Көркем еңбек сабағында оқушылардың қызығушылығын арттыру

Каскулакова Кымбат Оспановна
Ғафу Қайырбеков атындағы 2 мектеп-гимназиясы
Астана қаласы

Білім беру жүйесінің маңызды мақсаты — оқушылардың жан-жақты дамуына, олардың рухани бай, эстетикалық талғамы жоғары тұлға болып қалыптасуына жағдай жасау. Әсіресе көркем еңбек сабағында оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытып, өз қолымен әсемдік әлемін жасауға деген қызығушылығын ояту аса маңызды. Бұл пән, шын мәнінде, балалардың өнерге, еңбекке деген сүйіспеншілігін арттырып, олардың өмірге деген көзқарасын қалыптастырады. Сондықтан оқушылардың көркем еңбек пәніне деген қызығушылығын арттыру, сабақтың мазмұнын байыта отырып, әртүрлі әдіс-тәсілдер қолдану арқылы жүзеге асады. Бұл мақалада көркем еңбек сабағында оқушылардың қызығушылығын арттыруға мүмкіндік беретін тиімді әдістер мен тәсілдер қарастырылады.

Негізгі бөлім

1. Сабақтың қызықты және тиімді ұйымдастырылуы

Оқушылардың көркем еңбек сабағына қызығушылығын арттыру үшін алдымен сабақтың ұйымдастырылуына мән берген жөн. Әрбір сабақтың мазмұнын, құрылымын оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай жоспарлап, оларды жалықтырмайтын, қызықты әрі тиімді әдістерді қолдану қажет. Мысалы, табиғаттан алынған немесе тұрмыстық тақырыптарға негізделген жобалар, қолөнер бұйымдарын жасауды көздейтін шеберлік сабақтарын өткізу оқушылардың сабаққа деген ынтасын оятады. Сабақ барысында оқушылардың еркін пікірін айтып, өз ойларын жеткізуіне мүмкіндік беру де олардың белсенділігін арттырады.

Театрландырылған әдістер арқылы оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыруға болады. Мысалы, белгілі бір тақырыпқа байланысты көріністер ұйымдастыру, тарихи тұлғалардың рөлін ойнау, кейіпкерлерді сомдау оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады. Әрі бұл әдіс оқушылардың қиялын, тіл байлығын, сөйлеу мәдениетін дамытады.

2. Шығармашылық жобалар мен практикалық жұмыстар

Көркем еңбек сабағында оқушыларға өз қиялдарын, ой-өрістерін еркін жүзеге асыруға мүмкіндік беру қажет. Сабақтың негізгі мазмұнын оқушының шығармашылығына бағыттап құру оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады. Мысалы, әрбір оқушыға белгілі бір тақырыпта жеке жобасын жасауға мүмкіндік беріп, оның нәтижесін көрсетуге жол ашу тиімді. Жеке жобалар — оқушының қиял әлеміне енуіне мүмкіндік беретін таптырмас тәсіл. Мұндай жобаларды орындау барысында оқушылар өздерінің шеберліктерін, тапқырлықтарын, еңбекқорлығын шыңдайды.

Практикалық жұмыстарды орындау арқылы оқушылар нақты қолөнер дағдыларын меңгереді. Мысалы, қағаздан, матадан, ағаштан бұйымдар жасау, оригами техникасын қолдану, табиғи материалдарды пайдалана отырып шығармашылық жұмыстар жасау оқушылардың шығармашылық ойлау қабілеттерін дамытады. Бұл жұмыстар арқылы балалар өздерінің жетістіктерін көріп, өздерін мақтаныш сезіміне бөленеді, бұл оларға қосымша мотивация береді.

