MS Excel бағдарламасы арқылы тапсырмалар орындаудың тиімділігі

Бегасилова Айгерим Апсеитовна

«Д.Қонаев атындағы орта мектебі»

 коммуналдық мемлекеттік мекемесінің

информатика пәнінің мұғалімі

MS Excel бағдарламасы арқылы тапсырмалар орындаудың тиімділігі

Microsoft Excel — бұл деректерді өңдеуге және есептеулерді жүргізуге арналған ең танымал бағдарламалардың бірі. Excel бағдарламасы әртүрлі мақсаттар үшін қолданылады, мысалы, есептер жүргізу, деректерді талдау, диаграммалар құру, графиктер жасау және тағы басқа көптеген функцияларды орындау.

Төменде MS Excel бағдарламасы арқылы орындауға болатын бірнеше практикалық тапсырмалар көрсетілген.

1. Кесте жасау және деректерді енгізу

Бірінші тапсырма — Excel-ге қарапайым кесте құру және деректерді енгізу. Мысалы, біз өнімдер тізімін жасап, олардың бағаларын жазып аламыз.

Қадамдар:

1. Excel бағдарламасын ашыңыз.
2. A1 ұяшығына «Өнім атауы», B1 ұяшығына «Баға» деп жазыңыз.
3. A2, A3, A4 және т.с.с. ұяшықтарға өнім атауларын енгізіңіз (мысалы: «Сүт», «Нан», «Қант»).
4. B2, B3, B4 және т.с.с. ұяшықтарға өнімдердің бағасын енгізіңіз.

Бұл тапсырма Excel бағдарламасының негізгі мүмкіндіктерімен танысуға мүмкіндік береді.

2. Жиынтық функцияларын қолдану

MS Excel-де жиынтық функциялар (SUM, AVERAGE, MAX, MIN және т.б.) деректерді тез әрі тиімді есептеу үшін қолданылады. Мысалы, өнімдер бағасын қосу немесе олардың орташа бағасын есептеу.

Қадамдар:

1. Бағалар енгізілген бағанның астына бос ұяшықты таңдаңыз.
2. «Автосумма» (AutoSum) батырмасын басыңыз.
3. Бағанды таңдап, SUM функциясын пайдаланып, барлық бағандардың жиынтық сомасын есептеңіз.
4. AVERAGE функциясын пайдаланып, орташа бағаны есептеңіз.

Бұл тапсырма Excel-дің математикалық және статистикалық функцияларын қолдануды үйретеді.

3. Диаграммалар құру

Excel бағдарламасында диаграммалар жасау деректерді визуализациялау үшін өте ыңғайлы. Мысалы, өнімдердің бағасын диаграмма түрінде көрсету.

Қадамдар:

1. Жоғарыда жасалған өнімдер мен бағалар кестесін таңдаңыз.
2. «Кірістіру» (Insert) мәзірінен «Диаграмма» (Chart) бөлімін таңдаңыз.
3. Баған диаграммасын немесе дөңгелек диаграмманы таңдаңыз.
4. Диаграмманы қосып, оны қалағаныңызша баптаңыз.

Диаграммаларды құру арқылы деректерді визуалды түрде көрсетуге және оларды тез талдауға мүмкіндік аласыз.

4. Формулаларды қолдану

Excel бағдарламасында күрделі есептеулер үшін формулаларды қолдануға болады. Мысалы, дисконтты есептеу немесе пайыздық мәндерді шығару.

Қадамдар:

1. A1 ұяшығына өнімнің бастапқы бағасын енгізіңіз.
2. B1 ұяшығына жеңілдік пайызын енгізіңіз.
3. C1 ұяшығына төмендегі формуланы енгізіңіз:
   =A1*(1-B1)
   Бұл формула бастапқы бағадан жеңілдікті алып тастайды.

Бұл тапсырма пайдаланушыға формулаларды қолдану арқылы күрделі есептеулер жүргізуді үйретеді.

5. Деректерді сұрыптау және сүзгілеу

Excel-де деректерді сұрыптау және сүзгілеу арқылы ақпаратты жылдам табуға болады. Мысалы, өнімдердің бағасы бойынша сұрыптау.

Қадамдар:

1. Өнімдер мен бағалар тізімін таңдап, «Деректер» (Data) мәзірінен «Сұрыптау» (Sort) батырмасын басыңыз.
2. Бағалар бағаны бойынша сұрыптауды таңдаңыз (өсу немесе кему ретімен).

Бұл тапсырма деректерді тиімді түрде ұйымдастыруды үйретеді.

Қорытынды

MS Excel бағдарламасы арқылы тапсырмалар орындау жұмысты жеңілдетіп, уақытты үнемдеуге көмектеседі. Бұл бағдарламаның әртүрлі құралдары мен функциялары деректерді өңдеуді, талдауды және визуализациялауды тиімді әрі оңай етеді. Жоғарыда аталған практикалық тапсырмалар арқылы сіз Excel бағдарламасының негіздерін меңгеріп, оны күнделікті өмірде қолдана аласыз.