Жазбаша қосу және азайту
Жазбаша қосу және азайту
Жазбаша қосу және азайту – сандарды қосу және азайту операцияларын жазбаша орындау әдістері. Бұл әдіс көбінесе көп цифрлы сандарды қосу немесе азайту кезінде қолданылады. Жазбаша әдіс есепті дұрыс және дәл шешуге мүмкіндік береді, әсіресе үлкен сандармен жұмыс істегенде.
Жазбаша қосу
Жазбаша қосу тәсілі көп санды қосқанда қолданылады. Бұл әдіс көбінесе бағандар арқылы орындалады, яғни әр санның цифрлары тура тігінен орналастырылады.
Жазбаша қосу қадамы:
- Сандарды бағанға жазу: Сандарды тігінен жазыңыз, әр цифрды сәйкес бағанға орналастырыңыз.
- Орналасқан орындардан қосу: Бірінші (оң жақтағы) бағаннан басталып, әрбір бағанды қосыңыз.
- Егер қосынды 10 немесе одан көп болса: Ондықты келесі бағанға жазып, қалғанын сол бағанға қосыңыз.
Мысал:
Егер біз 467 мен 358 сандарын қосу керек болса, оны жазбаша қосамыз.
467 + 358 = 825
Жазбаша азайту
Жазбаша азайту да ұқсас принцип бойынша орындалады. Бұл әдіс көбінесе үлкен сандармен азайту кезінде қолданылады.
Жазбаша азайту қадамы:
- Сандарды бағанға жазу: Сандарды тігінен орналастырыңыз.
- Оңнан солға қарай азайту: Бірінші бағаннан басталып, әрбір бағанды азайтыңыз.
- Егер жоғалту керек болса: Егер жоғарғы цифр төменгі цифрдан кіші болса, онда келесі бағаннан 1 алып, қосыңыз.
Мысал:
Егер біз 742 мен 358 сандарын азайту керек болса, оны жазбаша азайту арқылы шешейік.
742 – 358 = 384
