Үшбұрыштар , оның түрлері.

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:  7.2ВҮшбұрыштар

Мектеп: №149 Ә.Монтаев атындағы орта мектеп

Күні: 10.10.2019ж

Мұғалімнің аты-жөні: Казбек З

Сынып:7 «Ә»

Қатысқандар: 19

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыштар , оның түрлері.

Сабаққа негізделген оқу мақсаты

7.3.1.5

үшбұрыштың анықтамасын біледі, оның  түрлерін ажыратады;

Сабақ мақсаттары

Үшбұрыш анықтамасын біледі және есептер шығарады.

  Үшбұрыш түрлерін ажырата алады , есептер шығарады.

Үшбұрыш түрлерінің ерекшеліктерін есептер шығаруда қолдана біледі.

Бағалау критерийі

Үшбұрыш анықтамасын  біледі;

Үшбұрыш түлерін  анықтай алады

Оқушы үшбұрыштың медиа насы, биссектрисасы, биіктіктігі дегеніміз не екенін біледі.

Кез келген үшбұрыштың медианасын, биссектрисасын, биіктіктігін салады.

Тілдік мақсаттар

Негізгі сөздер:

-үшбұрыштың элементтері;

– катет, гипотенуза;

– табаны, бүйір қабырғасы;

– қабырғалар арасындағы бұрыш;

– қабырғаға іргелес жатқан  бұрыш;

– қарсы жатқан  бұрыш;

Негізгі  сөздер  мен  тіркестер:

-сүйір бұрышты, доғал бұрышты, тікбұрышты үшбұрыштар;

– теңқабырғалы, теңбүйірлі, қабырғалары әр түрлі үшбұрыштар;

Диалог сұрақтары:

·         Қандай фигураны үшбұрыш деп атайды?

·         Үшбұрыш қалай белгіленеді?

·         Үшбұрыштың медианасы дегеніміз не?

·         Үшбұрыштың периметрі дегеніміз не?

Құндылықтарға баулу

Оқушыларға  өз ойларын ашық жеткізуді үйрете отырып,  ашықтық құндылығын оқушылар бойында дарыту.

Оқушыларда өз бетімен жұмыс істеу мәдениетін дамыту,  ұйымшылдыққа үйрету, бірін-бірі сыйлау.

Өзіне және айналадағы адамдарға құрмет

Оқылатын материалға сыни қарау арқылы оқуға құштарлыққа баулу.

Пәнаралық байланыс

география

Алдыңғы оқу

Алғашқы геометриялық мәліметтер: нүкте, түзу, кесінді, бұрыш, перпендикуляр түзулер.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

             Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

1 минут

4 минут

Ұйымдастыру кезеңі 

Оқушылармен сәлемдесу, олардың сабаққа даярлықтарын қадағалау.

Үй тапсырмасын тексеру

Өткенді қайталау

Үшбұрыш дегеніміз не? Негізгі элементтерін атаңыз.

Қабырғаларының ұзындығы бойынша үшбұрыштар қандай түрлерге бөлінеді?

Бұрыштары бойынша үшбұрыштар қандай түрлерге бөлінеді?

Үшұрыштың медианасы деген не?

Үшұрыштың биссектрисасы деген не?

Үшұрыштың биіктігі деген не?

Кесте

Сабақтың ортасы

   30 минут

10минут

5 минут

5мин

5мин

5мин

Ой қозғау.
Төмендегі фигуралар ішінен үшбұрышты көрсетіңіз

Ой қозғау.

•      Қандай фигура үшбұрыш деп аталады?

Үшбұрыш деп бір түзуде жатпайтын үш нүктеден және осы нүктелерді қос-қостан қосатын үш кесіндіден тұратын фигураны атайды.

Нүктелер үшбұрыштың төбелері, ал кесінділер қабырғалары деп аталады. Үшбұрыш былай белгіленеді:

          Δ АВС

Үшбұрыштың қабырғаларының белгіленуі

•      Үшбұрыштың қабырғаларын латынның кіші әріптерімен белгілейді.

