“Музыкадағы жанды табиғат көріністері”

Ұзақмерзімді жоспар бөлімі
1-бөлім: Жанды табиғат Мектеп:ШҚО Тарбағатай ауданы,Кіндікті ауылы «Ғани Мұратбаев атындағы орта мектебі» КММ
Күні: Мұғалімнің аты-жөні:Демежанова Назерке Аманбекқызы
Сынып: 3 Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы Музыкадағы жанды табиғат көріністері
Осысабақтақолжеткізілетіноқумақсаты (оқубағдарламасынасілтеме) 3.1.1.1 – тыңдалған əуеннің сипатын, мазмұнын, жанрын, көркемдеуішқұралдарынанықтаужəнесалыстыру;
3.1.1.2 – музыкалық шығармаларды интонация, əуен арқылы танып ажырату;
3.1.3.5 – ұлттық, үрлемелі, симфониялық оркестр аспаптарын ажырату.
Сабақ мақсаты Барлық оқушылар:
– музыка мен табиғаттың байланысы туралы жалпыбіледі;
– сыбызғы, сазсырнай аспаптарының дыбысталуын тыңдап, табиғат дауыстарымен жалпысалыстырады;
– Л. Хамидидің «Бұлбұл» шығармасымен (Б. Төлегенованың орын- дауында)танысады;
– табиғат бейнесіне арналған əуенді мүмкіндігіншеқұрастырады;
– өз жұмысын жалпытаныстырады;
– өзінің жəне өзгенің жұмысын жалпыбағалайды.
Оқушылардың көпшілігі:
– музыка мен табиғаттың байланысынбіледі;
– сыбызғы, сазсырнай аспаптарының дыбысталуын тыңдап, табиғат дауыстарыменсалыстырады;
– Л. Хамидидің «Бұлбұл» шығармасымен (Б. Төлегенованың орын- дауында)танысады;
– табиғат бейнесіне арналған əуенді мүмкіндігіншеқұрастырады;

– өз жұмысын жалпытаныстырады;
– өзінің жəне өзгенің жұмысынбағалайды.
Кейбір оқушылар:
– музыка мен табиғаттың байланысын біледі жəне түсінікбереді;
– сыбызғы, сазсырнай аспаптарының дыбысталуын тыңдап, табиғат дауыстарымен салыстырады жəне түсінікбереді;
– Л. Хамидидің «Бұлбұл» шығармасымен (Б. Төлегенованың орын- дауында)танысады;
– табиғат бейнесіне арналған əуенқұрастырады;
– өз жұмысын таныстырады жəне түсінікбереді;
– өзінің жəне өзгенің жұмысын бағалайды жəне бағдарбереді.
Бағалау критерийлері Оқушылар мына мақсатқа жетті:
– музыка мен табиғаттың байланысын жалпыбіледі;
– сыбызғы, сазсырнай аспаптар дыбысталуын тыңдап, табиғат дауыстарымен салыстыраалады;
– Л. Хамидидің «Бұлбұл» шығармасымен (Б. Төлегенованың орын- дауында)танысады;
– табиғат бейнесіне арналған əуенді мүмкіндігіншеқұрастырады;
– өз жұмысынтаныстырады;
– өзінің жəне өзгенің жұмысынбағалайды.
Тілдік мақсаттар Оқушылар:
• тыңдалған шығарманы талдау жəне мінездемеберу;
• музыкалық шығарманың мазмұнын ашу жəне көңіл күйін көрсету.
Құндылықтарды
дарыту Халық əуені мен классикалық əуендерді тыңдауға дағдыландыру,
мəдени тұлғаларды тəрбиелеу
Пəнаралық
байланыстар Дүниетану
Бастапқы білім Алдыңғы бөлімдерде алған білімдеріне сүйене отырып білім алу
Сабақ барысы:
Сабақтың жоспарланған
кезеңдері Сабақтағы жоспарланған іс-əрекет Ресурстар
Сабақтың басы (МК,Ұ) 1-тапсырма. Əңгімелесу.

