Әдістемелік қолдауы арқылы жетістікке жету жолдары

Қазіргі білім беру жүйесінде ғылыми-зерттеу жұмыстары оқушылардың танымдық дағдыларын, шығармашылық қабілеттерін және зерттеу құзыреттіліктерін дамытуға маңызды рөл атқарады. Осы тұрғыда оқушылардың ғылыми жобаларын тиімді ұйымдастыру және жетілдіруде оқу ісі меңгерушісінің әдістемелік көмегі өте қажет. Оқу ісі меңгерушісі мұғалімдер мен оқушыларға бағыт-бағдар беріп, ғылыми жобаларды сапалы дайындауға көмектеседі.

1. Жобаны жоспарлау және ұйымдастыру бойынша кеңес беру

Ғылыми жобаның табысты болуы алдымен оның дұрыс жоспарлануына байланысты. Оқу ісі меңгерушісі:

• Жоба тақырыбын таңдауға бағыт-бағдар береді. Тақырыптың өзекті, зерттеуге лайық және оқушының қызығушылығына сай болуын қамтамасыз ету маңызды.
• Зерттеу мақсатын нақты анықтауға көмектеседі. Оқушылар кейде мақсатты анықтауда қиналуы мүмкін, сондықтан меңгеруші мақсат пен міндеттерді дұрыс қоя білу жолдарын көрсетеді.
• Жобаның құрылымын түсіндіреді. Кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімі бойынша нақты кеңестер беріп, жобаның мазмұнын дұрыс қалыптастыруға ықпал етеді.

2. Әдіснамалық қолдау көрсету

Зерттеу жобаларының маңызды бөлігі – зерттеу әдістерін дұрыс таңдау. Оқу ісі меңгерушісі оқушыларға тиімді әдістемелерді үйретеді:

• Сауалнама жүргізу, эксперимент қою, бақылау, статистикалық деректерді талдау сияқты зерттеу әдістерін қолдану жолдарын түсіндіреді.
• Зерттеу жұмысының кезеңдерін дұрыс анықтауға және жүйелі түрде орындауға бағыт береді.
• Ғылыми гипотеза құру мен оны дәлелдеудің тиімді тәсілдерін көрсетеді.

3. Мұғалімдерге әдістемелік көмек

Оқу ісі меңгерушісі тек оқушылармен ғана емес, мұғалімдермен де жұмыс жасайды. Ғылыми жетекшілердің жұмысын үйлестіріп, оларға әдістемелік көмек көрсету арқылы:

• Мұғалімдердің ғылыми жетекші ретіндегі қызметін жетілдіреді. Олардың жобалық жұмыс барысында оқушыларға дұрыс бағыт беруін қадағалайды.
• Тәжірибе алмасу мүмкіндіктерін ұсынады. Ғылыми жобалар бойынша семинарлар, вебинарлар ұйымдастыру арқылы мұғалімдердің бір-бірімен әдістемелік тәжірибе алмасуын қамтамасыз етеді.
• Әдістемелік материалдармен қамтамасыз етеді. Ғылыми зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру мен жобаларды жазуға арналған әдебиеттер мен оқу құралдарын ұсынады.

4. Оқушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуға қолдау көрсету

Оқу ісі меңгерушісі оқушылардың зерттеушілік қабілеттерін дамытуға ерекше көңіл бөлуі тиіс. Ол үшін:

• Оқушыларға ғылыми ізденіс мәдениетін қалыптастыруды үйретеді. Деректерді дұрыс іздестіру, ақпаратты іріктеу және талдау жасау әдістерін меңгеруге көмектеседі.
• Ғылыми мақалалар мен әдебиеттерді қолдану дағдыларын қалыптастырады. Ғылыми дереккөздерді дұрыс қолдану және оларды жұмыс барысында тиімді пайдалануды көрсетеді.
• Жұмыстың графикалық және визуалдық элементтерін (кесте, диаграмма, сурет) дайындауда кеңестер береді.

5. Жұмыстың жазылу және рәсімделу стандарттарын бақылау

Ғылыми жоба жұмыстарының дұрыс рәсімделуі мен жазылу стилі – жұмыстың маңызды бөлігі. Оқу ісі меңгерушісі бұл тұрғыда:

• Ғылыми тілде жазу және академиялық стиль талаптарын түсіндіреді. Оқушыларға ғылыми терминдерді дұрыс қолдану және жоба мәтінін ресімдеу бойынша кеңес береді.
• Рәсімдеу ережелерін қадағалайды. Мысалы, әдебиеттер тізімін құру, сілтемелерді дұрыс көрсету және графиктер мен кестелерді дұрыс рәсімдеу ережелері бойынша нақты нұсқаулар береді.

6. Қорытындылау және кері байланыс беру

Зерттеу жұмыстарының аяқталу кезеңінде оқу ісі меңгерушісі оқушылардың жобаларын сараптап, нәтижелерін бағалауға көмектеседі. Бұл үшін:

• Жұмыс қорытындысы бойынша пікір білдіріп, жобаның сапасын талқылайды.
• Жетістіктер мен кемшіліктерді анықтап, оларды жақсарту жолдарын ұсынады.
• Кері байланыс беру арқылы оқушылардың әрі қарай дамуына мүмкіндік жасайды.

Қорытынды

Оқу ісі меңгерушісінің әдістемелік көмегі ғылыми жобалардың сапалы жазылуын қамтамасыз ететін маңызды құрал болып табылады. Жоба тақырыбын дұрыс таңдау, зерттеу әдістерін қолдану, мұғалімдермен бірлесіп жұмыс істеу, оқушыларға зерттеушілік дағдыларды үйрету және жобаны дұрыс рәсімдеу – бұл оқу ісі меңгерушісінің басты міндеттері. Бұл әдістемелік көмек оқушылардың ғылыми жұмыстарын жетілдіріп, олардың болашақта ғылымға деген қызығушылығын арттырады.

Негмеджанова Г.К

Абай облысы, Семей қаласы

№16 Т.Аманов атындағы ЖОББМ оқу ісінің меңгерушісі