Тұрсынбек Аяужан Дәулетқызы
Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды Ұлттық Зерттеу университеті,
шетел тілдері факультеті, 6В01705-Шетел тілі: екі шетел тілі
білім беру бағдарламасының 4 курс студенті
Ғылыми жетекшісі: Алдабаева Гульнур Жамбулатовна
Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды Ұлттық Зерттеу университеті,
шетел тілдері факультеті, шетел тілінен даярлаудың теориясы мен
әдістемесі кафедрасының аға оқытушысы
«Баланың ынтасын арттыру үшін оқылатын нәрседен бір жаңалық болуы керек»
Жүсіпбек Аймауытов
Білім беру мазмұнын жаңарту тұрғысынан алғанда шетел тілін оқыту барысында оқушылардың сөйлеу, тыңдау, оқу, жазу дағдылары қалыптасады.
«Шетел тілі» пәні бойынша оқу бағдарламасының мақсаты – сөйлеу әрекетінің төрт түрінде тілдік бірліктерді қолданудың практикалық дағдыларын дамыту арқылы функционалды сауатты тұлғаны қалыптастыру.
Шетел тілі сабақтарында бұл мақсатқа жету үшін мынадай міндеттерді шешу қажет: түсініп тыңдауға, сөйлеуге, оқуға, жазуға үйрету; тіл бірліктеріне тілдік қатынасты қалыптастыру.
Негізгі назар -алынған білімге емес, оны қолдану процесіне аударылады.
Қазіргі мектеп мұғалімінен өзінің кәсіби шеберлігін арттыруды, атап айтқанда, сабақта оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастыруды дұрыс таңдауды талап етеді.
Біздің, яғни болашақ ұстаздардың алдында оқуды ұйымдастырудың икемді формаларын табу міндеті тұр.
Тілді қашықтықтан оқыту контекстінде оқушылардың ынтасын сақтау және сонымен бірге оқытылатын тілдік материалды меңгеруді үйрету және бақылау үшін тиімді цифрлық құралдарды пайдалану өте маңызды.
Нәтижесінде мұғалімге әртүрлі лингвистикалық бағыттағы дидактикалық интерактивті тапсырмаларды жылдам құруға және жүйелеуге мүмкіндік беретін оңтайлы цифрлық ресурсты таңдау өзекті болады.
Көптеген цифрлық платформалардың ішінен мен «Wordwall» ресурсын таңдадым. Бұл интерактивті және баспа материалдарын жасауға арналған көп функциялы құрал.
Дидактикалық ойындарға арналған ұсынылған шаблондар жинағы өте алуан түрлі және жаратылыстану циклінің пәндерінде де, гуманитарлық ғылымдарда да ойындарды құрастыру үшін пайдаланылуы мүмкін. Біраз тілдер қамтылған, қазақ тілінде де нұсқасы бар.
Интерактивті жаттығуларды Интернетке қосылған кез келген құрылғыда -компьютерде, планшетте, телефонда немесе интерактивті тақтада орындауға болады.
Нұсқаларды басып шығаруға және өздігінен оқуға арналған тапсырмалар ретінде пайдалануға болады.
Осы «Wordwall» ресурсындағы оқыту тапсырмалары үлгі жүйесі арқылы жасалады.
Жаңа оқу әрекетін жасау үшін алдымен үлгіні таңдап, содан кейін мазмұнды енгіземіз. Бұл қарапайым және бірнеше минут ішінде толық интерактивті оқу әрекетін жасауға болатындығын білдіреді.
«Wordwall» веб-сайтында ұсынылған 18 шаблон өте жоғары сапалы құрылымға ие және мұғалімге ойынның екі нұсқасын да пайдалануға және басынан бастап өзінің жеке үлгісін жасауға мүмкіндік береді.
Мен үшін бұл ресурсты таңдаудағы шешуші фактор олардың сан алуандылығы: лексикалық, грамматикалық, ауызекі-синтаксистік сөздерді қалыптастырудағы нақты дидактикалық бағыттылығы болды.
Сөздік дағдыларын жаттықтыру үшін ең жиі қолданылатын шаблондарға келесі ойын үлгілері жатады: «Сәйкестендіру», «Белгіленген диаграмма», «Кездейсоқ карталар», «Кездейсоқ дөңгелек», «Анаграмма», «Жұптастыру».
Сонымен қатар, онлайн сабақта жұмыс істеу үшін мұғалімге оқушылардың фронтальды немесе топтық жұмысқа белсенді қатысуын ұйымдастыратын үлгілерді таңдаған дұрыс.
