География сабағында ақпараттық-коммуникациялақ технологияларды қолдану
География сабағында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану
География сабақтарында АКТ-ны қолданудың басты ерекшелігі-сабақтағы ақпарат ағындарын қайта бөлу. Бұл ретте білім алушы білім беру процесінің белсенді қатысушысына айналады. Белсенді әрекет оны мотивацияның едәуір артуына әкеледі, белсенді ізденушілік танымдық белсенділікті ынталандырады. Сондықтан АКТ-ны қолдана отырып географияны оқытуды студенттердің оқу пәнінің мазмұнын дербес игеруін және оларды дамытуды ұйымдастырудың жаңа формасы ретінде қарастырған жөн. Зерттеу іс-әрекетінің дағдылары мен дағдылары, ақпаратқа бағдарлану және оны кейіннен өңдеу қалыптасады. Ақпараттық технологияларды қолдану ақпараттың берілуін күшейтеді, иллюстрациялық материалды едәуір кеңейтеді және проблемалық жағдайларды тудырады. Оқудың эмоционалды фоны күшейеді, оқушылардың оқу мотивациясы қалыптасады. Ақпараттық технологиялар оқу процесін саралайды және даралайды; оқытушыға зерттелетін ақпарат көлемін едәуір кеңейтуге және оқушылардың оны қабылдау формалары мен тәсілдерін әртараптандыруға мүмкіндік береді. География сабақтарында компьютерді, электронды карталарды, электронды оқулықтарды, ғарыштық суреттерді пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін арттыруға, электронды тесттердің көмегімен білімді тексеруге мүмкіндік береді — маңызды географиялық дағдыларды — картографиялық дағдыларды қалыптастыра отырып, географиялық картамен жұмыс істеудің әртүрлі және әдістемелік әдістерін қолдануға мүмкіндік береді. Бұл технология баланың жеке басының дамуына, мұғалімнің кәсіби шеберлігінің өсуіне ықпал етеді, оқу процесін жеделдетеді және байытады. Мультимедиялық оқулықты қолданатын сабақтар оқу материалын әр түрлі формада ұсынуға мүмкіндік береді, осылайша әр түрлі психологиялық типтегі оқушылардың сұраныстарын қанағаттандырады, олардың арасында ойлаудың белгілі бір түрі басым оқушылар бар. Заманауи ақпараттық технологиялардың мүмкіндіктерін сауатты пайдалану: танымдық белсенділікті арттыруға ықпал етеді
Қазіргі заманғы ақпараттық-коммуникациялық технологиялар бірегей дидактикалық мүмкіндіктерге ие. Акт оқушыға әр түрлі формада ақпарат беруге мүмкіндік береді: тест, графика, аудио, видео, анимация және т.б.; әр оқушы үшін практикалық сабақтың уақыт параметрлерін бақылау; бөліктер бойынша үлкен көлемдегі ақпарат беру, сондықтан зерттелетін материал оқулықтар мен мақалаларға қарағанда оңай сіңіріледі. Білім беру процесінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану оқушылардың танымдық қызығушылығын, оқуды даралау мүмкіндігін арттыру арқылы оқушылардың оқу сапасын арттыруға ықпал етеді. Сондай-ақ, белсенді танымдық белсенділікті ынталандыратын, пәнге деген қызығушылықты дамытатын, білім беру сапасын арттыруға ықпал ететін оқытудың әртүрлі әдістеріне, құралдары мен формаларына ерекше назар аударамын. Толығырақ олардың кейбіреулеріне тоқталамын:
1. Картамен жұмыс
Карта география сабақтарында оқытудың негізгі құралдарының бірі болып табылады. Картаға жүгінуді көздейтін әртүрлі тапсырмалар жүйесі маған әр түрлі деңгейдегі оқушылардың танымдық іс-әрекетін қалыптастыру үшін жағдай жасауға мүмкіндік береді: репродуктивті, ішінара іздеу және зерттеу. Мысалы, репродуктивті деңгей географиялық номенклатураны тексеруді қамтиды. Ішінара іздеу мен репродуктивті деңгейдің айырмашылығы-тапсырмаларды орындау кезінде студент картаны талдай білуі керек, алынған географиялық білімді картада жұмыс істеу қабілетімен біріктіруі керек.
2. Шығармашылық жұмыстар. Шығармашылық тапсырмалардан мен жұмбақтар, кроссвордтар, хабарламалар, баяндама, презентациялар және т. б.
3. Дидактикалық ойындар
«Жартысын тап», «Сөз құра», «Анықтамалық бюро», «Үшінші қосымша», «Сырттай саяхат», «Ггеографиялық диктанттар», «Бөшкелерден шыққан шатасулар», «Елдер мен континенттер бойынша туристік агенттік» және т. б.
4. Тірек жазбаларының технологиясы
Схемалар негізгі және негізгіні бөліп көрсетуге үйретеді, логикалық байланыстарды табуға және орнатуға үйретеді, өзіндік жұмыс дағдыларын, жеке қабілеттерін, есте сақтау қабілетін, логикалық ойлауын дамытады. Мен аймақтық сипаттаманы зерттеу кезінде сабақтарда логикалық схемаларды құрастырамын, бұл сөзден аулақ болуға мүмкіндік береді, алынған ақпараттан қорытынды жасауға үйретеді.
5. «Қазақстан географиясы» курсында нақты тақырыптар мен практикалық жұмыстардан тұратын Өлкетану материалын зерттеу ерекше орын алады. Балалар біздің аймақтың қалай пайда болғанын және оның бұрын қалай аталғанын, біздің ата-бабаларымыз кім екенін және осы аймақтың байырғы тұрғындарын білуге қызығушылық танытады. Географияны оқытудағы өлкетану жұмысы білім беру мақсаттарына қол жеткізуге ғана емес, оқушылардың өз өлкесіне, Отанына деген сүйіспеншілігін тәрбиелеуге көмектеседі.
