Раимкулова Салтанат Турсуновна
ЖШС «Кентау колледжі» Химия пәнінің оқытушысы.
Аннотация
Бұл мақалада «Фармация» мамандығы бойынша «химия» пәнін оқыту барысында цифрлық технологиялардың қолданылуы зерттеледі. Цифрлық ресурстар мен құралдарды енгізу білім беру процесін тиімдірек етеді, студенттердің аналитикалық ойлау қабілетін дамытуға және пәнді терең меңгеруге мүмкіндік береді. Мақалада цифрлық технологиялардың түрлері, олардың оқытудағы тиімділігі, сонымен қатар практикада қолданылу мысалдары келтіріледі.
Кілт сөздер: Фармация, аналитикалық химия, цифрлық технологиялар, білім беру, интерактивті құралдар, виртуалды лабораториялар.
- Кіріспе
Химия фармацевтикалық білім берудің негізі болып табылады, себебі ол дәрілік заттардың құрамын, қасиеттерін және олардың биологиялық әсерлерін зерттеуге арналған әдістер мен техникаларды қамтиды. Бұл пән студенттерге химиялық заттардың сапасын, мөлшерін және тазалығын анықтау дағдыларын дамытуға көмектеседі. Фармацевттер үшін аналитикалық химияны меңгеру, дәрілердің қауіпсіздігі мен тиімділігін қамтамасыз ету үшін маңызды, өйткені олар дәрілік формулалардың сапасын бақылау және медициналық өнімдерді тіркеу кезінде аналитикалық әдістерді қолданады.
Цифрлық технологиялардың дамуы білім беру саласында революциялық өзгерістерге әкелді. Жаңа білім беру құралдары мен платформалары, мысалы, онлайн курстар, виртуалды лабораториялар және интерактивті тесттер, оқу процесін тиімдірек етеді. Студенттер үшін білім алу форматы қолжетімді және ыңғайлы болып, оқу материалдарына кез келген уақытта қол жеткізу мүмкіндігі пайда болды. Сонымен қатар, цифрлық технологиялар деректерді жинау мен талдау процесін жеңілдетеді, бұл студенттерге аналитикалық ойлау қабілеттерін дамытуға мүмкіндік береді. Цифрлық құралдарды енгізу оқытушыларға сабақтарды интерактивті және қызықты етуге көмектеседі, бұл студенттердің пәнге деген қызығушылығын арттырады.
- Цифрлық технологиялардың түрлері
Интерактивті оқыту құралдары студенттердің сабаққа белсенді қатысуын қамтамасыз етеді. Мысалы, Mentimeter және Poll Everywhere сияқты платформалар тестілеу және сауалнамалар өткізу үшін қолданылады, бұл студенттердің білім деңгейін анықтауға мүмкіндік береді. Интерактивті сабақтар студенттердің қызығушылығын арттырып, оқу материалын тереңірек меңгеруге көмектеседі. Оқытушылар мен студенттер арасындағы байланыс нығаяды, ал білім беру процесі тиімдірек болады.
Виртуалды лабораториялар студенттерге химиялық реакцияларды қауіпсіз және тиімді ортада зерттеуге мүмкіндік береді. Labster сияқты платформаларда студенттер теориялық білімдерін практикада қолдана отырып, виртуалды эксперименттер жүргізе алады. Бұл құралдар практикалық дағдыларды дамытуға, эксперименттерді жоспарлауға және нәтижелерді талдауға мүмкіндік береді. Виртуалды лабораториялар арқылы студенттер шынайы лабораторияда болмаған жағдайда да тәжірибе жинақтай алады.
Онлайн ресурстар білім алу процесін жеңілдетеді және студенттерге теориялық материалдарды меңгеруге көмектеседі. YouTube, Coursera, Khan Academy сияқты платформаларда аналитикалық химияға қатысты түрлі курстар, лекциялар мен видеолар бар. Бұл ресурстар студенттерге өз tempo-сында білім алуға, қажетті ақпаратты кез келген уақытта табуға мүмкіндік береді. Онлайн курстар мен семинарлар студенттердің білімін тереңдетіп, оларды мамандық бойынша заманауи талаптарға сай дайындайды.
- Цифрлық технологиялардың тиімділігі
Интерактивті құралдар мен виртуалды лабораториялар сабақтарды қызықты етіп, студенттердің белсенді қатысуын қамтамасыз етеді. Цифрлық технологиялар студенттердің пәнге деген қызығушылығын арттыруға ықпал етеді:
Интерактивті құралдар: Сабақтарды қызықты ету үшін Quizlet, Mentimeter, Poll Everywhere сияқты платформалар пайдаланылады.
Геймификация элементтері: Ұпай жинау, жарыстар ұйымдастыру арқылы студенттердің мотивациясын арттыру.
