Атмосфералық қысым. Торричелли тәжірибесі
Кембаева Жанна Каскарбековна
Мақсаты:
а) білімділік: атмосфералық қысымның пайда болу себебін, атмосфералық қысымның ашылу тарихын, Торричелли тәжірибесінің мәнін түсіндіру, атмосфералық қысымның қолданылуы жайлы мәлімет беру;
б)дамытушылық: оқушының ойлау қабілетін дамыту, физикалық теорияны, заңдылықтарын қолдана білу. Эксперименттер жүргізуге икемділіктерін арттыру.
в) тәрбиелік: өздігінен ізденуге, еңбек сүйгіштікке, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас
Көрнекілік: видеопректор, компьютер, слайдтар, плакаттар, стикерлер, оқулық.
Пәнаралық байланыс: математика, биология, химия, география, информатика.
Сабақтың барысы:
- Ұйымдастыру.
- Үй тапсырмасын сұрау.
- Жаңа сабақ.
- Қорыту.
- Бағалау.
- Үйге тапсырма.
- Үй тапсырмасын сұрау. «Өрмекші торын құру» арқылы сұраймын.
- Қысым деген не? (Белгілі бір бетке түсіретін күш әрекетінің нәтижесін сипаттайтын шаманы қысым деп атаймыз)
- Қысымның өлшем бірлігі (Паскаль)
- Қысымды қандай әріппен белгілейді? (Р)
- Паскальдің толық аты (Блез Паскаль)
- Паскальдің өмір сүрген жылдары (1628-1662)
- Күш дегеніміз не? (дененің өзара әрекеттесуін сипаттайтын физикалық шама)
- Күшті қандай әріппен белгілейміз? (Ғ)
- Ауданды қандай әріппен белгілейміз (S)
- g қандай шама? (тұрақты шама)
- g қаншаға тең? (9,8 Н/кг)
- Күштің өлшем бірлігі (Ньютон)
- Ньютонның толық аты (Исак Ньютон)
- Заттың үш күйі (қатты, сұйық, газ)
- Гидравликалық машина грекше аудармасы (гидро – су, ауло – түтік)
- Диффузия дегеніміз не? (жайылу, таралу деген мағына)
- Паскаль қай елдің ғалымы? (Франция)
- Ауырлық күші дегеніміз не? (дененің жерге тартылуы)
- Ньютон қай елдің ғалымы? (Италия)
- Жаңа сабақ
Оза технологиясы бойынша: Атмосфералық қысым. Торричелли тәжірибесі.
Топтарға постерлер, маркер, стикер таратылып беріледі. Әр топ өздерінің атауларына байланысты тапсырманы орындап, қорғап шығады.
- Сергіту сәті.
Логикалық сұрақтар.
- Бір қаладан екінші қалаға барады, бірақ қозғалмайды? (жол)
- Машина оңға бұрылған кезде қай дөңгелек қозғалмайды? (запастағы дөңгелек)
- Қай кезде аспан жерден төмен болады ( судағы бейнесінде)
- Автокөліктің артқы жағында бала отыр, қолында газға толы шары бар. Шарды төбеге тигізбей ұстап отыр. Терезелер жабық. Солға бұрылып жатырмыз. Шар солға , оңға немесе басқа әрекет жасай ма? (Шар солға кетеді, ауа шардың ішіндегі газдан ауыр, сол себепті автокөлік бұрылғанда ауа оңға қарай итереді.
- Күні бойы бір сұрақты қойып, әр сұрағанда әртүрлі жауап аламыз. Ол қандай сұрақ? ( Сағат қанша болды)
- «Іскерлік кезең» .
І-топ:
ІІ-топ:
ІІІ-топ:
- Есептер шығару.
- Алматыдан шыққан автобус Сарыөзекке дейінгі 180 км жолды 2,5 сағат жүрді. Автобустың қозғалысын бірқалыпты деп ұйғарып, оның жылдамдығын анықтау керек.
- Еденде массасы 50 кг бір қап ұн тұр. Ауырлық күшін, қаптың салмағын есептеп табыңдар.
- Автомашина 1500 м жолды 36 км/сағ жылдамдықпен жүріп өтті. Осы жолды жүруге кеткен уақытты анықтау керек.
- Қорытынды.
- Бағалау.
- Үй тапсырмасы.
