулерін жазыңдар.

H2SO4	+	Mg	=	MgSO4	+	H2
H2SO4	+	MgO	=	MgSO4	+	H2O

 

Өзара талқылайды.

 

 

7 мин

 

Сабақты бекіту: «Фишбоун» кезеңі

Балық қанқасы  диаграмма әдісі

1. Сұйылтылған күкірт қышқылы қандай қасиеттерді көрсетеді?
2. Концентрлі және сұйылтылған күкірт қышқылы қандай ыдыстарда сақтайды? Себептерін түсіндір.
3. Н ₂SO ₄– физикалық қасиеттері

 

Мақсаты: 

3 мин

Бағалау.

Өзара топпен бағалау, бірін – бірі бағалау

Топ басшысына топ мүшелері өзара бағалап бағалау парақшасына толтыруды тапсырады.

Өзара бағалайды, өздерінің жұмыстарымен салыстырады. Топ басшысы топ мүшелерін бағалайды.

 

2 мин

Рефлексия.

«Екі жұлдыз бір тілек» әдісі бойынша сабаққа кері жазуды тапсырады.

Оқушылар стикерлерге сабақтан алған әсерлерін және ұсыныстарын жазады.

 

Үйге тапсырма

• 34 1-6 жаттығу, 1-2есеп

Шығармашылық қабілеттерін дамыту. Экологиялық тәрбие беру

«Қышқыл жаңбырлардың қоршаған ортаға әсері» эссе жазуды тапсырады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Оқушыларға берілетін қосымша ақпараттар (ғаламтордан алынды)

 

 

Балық қанқасы  диаграмма әдісі

1. Сұйылтылған күкірт қышқылы қандай қасиеттерді көрсетеді?
2. Концентрлі және сұйылтылған күкірт қышқылы қандай ыдыстарда сақтайды? Себептерін түсіндір.
3. Н ₂SO ₄– физикалық қасиеттері

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Бағалау парағы:  сынып ____ Оқушының аты-жөні______________________

Қ/с	Критерийлер	Дескриптор	Ұпай саны	Алған ұпай
1.	Үй тапсырмасы (3 деңгейлі тапсырмалар)	Өте жақсы	5
		Орташа	3
		Қанағаттанарлық	2
2.	Мағынаны тану	Ашып айтты, ойын жеткізе білді.	5
		Ойын  ашып айта алмады, жартылай айтты.	3
3.	Ой толғау Алған білімдерін тәжірибеде қолдану	Дұрыс айта білді, негізгі ойды түсінді. Толық түсінді	5
		Жартылай түсінді	3
		Қанағаттанарлық Нашар  шығарды	1
4.	ФИШБОУН	Дұрыс толық толтырды	5
		Жартылай толтырды	3
		Мүлдем шығармады (берілгені,  формула)	1

17-20  ұпай  «5»

12-16  ұпай  «4»

5-12  ұпай    «3»

Бағалау парағы:  сынып ____ Оқушының аты-жөні______________________

Қ/с	Критерийлер	Дескриптор	Ұпай саны	Алған ұпай
1.	Үй тапсырмасы (3 деңгейлі тапсырмалар)	Өте жақсы	5
		Орташа	3
		Қанағаттанарлық	2
2.	Мағынаны тану	Ашып айтты, ойын жеткізе білді.	5
		Ойын  ашып айта алмады, жартылай айтты.	3
3.	Ой толғау Алған білімдерін тәжірибеде қолдану	Дұрыс айта білді, негізгі ойды түсінді. Толық түсінді	5
		Жартылай түсінді	3
		Қанағаттанарлық Нашар  шығарды	1
4.	ФИШБОУН	Дұрыс толық толтырды	5
		Жартылай толтырды	3
		Мүлдем шығармады (берілгені,  формула)	1

17-20  ұпай  «5»

12-16  ұпай  «4»

5-12  ұпай    «3»

Бекітемін

Мектеп директоры

___________ А.Мугжанова

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы:  Күкірт қышқылы және оның тұздары. №5 Практикалық жұмыс «Сұйытылған күкірт қышқылы ерітіндісі және оның тұздарының химиялық қасиеттерін зерттеу».

(Ашық сабақ)

 

 

 

 

 

 

 

 

Химия пәні мұғалімі: Олжанова С.Х.

 

 

 

 

 

2019-2020 оқу жылы