«Smart City» технологиясындағы магистрлік бағдарламаға қатысты инновациялық бастамалар

ХХІ-ғасыр – ақпараттандыру, технологиялық жетістіктерді меңгеру, заман талабына сай жаһандану сияқты талаптармен ғана шектеліп қоймайды. Ғасыр мүмкіндіктерінің барлығын еңсеру үшін алдымен болашақ ұрпақ білімді әрі білікті болуы қажет. Осыған сәйкес бүгінде ЖОО-ы білім деңгейін арттыру, шет елдік байланыстарды жандандыру, қоғам үшін тиімді жобаларды қалыптастыру сияқты бастамаларды көтеріп келеді.

Жетекші қазақстандық университеттердің бірі әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті  Smart City университеттерінің халықаралық консорциумының мүшесі бола отырып, Еуропалық Одақтың университеттерімен бірге ERASMUS + жобасы аясында «Ақылды қала үшін ақпараттық технологиялар» мамандығы бойынша магистрлік бағдарлама жасай бастады.

Smart City – бұл қалалық жүйелерді басқаруға арналған технологиялық жүйелерді,ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ), математикалық логиканы, цифрлық технологияны және Интернетті (IoT) математикалық модельдеуде әртүрлі шешімдерді қауіпсіз түрде біріктіретін қала құрылысы тұжырымдамасы, бірақ  тек жергілікті департаменттердің ақпараттық жүйелерімен, мектептермен, кітапханалармен, көлік жүйелерімен, ауруханалармен, электр станцияларымен, сумен жабдықтау желілерімен, қалдықтарды басқару, құқық қорғау және басқа да мемлекеттік қызметтермен ғана шектелмейді.  Ақылды қала салудың мақсаты – қызметтердің тиімділігін арттыру және тұрғындардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қалалық информатика мен технологияларды қолдану арқылы өмір сүру сапасын жақсарту.  Smart City технологиялары мен бағдарламаларының мысалдары ЕО-ның көптеген қалаларында енгізілген.  Smart City тұжырымдамаларының көпшілігі инновациялық технологияларды қолдануға негізделген;  Технологиялық ақылды қала – бұл бір ғана ұғым емес, сонымен қатар ақылды қала тұжырымдамасын жасайтын технологиялық инфрақұрылымның әр түрлі үйлесімдері бар: цифрлық қала, виртуалды қала, ақпараттық қала, ақылды қала, барлық жерде бар қала.

Жоба Болон процесінің қағидаларына сәйкес келеді, оның мақсаты біртұтас жаңа дәреже жүйесі, сапаның еуропалық өлшемі және шет елдерде дәрежелер мен оқу кезеңдерін тану арқылы Еуропалық жоғары білім беру аймағын құруға бағытталған.

Бағдарламаға интеграцияланған оқу-әдістемелік кешен, сапаны басқару жүйесі, оқытушылардың біліктілігін арттыру, еуропалық серіктес университеттердің Smart University үлгісіндегі презентациялары, сондай-ақ Еуропаның үздік университеттерінде академиялық ұтқырлық бойынша тренингтер де кіреді.  Жоба аясында ҚазҰУ ақылды қалалар технологиялары бойынша ғылыми-білім беру орталығын ашты.

ҚазҰУ ұлы түркі философы әл-Фарабидің ізгілікті қоғам және рухани, адамгершілік және технологиялық платформалар симбиозы туралы ілімдеріне негізделген әл-Фараби университетінің Smart City ғылыми-инновациялық жобасын сәтті жүзеге асырады.  Жоба – жаңа университет моделі – «Университет 4.0» қалыптастырудың ажырамас бөлігі болып табылады.   Мұндай университеттер прогрессивті технологиялық дамудың, сонымен қатар адамзаттың әлеуметтік және мәдени қайта құрылуының драйвері болып табылады.  Бұл модель БҰҰ-да ұсынылды және оны халықаралық академиялық қауымдастық қолдаған еді.

Айта кету керек, ҚазҰУ қолданыстағы 30-дан астам халықаралық ERASMUS +  бағдарламаларына қатысады, бірнеше рет «Erasmus Mundus» жобаларының ұлттық үйлестірушісі ретінде қызмет етті және іске асырылып жатқан жобалар саны бойынша қазақстандық университеттер арасында көшбасшы болып табылады.

Ноғайбаева М. С., т.ғ.к, қауымд.профессор

Жақсылықова А. С. әл-Фараби атындағы ҚазҰУ, Тарих, археология және этнология факультетінің 2-курс магистранты