М. Оқушылароқулықтаберілген мына сұрақтарға жауапбереді:
– Табиғат адамға қалай əсеретеді?
– Табиғаттан қандай дыбыстар естугеболады?
– Сазсырнай жəне сыбызғы сияқты үрлемелі музыкалық аспаптар табиғат дыбыстарын сала ала ма? Табиғат дыбыстары бар аудиожазба
Сабақтың ортасы (МК,Ұ) 2-тапсырма. Тыңдау. Ақпарат іздеу. Орындау.

М. Бұл тапсырманың мақсаты – оқушылар сыбызғы мен сазсырнай аспаптарының дыбысталуын тыңдайды жəне айырмашылығын тауып, түсініктерін айтыпбереді.
О. Оқулықта берілген мына cұрақтарға жауап береді:
– Сыбызғы, сазсырнай аспаптарының үнімен қандай табиғи құбылыстарды бейнелеуге болады? Оқулық, нота хрестоматиясы, фонохрестоматия

– Осы аспаптардың үнімен қандай жанды табиғат дыбыстарын дыбыстауға болады? Сыбызғы: https://www.youtub e.com/watch?v=5×8 OF9W73j0
2.Сазсырнай: https://www.youtub e.com/watch?v=xjw Fpi1D4Mc

Сазсырнай аспабы. (А. Құдайбергенов- тың
«Балдырған» күйі: https://www.youtube.com/watch?v=Xtdhwjt1MDw

Сыбызғы, сазсырнай. Мадина Ералиеваның орындауында: http://audio.nur.kz/1 092419-madina- eralieva-sibizgi-saz- sirnaj
М. Сыбызғы аспабына байланысты Шоғанбайдың
«Ұлар» күйінің үзіндісін (Авторы: А. Құдайбергенов) ғаламтор желісінен немесе фонохрестоматия бойыншатыңдатады.
Оқулықтағы сурет бойынша немесе түпнұсқасымен сыбызғы аспабының сыртқы пішінін оқушылармен бірге əңгімелейді, қысқа қайырым айтқызады.
Оқулық. Сыбызғы аспабының суреті.
Орындау. Сыбызғы. Қысқа қайырым. (Өлеңін жазған: А. Асылбек. Əнін жазған: А.Исағұлова)
«Қамыс, қурай, ағаштан Түтікше боп ысылған. Үрлемелі, ойықты, Дыбысы нəзік сызылған».
М. Оқушыларды сазсырнай аспабымен танысуды осы реттілікпен жалғастырады.
Тыңдау. Сазсырнай аспабы («Балдырған» күйінен үзінді). Авторы: А. Құдайбергенов.
Оқулық. Сазсырнай аспабының суреті.
Үшінші тапсырманың мақсаты – осы аекі аспапқ байланысты оқушыларға «Сыбызғы, сазсырнай» əнін үйрету.
М. Əнді орындап береді, оқушылармен бірге мазмұнын əңгімелейді, талдайды жəне бірінші шумағын үйретеді.
(МК,Ұ) 3-тапсырма. Тыңдау, орындау жəне талдау.
Тыңдау жəне орындау (1-шумағын) Сыбызғы, сазсырнай. (Өлеңін жазған: Ш. Сариев. Əнін жазған: В. Питерцев)
М. Жұмыс барысында оқушыларға мына талаптарды қояды:
я–тəнді мұқи тыңдау,сөздеріне,əуеніне көңіл бөлу;
– əннің бірінші шумағын үйрену, мəнерлеп орындау.
О. Сұрақтарға жауап береді:
– Əн адам бойындағы қандай сезімді оятады?
(нəзіктік, сүйіспеншілік, лəззат немесемейірімділік
сезімдерін толғандырып орындау)
– Бұл əнде жанды табиғат қалай сипатталған?
– Əнді орындағанда қандай көркемдеуіш құралдарды пайдаланаредің?