Үшбұрыштың түрлері

1.      Қабырғаларының ұзындығы бойынша

2.      Бұрыштарының өлшемдері бойынша

Қабырғаларының ұзындықтары бойынша түрлері

1.      Тең қабырғалы үшбұрыш

2.      Әр қабырғалы үшбұрыш

3.      Тең бүйірлі үшбұрыш

Тең қабырғалы үшбұрыш——Анықтама:

 Егер үшбұрыштың барлық қабырғалы тең болса онда ол тең қабрғалы үшбұрыш деп аталады.

Тең бүйірлі үшбұрыш——Анықтама:

   Егер үшбұрыштың екі қабырғасы тең болса, онда тең бүйірлі үшбұрыш деп аталады.

Тең қабырғалары бүйір қабырғалар деп, ал үшінші қабырғасы – табаны деп аталады.

Әр түрлі қабырғалы үшбұрыш——–Анықтама:

   Егер үшбұрыштың қабырғаларының үзындығы әр түрлі болса, онда ол әр қабырғалы деп аталады.

АВ=ВС=АС                     АВ=ВС                                    АВ=ВС=АС

Үшбұрыштың бұрыштық шамасына байланысты түрлері

Тік бұрышты          Доғал бұрышты                                Сүйір бұрышты

үшбұрыш                   үшбұрыш                                           үшбұрыш

Тік бұрышты үшбұрыш

Анықтама:

   Үшбұрыштың бір бұрышы  90⁰ –қа тең болса онда ол тік бұрышты үшбұрыш деп аталады

Тік бұрышына қарсы жатқан қабырғасы – гипотенуза деп аталады.

Қалған екі қабырғасы –катеттері

Доғал бұрышты үшбұрыш

Анықтама:

Бір бұрышы доғал бұрыш болып келген үшбұрыш доғал бұрышты үшбұрыш деп аталады.

Сүйір бұрышты үшбұрыш

Анықтама:

   Барлық бұрыштары сүйір болып келген үшбұрыш сүйір бұрышты үшбұрыш деп аталады.

Сұрақ – жауап.

•       АС қабырғасына қарсы жатқан бұрыш.

•       А бұрышына қарсы жатқан қабырға.

•       АВ қабырғасына іргелес бұрыштарды атаңдар.

•       Үлкен қабырға мен үлкен бұрышты атаңдар

№1  Жеке жұмыс:

Берілгені:

Р _rАВС = 24 см.

______________

Қабырғасын табыңдар.

№2  Жұптық жұмыс:

Берілгені:

Р _rАВС = 24 см.

______________

Қабырғасын табыңдар.

№3  Жеке жұмыс:

Берілгені:

Р _rАВС = 30 см.

АС = 8 см

_______

Табу керек: АВ.            

№4  Жұптық жұмыс:

Берілгені:

Р _rАВС = 18 см.

АВ = 4 см

________

Табу керек: АС және ВС.

Үшбұрыштың түрлерін талдасақ…

Топтық жұмыс

Геометрия7 сынып

АКТ қолдану

Таратпа қағаздар

Сабақтың соңы

5 минут

2 минут

3 минут

Рефлексия.

Қорытынды жасау.

•      Үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрыш, ал кіші қабырғасына қарсы кіші бұрышы.

•      Үлкен бұрышқа қарсы үлкен қабырға, ал кіші бұрышқа қарсы кіші қабырға жатады.

Үй тапсырмасы.

Өзін-өзі бағалау парағы (Геометрия оқулығы 7 сынып, 1 бөлім)

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз? 

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

1. Оқушылардың қажетті білімдерін білу мақсатында ашық сұрақтар беріледі.

 2.Топтық жұмыс арқылы оқушылардың бірлескен әрекетін бақылау, өзара ұсыныс айту бойынша жетістіктерін айқындау.

3. Кері байланыс (ауызша, жазбаша).

4. Әр оқушының ОМ жеткендігін анықтау үшін бағалау критерийлерін ұсынамын.

Денсаулық және қауіпсіздік техника

сын сақтау

1.Топтық, жұптық жұмыстар арқылы оқушыларға өзара қолдау, көмек көрсету жүзеге асырылады.

2.Барлық оқушыларға оқулықтағы тақырыпты оқып түсінуге тапсырмалары берілді.

3.Сынып оқушыларының басым бөлігіне   А деңгейіндегі тапсырмалар  ұсынылса, қабілеті жоғары оқушыларға  В деңгейінің тапсырмасын ұсынамын.  

Рефлексия

Сабақ \оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары  тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?