3. Интерактивті және заманауи технологияларды қолдану

Заманауи технологиялар оқушылардың қызығушылығын арттырып қана қоймай, олардың материалды жақсы түсінуіне де көмектеседі. Мысалы, интерактивті тақтаны, мультимедиалық құралдарды, интернет ресурстарын қолдану арқылы оқушыларға әлемнің түрлі өнер туындыларын таныстыруға, материалдың мазмұнын тереңірек түсіндіруге болады. Әлемдегі әйгілі суретшілердің жұмыстарын интерактивті түрде көрсету, үш өлшемді бейнелер арқылы түсіндіру оқушылардың қызығушылығын оятып қана қоймай, олардың жалпы мәдени білімдерін де кеңейтеді.

Сонымен қатар, виртуалды турлар арқылы оқушыларға музейлердегі көркем өнер туындыларын көрсету — көркем еңбек сабағында қолдануға болатын тамаша әдістердің бірі. Онлайн платформалар арқылы танымал суретшілердің шеберлік сабақтарын көрсету, бейнематериалдарды сабаққа қосу оқушылардың пәнге қызығушылығын арттырып, сабақтың тиімділігін жоғарылатады.

4. Ойын және жарыс элементтерін енгізу

Балалардың ойнауға деген қызығушылығы табиғи және үлкен мотивациялық күшке ие. Сабаққа ойын және жарыс элементтерін енгізу арқылы мұғалім балалардың пәнге деген ынтасын оятып, олардың белсенділігін арттыра алады. Түрлі ойындар, квесттер, байқаулар ұйымдастыру арқылы балалар сабаққа белсенді қатысып, өз мүмкіндіктерін ашуға ұмтылады. Мысалы, “ең үздік қолөнер бұйымы” байқауын ұйымдастыру, әртүрлі деңгейлік тапсырмалар беру және олардың нәтижесін топта немесе сыныпта талқылау оқушылардың ұжымдық және жеке жұмыс жасау қабілеттерін дамытады.

5. Оқушылардың өз жұмыстарын бағалау және талдау

Оқушылардың көркем еңбек сабағындағы еңбегін бағалау — олардың пәнге деген қызығушылығын арттырудың негізгі құралдарының бірі. Әрбір жұмыс нәтижесін сыныпта талқылап, оқушылардың өз ойларын айтуға, өз жұмыстарын бағалауға мүмкіндік беру маңызды. Бұл тәсіл оқушылардың бойындағы өзіндік бағалау дағдысын дамытып, өздеріне сын көзбен қарауға үйретеді.

Мұғалімнің оқушылардың жетістіктерін мадақтап, қолдау көрсетуі, бағалау нәтижесін анық көрсетіп, әрбір оқушының еңбегін бағалауы олардың сенімділігін арттырады. Сондай-ақ, оқушылардың сабақ барысында жасаған жұмыстары көрмелерге қойылып, әртүрлі байқауларда қатысу мүмкіндігі берілсе, бұл олар үшін үлкен мотивация болады.

Көркем еңбек сабағында оқушылардың қызығушылығын арттыруға бағытталған әдіс-тәсілдер оқушылардың пәнге деген ынтасын арттырып, олардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға мүмкіндік береді. Жоғарыда аталған тәсілдерді қолдану арқылы мұғалімдер сабақтың сапасын жақсартып, балалардың қызығушылығын арттыра алады. Осылайша, көркем еңбек сабағы оқушылар үшін қызықты әрі нәтижелі болады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Әлімбаев, Ә. “Қазіргі педагогикадағы инновациялық әдістер.” Алматы: Білім баспасы, 2018.
2. Омарова, Г. “Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту жолдары.” Білім журналы, №3, 2020.
3. Куланова, Б. “Көркем еңбек пәні және оның маңыздылығы.” Педагогика және психология, №5, 2021.
4. Сабырова, Р. “Мектептегі білім берудегі интерактивті технологиялар.” Оқушылардың шығармашылығын дамыту: жинақ. Алматы: Педагогика баспасы, 2019.
5. Баймұхамедова, С. “Заманауи оқыту технологиялары.” Оқу құралы. Астана, 2020.
6. Ахметова, Л. “Оқушылардың көркем еңбек сабағында қызығушылығын арттыру жолдары.” Педагогика журналы, №4, 2022.