Үй тапсырмасын жасау үшін «Wordwall» қызметі мұғалімге бұрыннан жасалған мазмұнды қол жетімді басып шығаруға болатын пішінге лезде түрлендіру мүмкіндігін ұсынады.
Бұл өте ыңғайлы, өйткені мұғалімнің көп уақытын үнемдейді.
Грамматикалық дағдыларды жаттықтыру немесе күшейту қажет болса, онда мұғалім «Сәйкестендіру»(сөйлемдерді дұрыс ретпен құрастыру дағдысын қалыптастырады), «Жіктеу» сияқты үлгілерді пайдалана алады. «Кездейсоқ дөңгелегі», «Жоқ сөз», «Ұшақ», «Магниттік сөздер», «Викторина»үлгілері оқушының сабаққа деген қызығушылығын оятып, тілдік дағдысын қалыптастырады.
Шетел тілінен қашықтан сабақ өткізуге арналған осы үлгілерді таңдау, ең алдымен, құрылған ойынның мақсатты бағытымен, сондай-ақ сабаққа қатысушылардың күтілетін белсенділік дәрежесімен анықталады.
Бұл жерде «Сәйкестік», «Жіктеу» сияқты үлгілерді таңдаған дұрыс, өйткені оларды пайдалану кезінде мұғалімге жеке (фронтальды) сауалнаманы ұйымдастырып ,оқушыларға топты ұсыну өте ыңғайлы.
Мұғалім үшін тағы бір тиімділігі – жасалып жатқан ойындардың иллюстрациялық сипаты болуы мүмкін.
Ауызекі сөйлеу және синтаксистік дағдыларды қалыптастыратын, яғни диалогтік сөйлеуді дамытатын кез келгенде, шетел тілі мұғалімі үшін «Тәртіп бойынша сандар» үлгісі өте ыңғайлы болары сөзсіз, бұл диалог құрастырушының өзіндік түрін қамтамасыз етеді, диалогтік ескертулерді дұрыс ретімен құрастырады.
Тағы бір пайдалы үлгі — «Жоғалмаған сөзді кірістіру» бұл кезде бұрыннан құрастырылған диалогты мағыналық маңызды сөздермен толықтыру қажет, оларды контекстен таңдап алу оқушылардың назарын аударады, осылайша сөз бен сөз тіркестерінің жақсы есте сақталуына ықпал етеді.
Мұғалім бұрын жасаған викторинаны өте жылдам желілік ойынға айналдыра алады.
Wordwall интерактивті тапсырма құру сервисін пайдалану оқушының оқуға мотивациясын арттырады және шетел тілі пәнін оқыту барысында мынадай мүмкіндіктерге қол жеткізеді:
-Оқу материалдарының мазмұнын көрнекілікті, түсінікті, қызықты етеді;
-Оқу материалдың суреттерін динамика түрінде көрсетуге (құбылыстарды әр түрлі жағынан және әр түрлі деңгейде);
-Оқушылармен жылдам және тиімді тестілеу өткізу;
-Оқушылармен өзіндік жұмыстарды ұйымдастыру, анықтамалық материалмен жұмыс істеуге үйрету;
Бұл алынған білімді қашықтан басқаруға өте ыңғайлы. Ойынның нәтижелері егжей-тегжейлі диаграммалар мен жауап статистикасы бар мұғалімнің жеке парақшасының арнайы бөлімінде сақталады.
Жалпы, Wordwall ұсынып отырған алуан түрлі үлгілер жинағы шетел тілі пәні мұғаліміне педагогикалық шығармашылыққа, әсіресе, ақпараттық және сонымен бірге қашықтан өтетін сабақтарды ұйымдастыру мен өткізуге жақсы нәтиже беретінін атап өткім келеді.
Балаларды оқытқанда мен баланың тіл үйрену күнделікті жұмыс екенін және оны үнемі жетілдіріп отыру керек екенін түсінемін.
Бұл үшін көбірек мүмкіндіктер бар. Олар: күнделікті телебағдарламаларды, Интернеттегі әртүрлі сайттарды көру, шетел тілінде сөйлейтіндермен орта қалыптастыру .
Wordwall-оқу ресурстарды құрудың қарапайым әдісі.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
- Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. // Нұр-Сұлтан: 2020ж.
- А.Мусина,С.Ирбулатова «Қашықтан оқыту технологиясының тиімді әдіс-тәсілдері» мақаласы Егемен Қазақстан газеті №6, 2020жыл
- «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы Астана,2017