Студенттік өмірдің мәселелері және олардың шешу жолдары
Студенттік кезең – бұл адамның тек білім алып қана қоймай, өмірлік маңызды дағдыларды меңгеретін уақыты. Бұл уақытта студенттер оқу мен жеке өмір арасындағы тепе-теңдікті сақтауға тырысады, бірақ көптеген қиындықтарға тап болады. Ендеше студенттік өмірдің негізгі мәселелерін және олардың шешу жолдарын кеңінен қарастырайық.
Бірінші мәселе ол — қаржылық тұрақсыздық.
Көптеген студенттер үшін қаржылық қиындықтар ең өзекті мәселе болып табылады. Олар:
— Оқу ақысының жоғары болуы;
— Жалдамалы пәтерге немесе жатақханаға төлем жасау;
— Күнделікті қажеттіліктерді өтеу (тамақ, көлік, киім).
Осы мәселелердің шешу жолдары бар. Шешу жолдары:
— Стипендиялар мен гранттарды іздеу. Көптеген университеттер қосымша қаржылық көмек бағдарламаларын ұсынады.
— Бөлшек уақыттағы жұмыс (part-time). Мысалы, кітапханада, кафеде немесе онлайн жұмыс орындарында жұмыс істеу.
— Бюджетті дұрыс жоспарлау. Қаржыны бақылау үшін арнайы қосымшаларды пайдалану.
Екінші мәселе — уақыт тапшылығы.
Студенттерге оқу, жұмыс, жеке өмір және хобби арасында уақыт табу қиын. Уақыттың дұрыс бөлінбеуі шаршауға, стреске және өнімсіздікке әкеледі. Осы мәселенің шешу жолдары:
— Күнделікті жоспарлау: Апталық және күнделікті жоспар құрып, басымдықтарды анықтау.
— «Pomodoro» әдісі:Бұл әдіс бойынша 25 минут оқу немесе жұмыс істеп, 5 минут демаласыз. Бұл өнімділікті арттырады.
— Маңызды емес істерден бас тарту: Барлық іс-шараларға қатысуды міндет санамау, «жоқ» деп айта білу.
Үшінші мәселе — оқу жүктемесінің көптігі болып табылады.
Қазіргі таңда студенттерге көптеген тапсырмалар беріледі: рефераттар, курстық жұмыстар, емтихандарға дайындық. Бұл үлкен жүктеме психологиялық қысым тудырады.
Шешу жолдары:
— Тапсырмаларды бөліп орындау. Күн сайын аз-аздан жасау тапсырмаларды тезірек аяқтауға көмектеседі.
— Топтық жұмыстарға қатысу. Топпен жұмыс істегенде уақыт үнемделеді.
— Университеттің академиялық қолдау орталықтарын пайдалану. Көптеген ЖОО-лар студенттерге кеңес беру және ресурстармен қамтамасыз ету қызметтерін ұсынады.
Төртінші мәселе — әлеуметтік қысым және қарым-қатынас мәселелері .
Студенттік ортаға бейімделу әрдайым оңай бола бермейді. Әсіресе, ауылдан немесе басқа елден келген студенттер үшін бұл қиын.
Шешу жолдары:
— Университеттегі ұйымдарға, клубтарға қосылу. Бұл жаңа достар табуға және әлеуметтік дағдыларды дамытуға көмектеседі.
— Тренингтер мен семинарларға қатысу. Көптеген университеттер қарым-қатынас дағдыларын дамытуға арналған іс-шараларды ұйымдастырады.
— Әлеуметтік желілерді пайдалану. Заманауи технологиялар арқылы өз ортаңды кеңейтуге болады.
Бесінші мәселе — психологиялық денсаулық мәселелері
Студенттер емтихандық стресс, болашаққа алаңдау, және жеке өмірдегі қиындықтар салдарынан психологиялық қысым сезінуі мүмкін.
Шешу жолдары:
— Психолог маманға жүгіну. Университет психологтары тегін кеңестер ұсынады.
— Жаттығу жасау. Спортпен шұғылдану эндорфин бөлініп, көңіл күйді жақсартады.
— Медитация және релаксация техникасын қолдану. Олар стрессті азайтып, тыныштық сақтауға көмектеседі.
Алтыншы мәселе — дұрыс тамақтану және денсаулыққа немқұрайлы қарау
Кейбір студенттер фастфудпен тамақтанып, ұйқы режимін бұзады. Бұл денсаулыққа зиян тигізеді.
Шешу жолдары:
— Үйде тамақ дайындау. Бұл үнемді әрі пайдалы.
— Күніне кемінде 7-8 сағат ұйықтау. Ұйқы өнімділікке тікелей әсер етеді.
— Университеттің спортзалдарына немесе секцияларына қатысу.
Жетінші мәселе — мамандық таңдаудағы сенімсіздік
Кейбір студенттер өздерінің таңдаған мамандығына күмәнданады немесе болашақта сол салада жұмыс істеуге дайын емес деп ойлайды.
Шешу жолдары:
— Университет ұйымдастыратын кәсіби бағдарлау шараларына қатысу.
— Мамандыққа қатысты тәжірибе жинақтау. Стажировка немесе еріктілік арқылы өз салаңды жақсы түсіне аласың.
— Болашақ жұмыс нарығын зерттеу.
Қорытынды
Студенттік өмір – түрлі сынақтар мен мүмкіндіктерге толы кезең. Әр мәселе – жаңа тәжірибенің бастауы. Қиындықтарды жеңе отырып, студенттер өздерін тұлға ретінде қалыптастырып, болашақта табысты өмірге дайын болады. Ең бастысы, өзіңе сеніп, әр қиындыққа мотивация ретінде қарау қажет.
Орындаған: Жұмаділ Махаббат Тоқтаровна, Тлеш Даулет, Тоеке Тоғжан, Қалдыбек Айдана