Абай Құнанбайұлы «Ғылым таппай мақтанба» өлеңі Ғылымның пайдасы Сынып: 6 «Б»

А/И 6.2.1.1. шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына  негіздеме жасау

Оқушылардың көпшілігі Әдеби шығарманы жатқа мәнерлеп айтады . Шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына  негіздеме жасайды

Оқушылардың кейбірі : Әдеби шығарманы жатқа мәнерлеп айтады . Белгілі бір эпизодтың алатын маңызына  негіздеме жасауда ойын еркін жеткізеді

– белгілі бір эпизодтың алатын маңызына  негіздеме жасайды

Абайдың өлеңдерін қолданылу ережесін дағдыға айналдырады.

Пән лексикасы және терминология:

Нәфрәтлі-жиіркенішті , ғибрәтлі- үлгілі, өнегелі

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

Менің болжауым бойынша келесі үзіндіде ………………………….. баяндалады.

Менің пайымым бойынша келесі үзіндіде ………………………….. баяндалады.

5 мин

3мин

Сәлемдесу, түгендеу.

Сынып оқушылары еркін өздері қалаған  топқа біріктіріледі

«Менің досым білімді» ,         І  «Білімді» тобы

«Менің досым өнерлі»           ІІ    «Өнерлі» тобы

« Менің досым талантты»     ІІІ   «Талантты» тобы

-Неліктен «Өнерлі» тобын қаладың?

-Сен  неліктен «Талантты»  тобын  қаладың ?

-Сен  неліктен «Білімді»  тобына  отырдың?

Оқушылардың құрал-жабдығын тексеру,назарын сабаққа аудару.

Өткен сабақты  пысықтау

Сонымен бірге Абай Құнанбайұлы  жайлы білгендерін еске түсіру мақсатында  сұрақтар беремін.

Ұжымдық  жұмыс

«Менен сұрақ, сізден жауап» әдісі  Оқушылар тез – тез айтып отырады.
Сұрақтар:
1. Абай Құнанбаев кім? -………………(ақын, ойшыл, ғұлама, философ)
2. Қай жерде дүниеге келген?……………..(Шығыс Қазақстан облысы, Шыңғыстаудың бауырында)
3. Абай қай жылдары өмір сүрді?………………(1845 -1904 жылы)
4. Алғаш қалай хат таныған?………………….. (ауыл молдасынан)
5. Абай оқыған Семейдегі медресе?………………..(Семейдегі Ахмет Риза)
6. Абайдың шын есімі?……………….(Ибраһим)
7. Абайдың арғы атасы?…………………(Өскенбай)
8. Өз әкесі?………………………….(Құнанбай)
9. Абайдың анасы?……………,(Ұлжан) әжесі………………..(Зере)
10. Абайдың әкесі Абайды неге үйретеді?…………………….(ел билеуге үйретеді))
11. Абай мен әкесі арасындағы келіспеушілік неден?…………….(ел билеушілердің халыққа жасаған қиянатын көргенде басталады)
12. Абай оқыған орыс жазушылары мен ақындары  кімдер?…..(Пушкин, Лермонтов, Крылов, Толстой, Салтыков – Щедрин, Добролюбов, Чернышевский)
13. Абайдың поэмаларын ата
14. Абайдың  ақын  шәкірттерін  атаңдар  Көкбай, Кәкітай, балалары Ақылбай, Мағауия, Шәкәрім
15. Ақын ғылым, білім туралы қандай өлеңдерін білесіңдер?

ҚБ «Смайлекпен» (Әр топ  жинаған  смайлектер санын айтады)

2мин

10 мин

7мин

5мин

Олай болса, бүгін біз сіздермен Абай атамыздың «Ғылым таппай мақтанба» өлеңі

–          Дәптерлеріңді ашып, бүгінгі күнді жазып қойыңыздар.

1.Білім – адам өміріне өте қажет. Тіпті оны ұлылардың өзі де мойындайды.

Ең алдымен осы өлеңде кездесетін түсініксіз сөздермен танысып, дәптерлеріңе жазып қойыңдар.

  Маржан сөз

Нәфрәтлі – жиіркенішті.

Ғибрәтлі – үлгілі, өнегелі.

Енді  «Тізбектеп жатқа айт» әдісі  арқылы өлеңді мәнерлеп жатқа айтамыз

Топтық жұмыс:

Әр топтан оқушылар ақын өлеңін мәнерлеп жатқа айтады

ҚБ   « Екі жұлдыз, бір ұсыныс»

І    Өлеңдегі антоним сөздер , антоним бола алатын сөздерді табыңдар                                                            59

ІІ «Сандар сөйлейді»                1845                                    3

1904              175            13

ІІІ      Өлеңді құрылысына қарай талдаңдар

ҚБ  «Смайлектер» Топ бір-бірлерін смайлектермен бағалайды

Жұптық жұмыс

Тест сұрақтары беріледі

1 «Бекерге мал шашпақ» тіркесінің мағынасын көрсетіңіз

А. Рақымшылық                          +В. Ысырапшылық

С. Мақтаншақтық                      Д  даңғойлық

2.   Өлеңде келтірілген адам бойында болуға тиіс жақсы қасиеттердің бірін табыңыз

