«Дәрумендер – денсаулық керілі»

«Дәрумендер денсаулық кепілі»
Мақсаты: Көкөністер мен жеміс – жидектердің денсаулығына пайдасы. Құрамындағы кездесетін дәрумендердің адам денсаулығына тигізер пайдасы. Дәрумендер тралы түсінік беру.
Жеміс – жидектерді де, көкөністерді де дәрумендерге шипалық қасиетке өте бай. Жеміс – жидектерді жуып жеу керек.
Тұрмыста жеміс – жидек, көкөністерді жуу арқылы ластан, адам ағзасына зиянды микроорганизімдерден құтыла аласың.
Саяжайда өсіп тұрған жемісті сабағынан үзіп алып, жумаған күйде жеудің өзі зиянды. Шетелден әкелген жемістерді арнайы сабынды суда щеткамен жуып, соңынан таза сумен мұқият шаю керек. Мамандар басқа мемлекеттерден әкелінген жемісті балаларға берер алдында бір сағаттай салқын суға салып қоюға кеңес береді.
Алманың қабығын мүмкіндігінше қабығынан ашып жуу керек. Шіріген түгіл, сәл дақ түскен жемістіжеуге болмайды.
Егерде қиярда сары дақтар көп болса, оны пайдаланбайды. Себебі, сонда ниттраттардың көптігін білдіреді. Кез – келген бақша дақылының бойында ликсотин деп аталатын улы зат бар. Ол зақымданған түсті ойып алғаннан жойылмайды. Ол жемісті, көкөністі қайнатып (варене) айналдырса даулызат кетпейді. Ал ол бауырды, жүректі зақымдайды. Қатерлі ісікке себеп болады.
Алма. Адамдардың тамаққа қолданылатын жемістердің бір бөлігі. Ас қортуға жейді.
Алмұрт. Оның шырыны несепті айдау үшін өте пайдалы. Алмұрт шырының қуыққа тас байлағанда ішеді.
Витамині ең көп жеміс – Киви.
«А» витамині – адамның , шаштың, тырнақтын жақсы өсуін, көздің жақсы көруін жақсартады. Ол сәбізде, сүтте, жұмыртқаның сарысында, қызанақта, өрікте, асқабақта кездеседі.
«Д»витамині – сары май, сүт, өсімдік майы, бауырда кездесері.
«Р» витамині – шайдын құрамында көп.

«В» витамині — ет өнімдерінде, нан, жармада болады.
«С» витамині – қарақат, құлпынай, шабдалы, киви, қызыл бұрыш, өрік, ас көкте кездеседі.
«Д» витаимні – балық майында , саңырауқұлақта кездеседі.
«Е» витамині – астық өнімдерінде кездеседі.
«К» витамині – картоп, қызанақ, сәбіз, ақ желкен бар.
Аталған дәрумендердің ағзаға үлкен әсер ететінің білдік. Олар бір – бірімен тығыз байланысты. Біреуі жетпесе екіншісі орнын басуыда ықтимал. Қазыр бірнеше дәрумендер қосылған поливитамин препораты өте танымал. Оны көктем, қыс мезгілінде пайдаланған дұрыс.
Жүру барысы:
1.Тренинг «Дені саудың – жаны сау» (бір – біріне тілектер айту)
2.Баяндама «Дәрумендер – денсаулық кепілі»
3.Сұрақ – жауап
4. «Көкөністер айтысы» (атрибуттармен)
5. « Ғажайып қалта»
6. Мақал – мәтелдер айту
7. Көкөністер пайдасы (сурет арқылы түсіндіру)
8. Сурет салу (дәрумендер туралы)
9. Жұмбақтар жасыру
10. Сергіту сәті «Көңілді жүрейік»
11. «Әна йтып, көңіл көтерейік!»
Дәрумен туралы тақпақ
Дәрумендер тірегін
АВСД – деп аласың
Жетіспесе бірі оның
Ауырып сен қаласын
А – сы қажет көзіңе
В – сы қажет жүйкеге
С –дан микроп безінер
Д – сүйекті нығайтар
А – болады асқабақ, өрік, айран, салатта
В – балық, картоп, асқабақ, сиыр еті, жаңғақта
С – апельсин , алмұртта
Д – балық майын да
Е – қарақат майын да
«Сұрақ – жауап»
1. Ұйқыдан тұрғанда қандай тамақ дайындайсыз?
2. Балаңызға кандайжаттығу жасатасыз?
3. Үйдегі күн тәртібіңіз кандай?
4. Қандай жеміс – жидектер бересіз?
5. Дәрумендер неше топқа бөлінеді?
6. Көкөністер туралы мақал – мәтелдер білесіз бе?
7. Жемістердің құрамында қандай дәрумендер бар?
8. Дәрумен туралы қандай тақпақ білесіз?
9. Дәрумендердің неше түрі бар?
10. Адам күніне неше мезгі тамақтану керек?
11. Кері әсерін беретін тағамдар
«Көкөністер айтысы»
Мақсаты: Өзі таңдаған атрибутты киіп көкөністі сақналау
«Ғажайып қалта»
Қалта ішіндегі көкөністерді атап, ол қандай дәруменге жатады?
Пайдасын түсіндіру.
«Мақал — мәтел»
Мақсаты: Көкөністер туралы мақал – мәтел айту
1.Тазалық денсаулық кепілі.
2. Денсаулық зор байлық.
3. Ас адамның арқауы.
4. Дені саудың – жаны сау.
5. Ас атасы – нан.
«Көкөністер пайдасы»
Мақсаты: Көкөністер суреттерді тандай отырып, одан қандай дәруменді салат жасауға болатынын түсіндіру.
«Сурет салу»
Мақсаты: Ақ қағаз бетіне түрлі көкөністер мен жемістердібейнелей отырып, адам ағзасына тигізер пайдасын түсіндіру, оны қорғау.
(салған суреттерін қорғау)
«Жұмбақтар»
Мақсаты:Жүйріктігін, есте сақтау қабілетін,
1. Іші толған шәрбат, дәмі қандай әйбат Үзесін бірден жүзін Оның аты – жүзім (ЖҮЗІМ)
2. Пісетін кезі дәл күзде, Мезгілсіз оны үзбе Аузыңнан кетпес бал Оның аты (Шабдалы)

3. Қалын киінгенін ұнатады Шешіндірсен жылатады (Пияз)

4. Ұзын мұртты сарылар Қойында наны бар (Бидай)

5. Көк лағым көген де тұрып семірген (Қарбыз)

6. Ояғы тау , бұяғы тау, Ортасында бұжыр тау (Жаңғақ)
«Сергіту сәті»
Мақсаты:Көңілді музыка арқылы ата – аналардың жақсы көңіл күй сыйлау.

«Ән айтып көңі көтерейік»
Мақсаты: Ата – аналар мен көңілдіән айтып , естелік суретке түсу.

Утекеева Светлана Ахметовна
№10 «Құлыншақ» бөбекжай-бақшасы,тәрбиеші