Балабаққша бақыт баспалдағы. Эссе
Орынбаева Қарлығаш Серикбаевна
Өскелең жас ұрпақты рухани-адамгершілік қаситетте тәрбиелеу – қазіргі замандағы өзекті мәселенің бірі. Біздіңкелешегіміз – жасұрпақ, ал ұрпақтәрбиесіадамзаттыңмәңгіліктақырыбы.
Күлліғажайыптыңішіндегіеңтамашасы – жақсытәрбиеленгенұрпақ, ендешежақсытәрбиееңалдыменбалабақшабаспалдағынанбасталадыемеспе? Әрүйдіңкішкентайбөбектерімектепкедейіната-анасыныңтәрбиесіменқатарөнер-білімге баулитынбалабақшадаөсіп, тәрбиеленетініанық. Бүлдіршіндерүшінбалабақшадағытәрбиеата-анабергентәлім-тәрбиеніжалғастырып, жандандыратынысөзсіз. Бізқаншадамыпбасқаөмірсаласындағыжетістіктергежетсек те, бала тәрбиесібірсәттеназардантысқалмауытиіс. Бала жас тал болса, ал ересектероғанбағбанболуығасырданғасырғажалғасыпкележатқаніс. Сәбижаныннебіржақсылықнәріменсуару – оны өсіруші, тәрбиелеуші тәрбиешініңміндеті. Бүлдіршіндердіңсезімдері өтенәзік, әсершілкеледі. Оларғаайтқан, көрсеткеннәрселердіңбәрі – шындық, сұлу, әсем, жарасымдыболуыкерек.Тәрбие – қалыптәрізді, егерқалыпқисық, олпы-солпыболса, солқалыпқасалынғанзат та оңдыболмайды. Бала тәрбиесі де дәлсолсияқты. Сондықтанда бала бойынажаскезіненбастапруханиқұндылықтар, мейірімділік, инабаттылық, сұлулық, жақсылық, еркіндіксияқтықасиеттердіқалыптастыру – тәрбиешініңміндеті. Сонда ғана бала бой көтеріп, бәйтереккеайналады.
Білім беру балабақшатабалдырығынанбасталадыдесекешқашанқателеспейміз. Барлықбілімніңбастауы – балабақшада. Мектепкедейінгімекемелердетәрбие мен білімсаласындазаманауипедагогикалық технологияларқаншалықтымаңыздыболса, мектепжасынадейінгібалалардыоқыту мен тәрбиелеуде де педагогикалықтехнологияларұғымыкеңіненқолданылатынұғымныңбірінеайналды. Ендешемектепкедейінгібілім беру саласыныңбастыміндеттерініңбірі – өскелеңұрпақтыоқыту мен тәрбие беру үрдісінезаманауиәдістеріненгізу. Әрине бұлүшінмектепкедейінгібілім беру мекемелеріндебалалардыңжекебасыныңқалыптасуы мен дамуына педагогтардыңзаманауиинновациялықтехнологиялардықолданабілусауаттылығына да байланысты.
Балабақша… Осы сөздіқайталапайтыпкөріңізші. Құлаққақандайжағымды, анық, қарапайыместілетінсөз. Жасыүшкетолартолмастантілібылдырлап, томпаңдапкелгенбаланыбауырынақысып, еркелету, ойнатуқандайқызық. Әрбірсәбидіңжүзінкөргендебақыттыңбазарындажүргендейкүйкешесің.
Балабақшадабалаларбірітілалғыш, біріайтқандыістемейтін, бірікөңілшек, біріашықжайдарлыболады. Яғни, аралас орта құралады. Міне, осылардыңәртүрлілігінемәнберіп, жалпыортақтәрбие – адамгершіліктәрбиесіберіледі. Әртүрліойындар, шүйіркелесу, достасу, біргеотыру, біргетамақтану, бір-бірінқұрметтеу, ұрмау, жылатпау, көмектесусияқтыжан-жақтытәрбие беру тәрбиешініңқатысуыменіскеасады. Баланыңойынкезіндегібелсенділігі, өзарақатынастаржасауыоныңдамуынаықпалетеді.
Біздіңбалабақшамыздабілім мен тәрбиежұмыстары: «Алғашқықадам», «Зерек бала», «Бізмектепкебарамыз» бағдарламаларынегізіндежүзегеасады. Мектепкедейінгітәрбиебағдарламасыбалалардыңжан-жақтыдамуын, олардыңмектепкедегендайындылығынқарастырады. Адамгершілікке, еңбеккетәрбиелеукүнделіктіұйымдастырылғаноқуіс- әрекеттерінде, ашықіс-шаралардажүзегеасады. Балалардыңөмірдегііс-әрекетіннығайту – мектепкедейінгітәрбиежұмысыныңбастықажеттілігі. Әроқужылыныңбасында жалпыата-аналаржиналысыжәне топ арасындажиналыстарөткізіліптұрады. Балабақшатәрбиешілерден, ата-аналарданшығармашылықтыталапетеді. Біздіңбалабақшадабалалардыанатілгедегенсүйіспеншілігінарттыру, ағылшынтілінжетікбілуге баулу, әдемісөйлеумәдениеттерінқалыптастырудакөптегеноқуіс-әрекеті, тәрбиежұмыстары, мерекелікіс-шаралар, өнер, спорттықсайыстарөткізіледі. Сөзімді «Тәрбие –тал бесіктенбасталады» дегенхалқымыздың дана сөзіменқорытындылағымкеледі. Тал бесіктенбастауалғантәрбиеғанажемістіболмақ. Демек, баланыңтәрбиеліұрпақболыпжетілуінебірден-бірықпалететінорын – балабақша. Бала тәрбиелеу – біздіңөміріміздегіеңмаңыздыміндет. Біздіңқызметіміз де, өміріміз де бала өміріменөтетығызбайланысты. Тәуелсізеліміздіңжасұрпақтарынбілімді, жан-жақтыдамыған, денісау, рухани бай, жерін, ата-анасынқұрметтейтінсаналыазаматболыпөсуінебойымыздағы бар асылқасиеттерімізді, біліміміздіаямайық!
Мектепкедейінгішақадамөміріндегіеңмаңыздыкезеңболыпкеледі. Өйткені осы кездебаланыңбойындағытабиғи бар дарындылықжан-жақтыдамибастайды. Сондықтан осы шақтабалаларменанағұрлымжан-жақтыдамытушылықәрекеттержүйеліжүргізілсе, жұмыссоншалықтынәтижеліболады. Тәрбиелі, білімдіұрпақбалабақшаданмектепкедайыншәкіртболыпшығады.