Цифрлық технологиялар теория мен практиканы тиімді байланыстыруға мүмкіндік береді. Виртуалды эксперименттер мен симуляциялар студенттерге теориялық білімдерін практикада қолдануға жағдай жасайды. Мобильді қосымшалар мен онлайн лабораториялар арқылы студенттер тәжірибелік дағдыларды меңгере алады, бұл олардың кәсіби даярлығын арттырады. Сонымен қатар, жобалық жұмыс арқылы теориялық білімдерді практикалық міндеттермен байланыстыру, студенттердің түсінігін тереңдетеді және алған білімдерін нақты жағдайда қолдануға мүмкіндік береді.
Цифрлық технологиялардың көмегімен эксперименттер нәтижелерін жинау және талдау процесі жеңілдейді. Студенттер деректерді цифрлық форматта тіркеп, статистикалық бағдарламаларды (мысалы, Excel, R, Python) пайдаланып, талдау жүргізе алады. Деректерді визуализациялау құралдары (мысалы, Tableau, Power BI) арқылы студенттер нәтижелерді графиктер мен диаграммалар түрінде көрсете алады, бұл талдауды жеңілдетеді. Сандық зерттеулер мен интерпретациялау әдістері студенттердің аналитикалық ойлау қабілетін дамытуға көмектеседі, сондай-ақ тәжірибелік нәтижелерді ғылыми түрде бағалап, қорытындылар шығаруға дағдыландырады.
- Практикалық қолдану мысалдары
Цифрлық технологиялар теория мен практиканы тиімді байланыстыруға мүмкіндік береді:
- Виртуалды эксперименттер: Студенттер теориялық білімдерін практикада қолдану үшін виртуалды ортада тәжірибелер жүргізеді. Бұл тәжірибелер қауіпсіз және қолжетімді болып, білімді тереңдетуге көмектеседі.
Цифрлық технологиялардың көмегімен эксперименттер нәтижелерін жинау және талдау процесі жеңілдейді:
- Деректерді визуализациялау: Студенттер нәтижелерді графиктер мен диаграммалар түрінде көрсетіп, деректерді тиімді түрде интерпретациялай алады. Бұл процесс статистикалық бағдарламалар (мысалы, Tableau, Power BI) арқылы жүзеге асырылады.
Цифрлық құралдардың көмегімен онлайн сабақтар мен тестілеу өткізу мүмкіндігі пайда болды:
- Онлайн сабақтар: Zoom, Microsoft Teams және Google Classroom платформалары арқылы жүргізіледі, бұл студенттерге географиялық шектеулерсіз білім алу мүмкіндігін береді.
- Онлайн тестілеу: Студенттердің білімін тексеру үшін түрлі тестілеу платформалары (мысалы, Socrative, Google Forms) пайдаланылады, бұл бағалау процесін жеңілдетеді және жылдам нәтижелерді алуға мүмкіндік береді.
- Қорытынды және ұсыныстар
Цифрлық технологиялардың «Аналитикалық химия» пәнін оқытудағы рөлі зор. Білім беру процесін жетілдіру үшін оқытушыларды цифрлық құралдармен жабдықтау, сондай-ақ оқу материалдарын жаңарту ұсынылады.
Цифрлық технологиялардың білім беру саласындағы рөлі жылдан-жылға артып келеді. Келешекте, білім беру процесінде келесі трендтер байқалуы мүмкін:
- Жасанды интеллект: Жасанды интеллект негізіндегі жүйелер студенттердің оқу қажеттіліктерін анықтап, жеке оқу жоспарларын жасауға көмектеседі.
- Адаптивті оқу платформалары: Студенттердің білім деңгейіне қарай автоматты түрде бейімделетін платформалар білім алуды одан әрі тиімді етеді.
- Виртуалды және кеңейтілген шындық: Бұл технологиялар оқытуға жаңа тәсілдер енгізіп, тәжірибелік дағдыларды меңгеруге мүмкіндік береді.
- Глобализация: Білім беру ресурстары мен курстарға ғаламтор арқылы қол жеткізу білім алушылардың шекарадан тыс білім алу мүмкіндіктерін кеңейтеді.
Білім беру процесін жақсарту үшін бірнеше стратегияларды жүзеге асыру қажет:
- Оқытушыларды оқыту: Цифрлық құралдарды тиімді пайдалану үшін оқытушыларға тұрақты түрде тренингтер өткізу.
- Интерактивті оқу материалдарын енгізу: Оқытушылар мен студенттер арасында белсенді диалогты дамытуға арналған интерактивті құралдарды пайдалану.
- Студенттердің пікірін ескеру: Оқу процесін жетілдіру үшін студенттердің пікірлері мен ұсыныстарын жүйелі түрде жинап, талдау жүргізу.
- Кросс-дисциплинарлық жобалар: Студенттерді әртүрлі пәндер бойынша бірлескен жобаларға тарту, бұл олардың ынтымақтастық дағдыларын арттырады.
- Технологиялық инфрақұрылымды жақсарту: Оқу орындарының техникалық базасын нығайту, интернет жылдамдығы мен қолжетімділігін арттыру.
Қолданылған әдебиет:
- Саденов, А. Ж. «Цифрлық білім беру технологиялары». Алматы, 2021.
- Қожахметов, Б. К. «Аналитикалық химия негіздері». Астана, 2020.
- Сілтеме
- Сілтеме