Осы тапсырманың аяғында оқушылар екі аспаптың атауларын үш тілдеайтады:

М. Тақырып аясында оқушылар Б. Төлегенованың орындауында «Бұлбұл» əнін (музыкасын жазған Л. Хамиди) тыңдайды. Талдау барысында мұғалім оқу-шылардың назарын əннің мазмұнына, əншінің орындау шеберлігіне көңіл бөлутиіс.

(МК,Ұ) 4-тапсырма. Тыңдау жəне талдау.

Бейнежазба Бибігүл Төлегенова
«Бұлбұл» https://www.youtube.com/watch?v=e6JvKBbH_gQ
Тыңдау. Бұлбұл. Л. Хамиди (Бибігүл Төлегенованың орындауында).
Сұрақтар: Музыкалық аспаптар
Табиғат бейнелері
– Əншінің орындауында қандай жанды табиғат
бейнесін (дауысын) көз алдыңа елестетуге болады?
– Орындаушы əннің көңіл күйін не арқылы жеткізіп тұр?
(МК,Т) 5-тапсырма. Суырыпсалма. Таныстыру.
М. «Жанды табиғат көрмесі» суырыпсалма ойынын топтық жұмыс түрінде өткізеді.
О. Осы тапсырманы орындау барысында мына
шарттарды орындау тиісті.
Ойын. «Жанды табиғат көрмесі» (суырыпсалма ойын).
Шарты.
– Оқулықтағы суреттерде берілген жанды табиғат көріністерін өз дауысыңмен, шулы аспаптар немесе түрлі дене қимылдары (пантомима, би жəне т.б.) арқылы көрсет. Топпен ақылдасып, таныстырылымға дайындалады.
М. Таныстырылымды жүргізу барысында мына та- лаптар мен сұрақтардыұсынады.
– Жұмысын сынып алдындаұсыну.
– Суреттерді өзіңе таныс қандай музыкалық аспаптар арқылы бейнелеуге болады? Мысалы: сазсырнай, сыбызғы, қобыз, шаңқобыз, домбыра, даңғыра жəне басқа таныс аспаптар. Түсінігін айтыпберу.
М. Сабақ соңында оқушылармен, алдыңғы сабақта үйренген «Кемпірқосақ» əнімен жұмысын жалғас- тырады. Үйрету кезеңінде олардан мына талаптардың орындалуын қадағалайды:
– əнді мəнерлеп, көркемдепорындау;
– өлең сөздерін анық, түсінікті айтыпберу.

Сабақтың соңы М. Талап бойынша сабақтың аяғында оқушылар өз- өздерін бағалайды.
(Ө) Орындау. Бағалау. Рефлексия:
– Мен небілдім?
– Бүгін мен неүйрендім?
– Мен үшін қандай тапсырма қиынболды?
– Ал қай тапсырманы мен оңайорындадым?
Саралау –
Оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз? Бағалау–
Оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз? Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасының сақталуы
Кейбір оқушыларға көмек ретінде тыңдалған музыкаға сүйемелдеу жасау барысында ырғақ үлгілерін ұсына алады.
Қабілеті жоғары оқушылар əн үйрену барысында мұғалім көмегіне жүгінбей, мəнерлеп орындай алады. Бақылау;
Бағалау өлшемдері мен дескрипторлар бойынша;
Əн орындау кезінде оқушылар бірін-бірі өзара бағалайды. Денсаулық сақтау технологиялары

Сергіту сəттері мен белсенді іс-əрекет түрлері
Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаты/оқу мақсаты дұрыс қойылған ба?
Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?
Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарында қандай ауытқулар болды, неліктен? Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанада берілгенрсаұқтарға жауапберіңіз.

Жалпыбаға
Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)? 1.
2.
Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1.
2.
Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындық- тары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?