А. Мақтан         В.  Тілеу     С. Қайғы жеу       +Д.Рақымшылық

3.Автордың берілген  өлең  жолдарында айтпақ болған ойын көрсетіңіз

Жамандық көрсең нәфрәтлі,

Суытып көңіл тыйсаңыз

+А. Тоқталу, бас тарту өз ойы мен бойын жию

В. Көңілі қалу, ойы суу           С. Шошыну, үрку

Д. Көңіліне келу, көңілі қалу

4. Өлең мәтінінде көп қайталанатын   сөздерді белгілеңіз

+А. Ғылым,  ғалым      В. Бес нәрсе           С. Бол           Д. Болма

5.Мәтіндегі ауыспалы мағыналы  сөз қолданысын көрсетіңіз

+А. ғылым сүю, ойға жию, ғылым беру   В. Бір ғылымды көрсеңіз

С. Ғалым болмай немене                             Д..бес дұшпан

6.Абайдың адам болудың шарты ретінде көрсететін әрекетін  белгілеңіз

+А. Ғылым іздеу                            С. Құмарланбау,  шаттанбау

В. Ойды жию                                 Д. Суытып көңіл тыю

7.Абайдың ойынша ғалым болу үшін-

А. Бойды жию керек                           + С.балалықты қию керек

В. Мақтанбау, шаттанбау керек           Д.бір ғалымды көру керек

8. Өлеңнің басты тақырыбын көрсетіңіз

А. Діттеген мақсатына жету          + С. Ғылымды сүю, адам болу

В. Махаббат мәселесі                          Д. Әлеуметтік мәселе

9. Үзіндіде автор нені мегзеп отырғанын көрсетіңіз

Білгендердің сөзіне

Махаббатпен ерсеңіз

+А. Бейілмен, ынта,  ықыласпен       С.  жақсылыққа жетем деп

В. Көңілді қуанышпен                 Д. терең оймен, парасатпен

10. Өлең жолының жалғасын табыңыз

     Саған ғылым кім берер

А. Ғылымға көңіл бөлсеңіз       +  С. Жанбай жатып сөнсеңіз

В. Айтпа ғылым сүйсеңіз              Д, Бір ғылымды сүйсеңіз

ҚБ Өзара бағалау               

 9 балл -10 – «5» ;    6- 8 – «4»  ;  4 – 5 – «3»  ;  0-3 – «2»                  

Білім ланд

Сөздер және суреттері бар үлестірме парақ;

Білім ланд

тест

5 мин

3мин

Үйге тапсырма

Қалыптастырушы тапсырма

«Балалар  философиясы»

І  топ  Бес нәрседен қашық бол         Оған қайғы жесеңіз

Бес нәрсеге асық бол             Өсек, өтірік, мақтаншақ,

Адам болам десеңіз               Еріншек, бекер мал шашпақ-

Тілеуің, өмірің алдыңда        Бес дұшпаның білсеңіз.

ІІ  топТалап, еңбек, терең ой,          Жамандық көрсең нәфрәтлі

Қанағат, рақым, ойлап қой-       Суытып көңіл тыйсаңыз.

Бес асыл іс, көнсеңіз             Жақсылық көрсең ғибрәтлі,

Жақсылық көрсең ғибрәтлі,

Оны ойға жисаңыз.

ІІІ  топ Болмасаң да ұқсап бақ,          Сізге ғылым кім берер,

Бір ғылымды көрсеңіз,          Жанбай жатып сөнснңіз?

Ондай болмақ қайда деп,       Дүние де өзі, мал да өзі,

Айтпа ғылым сүйсеңіз.           Ғылымға көңіл берсеңіз.

ҚБ «Дескриптормен»

Дескриптор

– белгілі бір эпизодтың алатын маңызына  негіздеме жасайды

-Ойын еркін жеткізеді

Сабақты бекіту

Рефлексия.       «SMS  хат» әдісі

 Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

    Бүгінгі сабақта  маған……………….. қызықты болды

 Маған  ……………………..    қиындық тудырды

  Менің көңіл күйім …………………………………..

Өлеңді жаттау.

Сараланған тапсырмалар арқылы әрбір оқушы    өз білім деңгейін көрсете алады

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1. Оқу мақсатымды дұрыс, нақты таңдай алдым деп ойлаймын.

2..Жаңа әдіс-тәсілдер арқылы өткізу кезінде оқушылар қызығушылығы  жоғары болады

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1. Уақытты тиімді қолдана білуім керек.

2  Білім алушылардың  мүмкіндіктері мен жас ерекшеліктерін ескере отырып, сараланған тапсырмалар әзірлеу

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?

Оқушылардың білім алуын  қолдау үшін  тапсырмалар    түрлерін   түрлендіріп отыру