Қазақстан мәдениеті

Епенова Жанар

Қазақстан – бай тарихы мен мәдениеті бар ғажайып ел. Еуразияның орталығында орналасқан Қазақстан Шығыс пен Батыс мәдениеттерінің арасындағы мәдени шегіртке болып табылады. Бүгін біз әлемдегі ең бай және алуан түрлі мәдениеттердің бірі – Қазақстан мәдениеті туралы айтатын боламыз.

Қазақстан мәдениетінің тарихи тамыры ғасырлар бойына жатыр. Қазіргі Қазақстан аумағы көптеген империялар мен мемлекеттердің, соның ішінде Ұлы Хорезм мемлекетінің, Алтын Орданың және Қазақ хандығының мекені болды. Осы империялар мен мемлекеттердің әрқайсысы Қазақстан мәдениетіне өзінің ізін қалдырып, оны соншалықты бай және алуан түрлі етіп жасады.

Қазақстан мәдениетінің негізгі элементтерінің бірі – ұлттық киім. Қазақтың дәстүрлі киімі былғары күрте, кең шалбар және биік етіктен тұрады. Сонымен қатар, «сәукелес» атанған әйелдердің ұлттық киімі де өте танымал және бүкіл әлемге танымал. Бұл киімдер Қазақстанның ұлттық мақтанышы мен салт-дәстүрін көрсетеді.

Қазақстанда ұлттық мәдениетпен тығыз байланысты ұлттық мерекелер мен дәстүрлер өте көп. Осындай мерекелердің бірі – Наурыз – Қазақстандағы ең көне және ең танымал мерекелердің бірі. Бұл мереке көктемде тойланады және жаңа жылдың басталуымен және көктемнің басталуымен байланысты. Наурыз мейрамында халық би билейді, әншілер ән айтып, ұлттық тағамдар әзірлейді.

Сонымен қатар, Қазақстан – кілем тоқу, кесте тігу, керамика, тоқыма өнері сияқты халықтық қолөнер көп дамыған ел. Қазақ кілемдері мен басқа да тоқыма бұйымдары әлемге әйгілі. Бұл бұйымдар дүние жүзіндегі үйлер мен мұражайларға сән беріп, Қазақстанның дәстүрлі мәдениетінің символы болып табылады.

Қазақстан мәдениетінде музыканың да алатын орны зор. Қазақтың халық музыкалық аспаптарына домбыра, қобыз, сазсырнай, сылтықсын, бақсаулық жатады. Бұл аспаптардың көпшілігінің тарихи маңызы терең және Қазақстан мәдениетінде әлі де маңызды рөл атқарып келеді. Сонымен қатар, қазақтың дәстүрлі әндері «Көшпенділер», «Ақ қуырған» әндері де әлемге танымал және сүйіспеншілікке толы.

Қазақстан мәдениетінің маңызды бөлігі де ұлттық тағамдар. Қазақ тағамдары бесбармақ, қуырдақ, кәуап, қазы сияқты ұлттық тағамдарымен танымал. Бұл тағамдардың көпшілігі еттен дайындалады, өйткені мал шаруашылығы Қазақстан экономикасының негізгі салаларының бірі болып табылады. Сонымен қатар, қазақ асханасы денсаулыққа өте пайдалы құрт, айран сияқты сүт өнімдерімен де танымал.

Қорытындылай келе, Қазақстанның мәдениеті – бұл таңғажайып елдің тарихымен және дәстүрімен тығыз байланысты бай және алуан түрлі мұра. Көптеген ғасырлар бойы Қазақстанның мәдениеті Қазақстанның салт-дәстүрінде, музыкасында, халықтық қолөнерінде және тағамдарында із қалдырған көптеген империялар мен мемлекеттердің ықпалымен дамыды. Бүгінгі таңда Қазақстан мәдениеті одан әрі дамып, әлемдік мәдениетте өз ізін қалдырып, оны бай және жан-жақты етуде.